Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Het protest tegen de NAVO-acties in Duitsland is overgenomen door Serviërs, reden waarom menigeen zijn verzet liever niet uit. De Duitse Groenen hebben het er moeilijk mee.

Door onze correspondent MICHÈLE DE WAARD

BERLIJN, 6 APRIL. 'Verbijsterd' was de groene Sibyll Klotz toen ze maandag duizenden Servische demonstranten in het centrum van Berlijn zag langstrekken, die nationalistische leuzen scandeerden als 'Joegoslavië, Joegoslavië' en 'Kosovo blijft van ons'. Alsof de Serviërs ditmaal de traditionele vredesmarsen met pasen voor zich opeisten.

Toen een demonstrant een groot plakkaat omhoog hield van kanselier Gerhard Schröder misvormd tot Kriegskanzler Adolf Hitler, vond Klotz het om 'ziek' van te worden. Na vele jaren had de groene politica uit het Berlijnse parlement weer eens aan een Paasmars willen deelnemen.

Veertig jaar geleden had de Britse filosoof en wiskundige Bertrand Russell in Londen het initiatief genomen om tegen atoomwapens te protesteren. Met het einde van de Koude Oorlog was de animo voor de marsen zelfs bij de vredesbeweging in Duitsland sterk teruggelopen.

Nu de Bondsrepubliek voor het eerst in 54 jaar weer aan een oorlog deelneemt, wilde Klotz de straat opgaan voor een vreedzame oplossing in Kosovo. Maar met zo'n 4.000 Joegoslavische demonstranten voorop, die het Servische beleid van moorden en deportaties luidkeels verdedigden, verging Sibyll Klotz en haar partijvrienden de lust om überhaupt nog aan de tocht mee te doen.

De oorlog op de Balkan heeft vele pacifistische Groenen en SPD-ers pijnlijk met de neus op de nieuwe normaliteit in Duitsland gedrukt. Voor een land, dat het door de traumatische nazi-erfenis ondenkbaar achtte ooit zelf nog in een oorlog verzeild te raken, is de algehele stemming na dertien dagen van NAVO-acties opmerkelijk rustig en vastberaden. Witte lakens, die ten tijde van de Golfoorlog nog uit de ramen hingen, zijn nergens te bekennen. Net zo min als de optochten van jongeren met witte halsdoeken en brandende kaarsen in de hand.

Vooralsnog staat een royale meerderheid van de bevolking (63 procent) achter de luchtaanvallen, die de NAVO sinds 24 maart in Joegoslavië uitvoert om een eind aan de verdrijvingspolitiek tegen de Kosovo- Albanezen te bereiken. Negenentwintig procent vindt de aanvallen niet gerechtvaardigd.

Uitgerekend de rood-groene regering van bondskanselier Gerhard Schröder (SPD) ziet het als haar plicht om in volstrekte eensgezindheid met de NAVO-partners dictators als Milosevic af te straffen. Desnoods gewapenderhand en dan maar zonder VN-mandaat.

Zelfs de groene parlementariër Angelika Beer, die jarenlang heftig tegen militaire vredesacties zonder VN mandaat ageerde, verdedigt de luchtaanvallen tegen ,,de humanitaire catastrofe''. En de groene buitenlands politieke expert Helmut Lippelt, heeft het gewaagd als eerste parlementariër een balletje op te werpen over het inzetten van bodemtroepen. Provocaties dat pacifisme Auschwitz juist mogelijk heeft gemaakt (CDU-politicus Heiner Geissler), konden kennelijk geen kwaad, stelt het weekblad Die Zeit vast met het oog op de verhitte Nie wieder-debatten in de jaren zeventig en tachtig.

Over de valse start van het rood-groene kabinet, over de intriges van de teruggetreden Oskar Lafontaine of over de strijd met de atoombedrijven wordt geen woord meer gerept. Schröders positie als kanselier lijkt sterker dan ooit nu hij in het internationale veld, het begon bij de EU- top in Berlijn, vastberadenheid toont. De resolute wijze waarop de kanselier vorige week een 'vredesvoorstel' uit Belgrado van de hand wees, dat de Russische regeringsleider Primakov in Bonn toelichtte, sprak boekdelen. Schröder weet precies, dat de rood-groene coali[- ]tie zich in zijn trouw aan de NAVO geen enkele twijfel kan permitteren. Hij persoonlijk zal bewijzen dat ook een rood-groen Duitsland betrouwbaar is.

Het westerse bondgenootschap is deel van de Duitse Staatsraison, hield hij vorige week zijn kabinetsleden voor. ,,We moeten onze verantwoordelijkheid nemen'' en de mensenslachters in Belgrado bestrijden. Wie onzekerheid laat merken, hoort niet aan tafel, waarschuwde hij. Over bestrijding van de werkloosheid wordt door de 'automan' Schröder niet meer gerept. De oorlog in Joegoslavië heeft in Duitsland een wisseling van de binnenlandse thema's bewerkstelligd.

Plots realiseren velen bij SPD en Groenen zich, dat het lot van de natie door de buitenlandse politiek wordt beslist, schrijft de Frankfurter Allgemeine Zeitung, en niet door de sociale of rechtspolitiek. Nu gaat het de regering erom 'leiding' en 'verantwoordelijkheid' te tonen, de soldaten te steunen, de bevolking te informeren en de twijfelaars te overtuigen. Dagelijks komt in Bonn de 'krijgsraad' bijeen en kijken Schröder en zijn ministers Fischer en Scharping (Defensie) ernstiger. De grootste zorg van het drietal is te voorkomen, dat de situatie in Joegoslavië verder escaleert. Maar de vraag is hoe lang hun politiek kan rekenen op steun van de partij. Enkele Groenen eisen het aftreden van Fischer en een breuk met de SPD. Op het partijcongres van 13 mei dat de Groenen over de oorlog houden, zal blijken of ze de nieuwe normaliteit kunnen hanteren.