Spanning in stad Kosovo neemt af
Plan van VN voor oplossing Mitrovica
PRISTINA, 17 AUG. In de stad
Kosovska Mitrovica in het noorden van Kosovo, vorige week dagenlang het
toneel van rellen tussen Serviërs en Albanezen, is de spanning
gisteren afgenomen na de opstelling van een plan voor de terugkeer van
Albanezen naar hun woningen in wat tegenwoordig de Servische wijk van
de stad is.
Het door het VN-bestuur en de vredesmacht KFOR opgestelde plan voorziet
in de terugkeer van 25 Albanese gezinnen per dag. De terugkeer moet
morgen beginnen. Volgens een VN-woordvoerder is het plan opgesteld in
samenspraak met de leiders van de Kosovo-Albanese en Servische
gemeenschappen. Zij hebben het plan niet ondertekend, maar wel
stilzwijgend aanvaard, aldus de woordvoerder.
Tijdens de oorlog om Kosovo werden de Albanese inwoners van de stad uit
hun huizen verjaagd. Die huizen werden betrokken door Serviërs. Na
de oorlog hebben de Albanezen een deel van de stad weer in bezit
genomen, maar de Serviërs zijn in een eigen wijk blijven wonen, aan
de overkant van de rivier de Ibar. Sindsdien is de situatie op de brug
over de Ibar gespannen. Albanezen eisen toegang tot hun woningen, die de
Serviërs hun ontzeggen. Naar aanleiding van het VN-KFOR-plan hebben
het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK en de Albanese burgemeester van
de stad een voor gisteren geplande demonstratie afgelast. In totaal
eisen 1200 Albanese gezinnen naar hun woningen te mogen terugkeren.
Een andere positieve ontwikkeling in Kosovo was gisteren de terugkeer
van tweehonderd Servische personeelsleden van de spoorwegen. Ze moeten
het spoor in Kosovo weer op orde brengen. Het ging om de terugkeer van
de grootste groep van Serviërs sinds de intocht van KFOR in Kosovo.
De terugkeer is maar een bescheiden succes. Gisteren liet de VN-
hulporganisatie UNHCR weten nog altijd Serviërs, die zich bedreigd
voelen, te helpen bij hun vertrek uit Kosovo. De gevaren die de
Serviërs lopen, nemen eerder toe dan af, aldus meldde de UNHCR. De
woordvoerder van de hulporganisatie maakte duidelijk niet blij te zijn
met de taak, bij de evacuatie te assisteren, omdat dat neerkomt op
hulpverlening bij etnische zuivering. "Maar moeten we hen dan laten
blijven, zodat ze worden aangevallen en in sommige gevallen gedood?" De
vredesmacht KFOR, die zich ten doel stelt in Kosovo de multi-culturele
samenleving te verdedigen, is tegen de rol van de UNHCR bij het vertrek
van Serviërs. De UNHCR-woordvoerder zei dat zijn organisatie
onverkort de terugkeer van alle 180.000 uit Kosovo verdreven
Serviërs en Roma (zigeuners) eist.
Bernard Kouchner, het hoofd van de VN-missie in Kosovo, zei gisteren dat
alle discriminerende wetten in Kosovo worden herzien. In Kosovo is
formeel nog altijd de Servische en Joegoslavische wetgeving van kracht,
die de Albanezen op veel punten benadeelt. Kouchner heeft een werkgroep
van vijftig rechters en aanklagers gevormd die de wetgeving gaat
zuiveren van bepalingen die herinneren aan de juridische 'apartheid' van
vroeger. (Reuters, AFP, AP)