Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Dag in, dag uit belagen Albanese betogers de Franse troepen in Mitrovica. Om KFOR te provoceren, denken de Fransen.

Door onze redacteur YAEL VINCKX

MITROVICA, 10 AUG. De brug van Mitrovica is bijna een obsessie voor de Albanezen. Vanochtend staan ze er weer: tientallen opgeschoten Albanese jongeren. Ze fluiten, joelen en brullen patriottische liederen over een Albanees Kosovo. Zo gaat dat anderhalf uur lang, in de gloeiende zon. Dreigt de stemming in te zakken, dan treedt een oudere, grijze man naar voren om hen met vlammende speeches weer op te jutten.

Tegenover de Albanese jongeren staat een tiental Franse KFOR-soldaten met hun 18 kilo wegende kogelvrije vesten rechtop in de hitte. Ze beletten de Albanezen de brug over te steken naar het Servische stadsdeel van Mitrovica, waar de grootste gemeenschap van Serviërs woont in het huidige Kosovo. Het is de vierde dag van Albanese provocatie in Mitrovica en de Fransen hebben er meer dan genoeg van.

"Ze zijn uit op een vechtpartij, niet met hun Servische vijanden, maar met ons", zegt de Franse kapitein Raffray. Het bewijs: als ze werkelijk de Serviërs te lijf willen gaan, ligt even verderop een tweede brug. "Maar daar hebben we nooit problemen. Alleen mensen die geen moeilijkheden willen, steken die brug over." Voor Raffray is het duidelijk. "De Albanezen lopen te provoceren. Ze gaan niet naar school, ze hebben geen werk en ze vervelen zich stierlijk." Een vechtpartijtje doorbreekt de dagelijkse sleur.

Gisteren ging het er hevig aan toe. Toen begonnen de Albanese jongeren met stenen te gooien terwijl de Fransen prikkeldraadversperringen uitrolden. Een Franse commandant werd vol in het gezicht geraakt en daarna met een houten stok bewerkt. Die confrontatie leverde hem, ondanks de bescherming van zijn helm, een schedelbasisfractuur op.

De Fransen zijn ervan overtuigd dat de provocaties zijn opgezet door hardliners binnen het Kosovo bevrijdingsleger UÇK. Bewijzen hebben ze, al willen ze daarover niet in detail treden. Ook de opjuttende retoriek van oudere Albanezen vanochtend duidt op inmenging van het UÇK. Daarnaast echter proberen gematigde leden binnen de bevrijdingsbeweging de oplaaiende ongeregeldheden te sussen. De lokale UÇK-commandant Bajram Rama, bijvoorbeeld, arriveerde gisteren gewapend en in uniform in zijn Chrysler om de menigte te sussen. Die droop al snel daarop af.

Aan de overkant van de brug zit de Servische Dean zijn koffie te drinken en kijkt naar de Albanese menigte, die met een bloedrode Albanese vlag zwaait. " Ze proberen onze huizen in te pikken. Veel Albanezen komen van het platteland of uit andere, verwoeste steden. Ze hebben nog nooit in Mitrovica gewoond maar willen nu mijn flat inpikken." Over de bescherming door de Franse KFOR is hij zeer te spreken. "Zij zijn de besten."

'Fransen naar Frankrijk, Amerikanen naar Mitrovica'

Daar denken de Albanezen anders over. De Franse soldaten op de brug worden uitgescholden voor communisten, terroristen, Serviër- vrienden. De Albanezen verwachten een heel andere behandeling van Amerikanen of Duitsers. " Fransen naar Frankrijk, Amerikanen naar Mitrovica", roepen ze. UÇK-leider Hashim Thaçi probeerde gisteren ook een wig te drijven tussen de Fransen en de rest van de NAVO-vredesmacht KFOR. De Fransen hebben de rellen aan zichzelf te danken, aldus Thaçi. Ze zijn "arrogant" en willen Mitrovica , ,ondemocratisch opdelen" in een Albanees en Servisch deel. Stond er in het akkoord met Milosevic of in de overeenkomst met het UÇK soms iets over een Servische enclave in Mitrovica? Thaçi herhaalde dat UÇK geen blaam treft voor de rellen, want het was de UÇK-commandant Rama die de betogers naar huis stuurde.

KFOR lijkt in Kosovo het hoofd te moeten bieden aan een sluipende uitdaging aan haar gezag, die niet beperkt blijft tot Mitrovica. Op vrijdag waren er al zeven gewapende aanvallen op KFOR-posten, waarbij een Russische soldaat gewond raakte. Zondagnacht volgde een serie aanslagen in de hoofdstad Pristina. Er werden twee handgranaten naar een Servisch woonhuis gegooid, waarbij een tienjarig meisje gewond raakte. Elders werden twee Servische vrouwen doodgeschoten, vonden KFOR-soldaten een dode man en werd een Serviër neergestoken.

KFOR nam gisteren de handschoen op. Binnen een etmaal zijn 59 Albanezen aangehouden in verband met de aanslagen. Ook rolden Britse militairen wapenarsenalen op.

Voor buitenstaanders is het moeilijk vast te stellen wie voor de geweldscampagne verantwoordelijk is. De Albanezen in Kosovo zijn georganiseerd in ondoorgrondelijke machtstructuren op basis van clans en familieverbanden. Organiseren het UÇK, facties daarbinnen of individuen het geweld? KFOR is voorlopig tevreden met de wijze waarop de top van het Kosovo Bevrijdingsleger zich van het geweld distantieert. Sir Michael Jackson, opperbevelhebber van KFOR, verklaarde gisteren dat het UÇK radicale elementen niet in de hand heeft. Hashim Thaci, politiek leider van het UÇK, kopte die voorzet gisteren dankbaar in. "Het is waar dat er gewelddadige acties zijn in Kosovo, maar het UÇK distantieert zich daarvan", zei Thaçi. "Er zijn gewapende lieden actief, maar het UÇK controleert hen niet."