NIEUWS  TEGENSPRAAK  SUPPLEMENT  DOSSIERS  ARCHIEF  ADVERTENTIES   SERVICE


Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

NAVO slaat terug met 'psy-ops'

Door MENO STEKETEE
ROTTERDAM, 21 APRIL. De NAVO laat zich, wat propaganda betreft, niet onbetuigd. Video-banden ontbreken net zo als details over geraakte doelen. Maar de NAVO praktiseert ook een meer actieve vorm van propaganda: de psychological operations, ofwel psy- ops.

Zo zou een vriendelijke vrouwenstem kort geleden tijdens een televisie- uitzending in de staatsether hebben ingebroken en de Servische kijkers erop hebben gewezen dat 'etnische zuivering' geen eerbare bezigheid is voor een professioneel leger. De 'piratenuitzending' kwam van een vliegend zendstation, een omgebouwde Hercules transporttoestel dat dient als versterker van uitzendingen van Radio Free Europe en de Voice of America. De vliegtuigen vliegen vanaf de Duitse basis Ramstein.

Maar de psychologische oorlogvoering is niet beperkt tot 'Ramstein Rachel': vliegtuigen werpen ook pamfletten af boven Kosovo en Servië. Het is een veilige veronderstelling dat ook een hele reeks uiteenlopende psy-ops-tactieken worden toegepast. Althans, bij vorige conflicten speelden deze subversieve activiteiten een belangrijke rol, variërend van zeer subtiel tot grof. Geraffineerd was bijvoorbeeld de actie tegen de Panamese leider Manuel Noriega die zich tijdens operatie Just Cause in 1989, op de vlucht voor Amerikaanse troepen, had verschanst in de ambtswoning van de pauselijke nuntius. De zelf verklaarde liefhebber van klassieke muziek en opera werd 24 uur per dag getrakteerd op de meedogenloze hard rock muziek waaronder nummers als 'Somebody's watching me' van Rockwell en 'Voodoo chile' van Jimi Hendrix. Dat bleek te veel voor zijn gevoelige oren en Noriega gaf zich over. Meer cru was de manier waarop Iraakse soldaten tijdens de Golfoorlog in 1991 werden overgehaald over te lopen naar de linies van de anti-Iraakse coalitie. Nadat alle Iraakse regeringszenders waren uitgeschakeld - hetzij door elektronisch storen, hetzij door bombardementen - stonden de ingegraven militairen nog slechts via uitgeworpen pamfletten in contact met de wereld buiten de loopgraaf. De strooibiljetten, afgeworpen door diezelfde Commando Solo-toestellen, vertelden de soldaten dat ze over een dag zouden worden bestookt met ,,het verschrikkelijkste wapen in het Amerikaanse arsenaal''. Stipt 24 uur later wierp een transportvliegtuig een reusachtige bom af van het type fuel air explosive, FAE. Deze bom veroorzaakt eerst een hele wolk brandstof die vervolgens tot ontsteking wordt gebracht. Het effect is een reusachtige paddestoelvormige wolk, typerend voor een kernbom. Het effect was zó levensecht dat een Britse commando-eenheid de radiostilte verbrak en de thuisbasis vroeg waarom de belofte om de Irakezen niet te nuken was geschonden. Duizenden Iraakse militairen zochten na dit foefje een veilig heenkomen aan de overkant van de linies. Ze konden precies vertellen waar ze de mijnenvelden hadden gelegd. En dat was precies waarom deze psy-ops-actie was opgezet.

NRC Webpagina's
21 APRIL 1999

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC Handelsblad