Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK heeft het gezag overgenomen in wijken van Pristina. Voor de Serviërs is het bijltjesdag.

Door onze redacteur PETRA DE KONING

PRISTINA, 15 JUNI. Twee dagen lang lagen de lijken op straat. Twee politiemannen, een paramilitair en een Servische burger, doodgeschoten door soldaten van het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK. De lichamen lagen in de zon, het was meer dan 35 graden, maar het UÇK liet niet toe dat ze door de politie werden opgehaald. Zaterdag - de Serviërs reden om vier uur 's middags in een hinderlaag - kwam een eind aan de Servische macht in Kosovo. NAVO-troepen waren binnengetrokken, en in de Albanese wijk Kodra e Trimave, in het noord- oostelijke deel van Pristina, heerste het UÇK. De lijken waren het bewijs.

Zondag werd op het dak van de lagere school in Kodra e Trimave de rood- zwarte UÇK-vlag gehesen, bij de ingang stonden twee UÇK- strijders strak in de houding: dit was de eerste officiële UÇK-basis in de hoofdstad van Kosovo. Op het plein bij de school werd gedanst, gezongen, er was bier. Het feest duurde tot de volgende ochtend. Maandagochtend leggen kinderen rode bloemen voor de deur van het gebouw. In de kamer van de vroegere directeur van de school zit UÇK-commandant Sali Mustafa (28), in felgekleurd trainingspak. Mustafa heeft nu, zegt hij, het commando over de stad. In het nieuwe UÇK-kantoor zal worden gewerkt aan "de toekomstige regering van Kosovo".

Nu is er alleen nog maar een UÇK-vertegenwoordiging, maar misschien zal er deze week nog van de school een militaire basis worden gemaakt. "Onze militairen zitten nu al overal in Pristina."

Vanochtend kwamen twee Britse KFOR-militairen langs bij de commandant. "Ze willen graag goed contact met ons." En of er al is gepraat over de ontwapening van het UÇK, zoals afgesproken in het akkoord tussen de NAVO en Belgrado? Mustafa glimlacht. Nee. En over die ontwapening beslissen uiteindelijk de hoogste commandanten van het UÇK, als "gedisciplineerd militair" zal Mustafa uitvoeren wat die hem opdragen.

Maar zelf vindt de commandant van Pristina dat er nog niet begonnen kan worden met ontwapening. "Het probleem van de Albanezen is nog niet opgelost. Het probleem is: het hele Albanese volk woont nog niet met elkaar in vrij gebied."

'Groot-Albanië is ons doel'

De commandant bedoelt dat Kosovo, de Albanese gebieden in Macedonië en Montenegro en Albanië één, onafhankelijke staat moeten vormen: Groot Albanië. "Dat is ons doel, dat is ons ideaal. Net als ieder ander Europees land hebben wij recht hebben op een staat in gebied waar onze voorouders al eeuwenlang wonen."

En er is nog een reden waarom het UÇK volgens commandant Sali de wapens niet kan neerleggen nu. "De NAVO heeft Kosovo nog niet onder controle. Militairen doen hun uniformen uit maar verstoppen hun wapens. Wij weten dat de Servische geheime dienst actief is in Kosovo." Serviërs plunderen nog steeds Albanese huizen, zegt Sali, ze steken gebouwen in brand. "Als de NAVO niet in staat is nieuwe bloedbaden door paramilitairen te voorkomen, zullen wij hen bijstaan." Zaterdag werden vier Serviërs gedood in Kodra e Trimave. Zondag werd een Servische man doodgeschoten. Hij probeerde naar Servië te vluchten over de weg naar het noorden die langs de Albanese wijk loopt. Gisterochtend raakte op die weg een andere Serviër zwaargewond. De jongen die op hem schoot was er zeker van, zei hij later, dat de man zijn ouders had vermoord en zijn zus verkracht. Een paar uur later werden, ook op de weg naar het noorden, drie Servische militairen, doodgeschoten.

Albanese inwoners van Kodra e Trimave zeggen dat het UÇK betrokken was bij die acties, met uitzondering van de beschieting die alleen maar leidde tot een zware verwonding. Ze zijn er trots op. Maar de commandant ontkent. Volgens hem zijn het Albanese burgers die wraak nemen op hun vroegere beulen. "Ze zijn niet in de hand te houden. De emoties zijn te sterk, mensen hebben ernstig geleden."

Sali vindt dat de NAVO en het UÇK samen aandacht moeten besteden aan de behandeling van oorlogstrauma's. Maar nu is er volgens hem tegen de wraaknemingen weinig te doen. "We zien de oorlogsmisdadigers vluchten." Het UÇK zelf zal volgens de commandant van Pristina bewijzen verzamelen, zoals het hoort, om mogelijke misdadigers aan te klagen bij het VN-oorlogstribunaal voor voormalig Joegoslavië in Den Haag.

Maandag, aan het begin van de avond, beginnen militaire en paramilitaire eenheden zich terug te trekken uit Pristina. Ze rijden hard door het centrum van de stad verkeersregels gelden al een paar dagen niet meer in Kosovo. Bij hotel Grand steken ze drie vingers omhoog, het Servische nationalistische gebaar, naar de camera's van buitenlandse televisiestations die hun vertrek filmen vanaf het dak. Bij een dorp boven Pristina wachten Albanezen de konvooien op. Een van de legertrucks wordt tegengehouden, drie Servische militairen worden eruit gehaald en doodgeschoten.