Kritiek fouten NAVO
Kamer wil geen pauze luchtacties
Door onze diplomatiek redacteur
DEN HAAG, 11 MEI. Een grote
meerderheid van de Tweede Kamer is het niet eens met pleidooien van
GroenLinks voor een pauze in de NAVO-bombardementen boven
Joegoslavië.
De fractie van GroenLinks vindt een pauze van 48 uur gewenst om een
diplomatieke oplossing een betere kans te geven. Zij zou de regering
vanmiddag in een ingelast Kosovo-overleg vragen om in de NAVO en de
Verenigde Naties voor zo'n pauze te pleiten.
Ook voor een pleidooi van GroenLinks om de bombardementen vooral op
doelen in Kosovo te richten, en niet op het Servische deel van
Joegoslavië, voelt een meerderheid van de Kamer niet. "Ik begrijp
niet wat GroenLinks wil. Er worden in Servië geen grondtroepen
aangepakt, zoals in Kosovo en dat maakt een groot verschil", zegt VVD'er
Blaauw. Wel is de Kamer in overgrote meerderheid kritisch over de fouten
die bij de NAVO-bombardementen worden gemaakt. Het bombarderen van de
Chinese ambassade in Belgrado, afgelopen vrijdagnacht, zien alle
fracties bijvoorbeeld als een grote blunder. Vooral de verklaring die de
Amerikaanse minister van Defensie, Cohen, daarvoor heeft gegeven,
namelijk dat verouderde kaarten van Belgrado bij de bepaling van
strategische doelen waren gebruikt, heeft in alle fracties voor ergernis
gezorgd. Hoekema (D66) vindt het "onbegrijpelijk" dat de NAVO zich
tegelijkertijd bedient van ultramoderne technologische apparatuur en van
verouderde kaarten.
De fracties van PvdA, VVD, CDA en D66 vinden, net als het kabinet en de
NAVO, een pauze in de bombardementen pas verantwoord als de
Joegoslavische president Milosevic duidelijk en controleerbaar gaat
voldoen aan eisen als de beëindiging van het geweld tegen de
Albanese meerderheid in Kosovo, militaire ontruiming van het gebied en
instemming met een internationale troepenmacht die toeziet op de
veiligheid in Kosovo.
In het spoedoverleg met de ministers Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) en
De Grave (Defensie) wil PvdA'er Valk vragen de bombardementsvluchten op
geringere hoogte te gaan uitvoeren. Op die manier zou weliswaar het
gevaar voor NAVO-piloten toenemen maar belangrijker is dat het risico
dat verkeerde doelen worden geraakt kleiner wordt, meent hij. Daarmee is
Blaauw het niet eens. "Lager vliegen heeft alleen zin boven bewegende
doelen, en die worden in Servië niet gebombardeerd", meent hij.
Kritische vragen wilde een meerderheid van de Kamer vanmiddag ook
stellen over de aangekondigde steun van tientallen Amerikaanse Apache-
gevechtshelikopters voor grondoperaties tegen Servische eenheden in
Kosovo en voor de bescherming van vluchtelingen. "We horen al weken dat
die Apaches klaar zijn voor inzet, maar er zijn er nu al twee
neergestort zonder dat zij aan enig gevecht hebben meegedaan", aldus
Hoekema.
Geen civiele schade
Het Tweede-Kamerlid Hoekema (D66) zegt het "niet
chic" te vinden dat het Nederlandse ministerie van Defensie juist
gisteren in een briefing voor de media bekendmaakte dat Nederlandse F-
16's boven Joegoslavië totnutoe steeds hun militaire doelen hebben
geraakt en nooit per abuis enige bijkomende civiele schade hebben
veroorzaakt. "Het gaat om NAVO-acties, Nederland moet zich dan niet
opstellen alsof het op dit punt schone handen heeft", zegt Hoekema, die
voorstander is van de inzet van meer grondtroepen en vanmiddag wil horen
hoe de NAVO daarover intussen denkt. Minister Van Aartsen (Buitenlandse
Zaken) heeft daarover drie weken geleden in de Tweede Kamer gezegd dat
zoiets "de Balkan in vuur en vlam" zou kunnen zetten. Zijn collega De
Grave (Defensie) had bij dezelfde gelegenheid wat meer ruimte gelaten
voor een "beperkte inzet" van grondtroepen, bijvoorbeeld in Kosovo in
samenspel met de Apache-helikopters van de Amerikanen.