'Ik wil mijn vrachtwagen terug van de
Serviërs'
De NAVO-soldaten houden de
situatie in het Westen van Kosovo maar moeilijk onder controle.
Door onze redacteur YAËL VINCKX
PRIZREN, 15 JUNI. "Ik wil mijn vrachtwagen terug. De Serviërs
hebben hem gestolen", weet Rexhep. Waarom is Rexhep zo zeker van zijn
zaak? "Nou, mijn vrachtwagen staat daar. Dat blauwe exemplaar is van
mij." Rexhep wijst in de lange rij Serviërs een aftands
vrachtwagentje aan, volgeladen met huisraad. De man achter het stuur
kijkt strak voor zich uit. Hij maakt zich, evenals honderden andere
Serviërs, op voor de vlucht naar Servië.
Rexhep acht de tijd niet rijp de truck terug te halen. "Ben je helemaal
gek geworden", vraagt Rexhep verbaasd. "Heb je die Servische agenten wel
gezien?" Hij knikt naar een pantserwagen met daarop in het blauw
gestoken Servische politie. Ze dragen spiegelende zonnebrillen, hebben
rijen munitiepatronen uitdagend over hun borst hangen en spelen quasi
nonchalant met hun geweren. "Die mannen vermoorden me."
Rexhep zit te denken, zegt-ie. "Ik moet de NAVO over de diefstal
vertellen. Zij halen misschien mijn auto terug." Hij wijst nu op een
tank, vlak naast de Servische pantserwagen. Op de tank zitten
zenuwachtige Duitse soldaten. Prizren en omgeving valt onder Duits NAVO-
gezag. De Duitsers nemen voor het eerst sinds 50 jaar deel aan een
militaire actie buiten hun eigen grondgebied. Dat valt niet mee. De
Servische militairen en agenten laten zich weinig aan de Duitsers
gelegen liggen. De weg van Prizren naar de provincie-hoofdstad Pristina
bijvoorbeeld, valt onder controle van Duitse KFOR-troepen. Maar de
Serviërs hebben zondag nog twee journalisten op deze weg
doodgeschoten. Hier en daar zijn nog sluitpschutters actief.
Het Kosovaarse bevrijdingsleger, UÇK, trekt zich ook weinig aan
van de Duitse NAVO-soldaten. Hun leden rijden gewapend rond in de steden
en in de bergen. Het UÇK wil graag samenwerken met de KFOR-
troepen, laat een hoge UÇK-militair weten. De stad Prizren is dan
"ingenomen" door het UÇK, zegt hij zelf. Maar van ontwapening kan
geen sprake zijn. Zo dreigt een machtsvacuüm te ontstaan rond
Prizren.
"Ik wil hier weg. Snel weg", zegt Arthur. Hij staat in de rij van de
wachtende Serviërs. Sinds gisterochtend staan ze al klaar met hun
opgelaten auto's. Toch zijn ze niet vertrokken - bang voor woedende
Albanese Kosovaren en het UÇK. Gisteren hebben enkele
Serviërs geprobeerd de stad Prizren te verlaten. Ze werden met
stenen bekogeld. De Servische inwoners veiligheid bij elkaar gezocht;
een honderden meters lange rij van tractoren met aanhangers, auto's,
vrachtwagens en een bus staat in het centrum van Prizren. Oude vrouwen
spelen op de achterbank hun verhitte en dreinende kleinkinderen.
Bijna drie maanden geleden trokken de Albanese Kosovaren in een
soortgelijke stoet richting Albanië. Nu trekken de Servische
Kosovaren richting Servië. "Ik blijf nog drie vier dagen weg",
zegt Arthur. Hopelijk wordt zijn huis in de tussentijd niet geplunderd,
zegt hij. Aan het einde van de ochtend vertrekken hij en de andere
Serviërs, begeleid door Servische politie en Duitse militairen.
Het vertrek van de Serviërs is het startsein voor een wilde middag.
Nauwelijks zijn ze vertrokken, of de eerste ruiten gaan aan diggelen. De
snackbar was van een cetnik, een paramilitaire leider, weten Kosovaarse
jongens. Ze mikken een stormram door de ruit. De Duitsers lijken met te
weinig soldaten te zijn om de situatie onder controle te houden.
UÇK-soldaten trekken in groten getale uit de heuvels de stad
binnen om de vruchten van hun overwinning te plukken. Ze laten zich
omhelzen en zoenen en rapen de toegeworpen bloemen op.
Op het pleintje voor de snackbar breekt een chaotisch feest los. Auto's
scheuren rondjes om het plein. Naast me graait een man in zijn groene
trainingsbroek. Daar blijkt hij een pistool verborgen te hebben. De
vreugdeschoten klinken oorverdovend.
Buiten de stad klinkt hevig geweervuur; daar zijn het UÇK en
Serviërs in een gevecht verwikkeld, vertelt een UCK'er. Leden van
het Kosovo Bevrijdingsleger zouden een gewonde commandant naar het
ziekenhuis hebben gebracht; Servische soldaten zouden op hetzelfde
moment een patiënt hebben opgehaald. De ontmoeting eindigde in een
wilde schietpartij.
We kunnen niet overal tegelijk zijn, zeggen de NAVO-soldaten.
Versterkingen worden verwacht.