Vraaggesprek met voormalige bondskanselier
Kohl: Maak Servië lid van Europese Unie
Lang zweeg hij, maar nu acht
oud-bondskanselier Helmut Kohl de tijd rijp voor een gesprek over zijn
terugkeer op het Europese toneel. Als praktisch adviseur én als
visionair. Hij wil over Europa meepraten, in het openbaar.
Door onze correspondenten
BEN VAN DER VELDEN en MICHÈLE DE WAARD
BONN, 5 MEI. "Ik ben ervan overtuigd dat de Balkanlanden, als de oorlog
eenmaal voorbij is, lid van de Europese Unie worden. Anders is een echt
vreedzame ontwikkeling in deze regio uitgesloten. Servië,
Kroatië en Slovenië hebben een oeroude Europese traditie.
Natuurlijk moeten ze voldoen aan de EU-eisen van democratie,
burgerrechten en respect hebben voor de grenzen. Maar alleen als deze
landen zijn opgenomen in de EU zal de Balkan niet meer het eeuwige
kruitvat van Europa zijn."
Helmut Kohl, bondskanselier b.d. (buiten dienst), blijft een apostel
van Europa. Wie aan grenzen komt, maakt oorlog, had zijn vroegere
vriend de Franse oud-president François Mitterand hem
voorgehouden. "Volstrekt juist", zegt Kohl. "Grenzen kun je niet
afschaffen. Daarom moet je ze overwinnen." De voormalige Duitse
bondskanselier is monter en zit als vanouds op zijn praatstoel. Kohl
wil weer een rol spelen in de Europese politiek. Sinds hij vorig jaar
september na een verkiezingsnederlaag aftrad als kanselier, heeft hij
zich stilgehouden. Maar deze zomer wil hij daaraan een einde maken. Dan
wil hij via de Europese Volkspartij (EVP), waartoe de Europese christen-
democratische partijen behoren, zijn invloed aanwenden.
Kohl vertelt het met zichtbaar genoegen aan een klein gezelschap
Europesejournalisten in Bonn, al wil hij duidelijke afspraken maken over
wat uit zijn mond wel en niet geciteerd mag worden. Op een
officiële functie bij de EVP is hij niet uit. Hij wil over Europa
meepraten, zoals hij nu ook achter de schermen doet. Want Kohl mag dan
na de verkiezingen zijn stilgevallen, op de rijke ervaring van de 69-
jarige wordt nog regelmatig een beroep gedaan. Zijn mening wordt
gevraagd, of het nu om een crisis bij de Europese Commissie gaat of om
de oorlog in Kosovo. Zijn persoonlijke relatie met de Amerikaanse
president Clinton en diens Russische collega Jeltsin maakt hem tot een
adviseur van gewicht.
Na zestien jaar de Duitse regering te hebben geleid nam Kohl vorig jaar
als de eerste de beste christen-democratische parlementariër
plaats op een bankje in de Bondsdag. In de kelder van het parlement
heeft Kohl zijn kantoor ingericht. Zijn persoonlijke secretaresse en
vertrouweling Juliane Weber heeft hij meegenomen, net als de
olifantenverzameling, zijn bureau, het landschappelijke
olieverfschilderij en zijn uitgebreide muntenverzameling. De
bondskanselarij in miniatuur.
Zelfs de ingewikkelde telefoon kan Kohl nu zelf bedienen. Toen zijn
vriend Theo Waigel, oud-minister van Financiën, eens wilde testen
of zijn vroegere chef inderdaad 's morgens even vroeg aan het werk was
als op het Bundeskanz leramt, was hij verrast Kohls
stem aan de telefoon te horen. Hij trof geen spoor van
ontwenningsdepressies waarmee belangrijke persoonlijkheden doorgaans na
het afscheid van de macht te kampen krijgen.