Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Militair overleg Kosovo loopt uit

KUMANOVO, KEULEN, NEW YORK, 9 JUNI. Het vredesproces rond Kosovo ligt stil in afwachting van het militaire overleg tussen de NAVO en Joegoslavië. Ook een stemming in de Veiligheidsraad van de VN over een vredesmacht is daarvan afhankelijk. De luchtacties van de NAVO gaan door.

Het overleg betreft de gedetailleerde terugtocht van alle Joegoslavische en Servische strijdkrachten uit Kosovo. Het begon gisteren om half tien in een legertent in Kumanovo in Macedonië. Gisteravond werd nog gedacht dat het binnen een half uur zou zijn afgelopen, maar het ging uiteindelijk de hele nacht door, drie keer onderbroken om de Joegoslavische generaals de kans te geven Belgrado te consulteren. Ondanks de lange duur van het overleg bleef de NAVO optimistisch: "Het overleg verloopt goed", heette het vanmiddag.

Het verdere vredesproces wacht op de uitslag van dit overleg. Als men het in Kumanovo eens wordt, moet Belgrado een begin maken met de troepenaftocht. Als die aftocht op gang komt zal de NAVO de bombardementen op Joegoslavië staken. Daarna kan de Veiligheidsraad stemmen over de ontwerp-resolutie waarover de ministers van Buitenlandse Zaken van de G8 (de zeven rijkste industrielanden in de wereld en Rusland) gisteren in Keulen overeenstemming bereikten. Als die resolutie is aangenomen, kan de internationale vredesmacht KFOR vanuit Macedonië Kosovo binnentrekken.

In New York is de gisteren door de G8-ministers opgestelde ontwerp- resolutie gisteravond al kort door de Veiligheidsraad besproken. Rusland en China blijven bij hun eis dat de NAVO-luchtacties moeten worden gestaakt voordat over de resolutie wordt gestemd. China maakt bezwaar tegen de bepaling in de resolutie die Joegoslavië verplicht met het VN-tribunaal voor oorlogsmisdaden samen te werken. Het tribunaal stelde onlangs de Joegoslavische president Slobodan Milosevic in staat van beschuldiging. Volgens de Chinese VN-ambassadeur Shen Guofang is die aanklacht "politiek gemotiveerd" en daarom onaanvaardbaar. Toch overheerst ook in New York optimisme over de kans dat China de resolutie niet met een veto torpedeert. Rusland heeft bij monde van minister Ivanov in Keulen laten weten vóór de resolutie te stemmen. "We hebben samen aan deze tekst gewerkt, we zijn samen tot één tekst gekomen en we gaan die ook uitvoeren", zei hij gisteren in Keulen.

Welke geschilpunten overeenstemming tussen de NAVO en de Joegoslavische strijdkrachten in de weg staan is niet duidelijk. Algemeen wordt aangenomen dat een ervan de kwestie van de grenscontrole is. Belgrado eist dat Joegoslavische soldaten aan de grenzen van Kosovo mogen controleren dat alleen terugkerende vluchtelingen Kosovo binnengaan. Volgens Belgrado garanderen het vorige week aanvaarde G8-plan èn de VN-ontwerpresolutie de territoriale integriteit en de soevereiniteit van Joegoslavië en valt de grenscontrole daaronder.

'NAVO leidt KFOR'

[Vervolg vanpagina ] Maar de Amerikaanse minister Madeleine Albright sloot grenscontroles door het Joegoslavische leger gisteren categorisch uit. "Er mogen zich wat Serviërs aan de grens ophouden, maar niet in zo'n omvang dat ze de toegang tot Kosovo controleren." De NAVO is bezorgd dat Serviërs aan de grens Kosovaren tegenhouden wier papieren bij hun vlucht zijn afgepakt.

De kwestie van de NAVO-leiding van van de vredesmacht KFOR was gisteren het belangrijkste geschil in het overleg van de ministers van de G8. Bij wijze van compromis besloten zij niet in de resolutie zelf de rol van de NAVO te vermelden, maar in een bijlage te verwijzen naar het vredesplan van de gezanten Ahtisaari en Tsjernomyrdin van vorige week. Dat voorziet in een "substantiële" NAVO-deelname en "een eenduidig commando". "We hebben duidelijk gemaakt in de bijlage dat de vredesmacht een NAVO- kern zal hebben en dat de NAVO de leider zal zijn", zei Albright.

In Moskou praten morgen NAVO-militairen en de Amerikaanse gezant Strobe Talbott met Russische militairen over die bevelsstructuur en over de samenstelling van de vredesmacht. Rusland wil tienduizend militairen voor KFOR leveren, die niet onder NAVO-bevel zouden mogen komen. Hoe de Russen in de vredesmacht en het bevel erover moeten worden ingepast moet morgen in Moskou worden bepaald. Volgens de NAVO staat vast dat de Russen geen eigen zone in Kosovo krijgen. President Clinton zei gisteren dat de Russen niet onder NAVO-controle komen maar dat er wel sprake zal moeten zijn van "een aanvaardbaar niveau van coördinatie" binnen KFOR.

De ontwerp-resolutie waarover de G8 het gisteren eens werd voorziet in een beëindiging van het Joegoslavisch-Servische geweld in Kosovo en een snelle aftocht van de troepen die Belgrado er heeft, in de vorming van een "internationale veiligheidsaanwezigheid" met - volgens de annex - "een substantiële deelname van de NAVO" onder één leiding. De vredesmacht moet in Kosovo een bestand controleren, verhinderen dat Servische troepen terugkeren naar Kosovo, het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK ontwapenen en vluchtelingen in staat stellen naar een veilige omgeving terug te keren. VN-chef Kofi Annan moet een vertegenwoordiger aanwijzen die een interim-bestuur gaat leiden en toeziet op de vorming van instanties die de Kosovaren "substantiële autonomie" garanderen op basis van de akkoorden van Rambouillet. Alle betrokkenen moeten samenwerken met het VN-tribunaal voor oorlogsmisdaden. (Reuters, AFP)