Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Oorlog om Kosovo na 79 dagen voorbij

BRUSSEL, NEW YORK, BELGRADO, 11 JUNI. De oorlog om Kosovo is voorbij. Maar al een dag na het eind van de NAVO-luchtacties kwam het vandaag tot een geschil tussen Rusland en de NAVO over de Russische deelname aan de vredesmacht KFOR: Moskou stuurt vandaag soldaten naar Kosovo, nog voor NAVO-eenheden van KFOR Kosovo binnengaan.

Vanochtend mislukte in Moskou tweedaags overleg tussen Russische en NAVO-militairen en de Amerikaanse plaatsvervangende minister Talbott over de Russische deelname aan de vredesmacht en de bevelsstructuur van KFOR. Rusland eist in Kosovo voor zijn KFOR-contingent van twee- tot tienduizend man een eigen sector op. De NAVO wil die de Russen niet geven. Vanochtend meldde Moskou de eigen sector in overleg met de Joegoslavische regering te zullen innemen, desnoods tegen de zin van de NAVO. Kort daarna trok een voorhoede van honderd Russische militairen vanuit Bosnië - waar 1.500 Russen deel uitmaken van de vredesmacht SFOR - naar Joegoslavië, op weg naar Kosovo. Veel van hun voertuigen dragen al het opschrift 'KFOR'. Het persbureau Interfax meldde dat nog vandaag van drie Russische bases rond duizend Russische militairen naar Joegoslavië worden overgevlogen. De NAVO heeft nog niet op deze ontwikkeling gereageerd, anders dan met de opmerking: " We waren tevreden dat de Russen [met KFOR] meedoen. Maar dat moet wel goed afgesproken zijn".

Het conflict tussen de NAVO en Rusland komt minder dan 24 uur na de beëindiging van de NAVO-bombardementen op Joegoslavië. Na het begin van de Joegoslavische militaire aftocht uit Kosovo maakte gistermiddag een zichtbaar opgeluchte Javier Solana, de secretaris- generaal van de NAVO, het einde van de luchtacties bekend. Opperbevelhebber Wesley Clark, aldus Solana, had hem gemeld dat de militaire aftocht van de Joegoslaven uit Kosovo daadwerkelijk op gang was gekomen. Formeel beëindigd worden de luchtacties pas als over elf dagen de Joegoslavische en Servische troepen Kosovo geheel hebben ontruimd. Solana meldde zijn besluit per brief aan de secretaris- generaal van de VN, Kofi Annan, die vervolgens de Veiligheidsraad bijeen riep voor een debat over de resolutie die eerder deze week door de G8 - de zeven rijkste industrielanden en Rusland - was opgesteld. De Veiligheidsraad aanvaardde na dat debat met veertien tegen nul stemmen bij één onthouding - die van China - de resolutie, die voorziet in de bezetting van Kosovo door de internationale vredesmacht KFOR en de vorming van een civiel interim-bestuur in de regio onder auspiciën van de VN. KFOR krijgt als belangrijkste taak de repatriëring van de 986.000 Kosovaren die sinds maart vorig jaar in het kader van de 'etnische zuivering' naar het buitenland zijn verdreven en de handhaving van de orde. Aanvankelijk bestond in New York nog de vrees dat China tegen zou stemmen en de resolutie aldus zou torpederen. China maakte bezwaar tegen de bepaling dat KFOR geweld mag gebruiken bij het afdwingen van de naleving van de resolutie en tegen de paragraaf waarin Belgrado wordt gedwongen met het VN-tribunaal voor oorlogsmisdaden in Den Haag samen te werken. Bij de stemming beperkte de Chinese ambassadeur zich echter tot een onthouding. "Vandaag zien we het begin van het eind van een donker en desolaat hoofdstuk in de geschiedenis van de Balkan. Vandaag gaan we op weg op het pad van de vrede", zo oordeelde Annan. Het besluit van de Veiligheidsraad leidde overal tot opluchting. President Clinton sprak van "een moment van hoop", al voegde hij daaraan toe dat "we nu de vrede moeten opbouwen". De verwachting is dat KFOR morgen de eerste Britse mijnopruimers en Ghurka-soldaten Kosovo instuurt, als voorhoede van een vredesmacht die meer dan 50. 000 man zal omvatten.

Belgrado: zege voor Milosevic

[Vervolg vanpagina ] In Belgrado eiste president Slobodan Milosevic in een korte toespraak op de televisie - zijn eerste sinds het begin van de oorlog - de overwinning op: Joegoslavië heeft steeds gezegd dat het Kosovo niet zal opgeven en daarin was het geslaagd. Hij riep de bevolking de rijen te sluiten om het land weer op te bouwen en meldde dat bij de NAVO-luchtacties 462 soldaten en 114 politiemannen zijn omgekomen - cijfers die sterk afwijken van de NAVO-schattingen, die uitgaan van vierduizend doden en zesduizend gewonden aan Joegoslavische zijde. Op de Servische televisie heette het gisteren dat de oorlog is geëindigd in "een grote zege voor het vredesbeleid van Joegoslavië en de Joegoslavische president Slobodan Milosevic". Op straat uitten de Joegoslaven zich sceptischer: ze leken zich goed bewust van het feit dat Belgrado Kosovo is kwijtgeraakt en ze leken onzeker over hun toekomst nu de economie zware klappen heeft opgelopen. "We hebben Kosovo verloren en niets is meer zoals het was. We zijn blij dat we nog leven, maar niets maakt het lijden van dit land, al die doden en al die zinloze verwoesting goed", zo zei een passant in Belgrado.

Enkele duizenden Joegoslavische soldaten en Servische politiemannen verlieten gisteren vanaf het middaguur Kosovo. Hun vrachtwagens waren versierd met bloemen en Servische en Joegoslavische vlaggen en sommige soldaten maakten met drie opgestoken vingers het traditionele Servische overwinningsteken. Maar de stemming leek eerder bedrukt. De NAVO vermeed uitingen van triomfalisme na de lange bombardementscampagne. "Ik heb geen gevoel van triomf," zei de Britse premier Tony Blair. "Ik weet alleen dat onze zaak rechtvaardig was. Milosevic weet, en de wereld weet, dat racistische genocide niet zomaar kan." (Reuters, AP, AFP)