'Milosevic is een geboren leugenaar'
Kosovaarse vluchtelingen in
Albanië reageren lauw op het vredesplan voor Kosovo. Ze vertrouwen
Milosevic niet. En moeten zij naast hun voormalige Servische buren gaan
wonen?
Door onze redacteur YAËL VINCKX
TIRANA, 4 JUNI. Geen gejuich. Geen feest. In de Albanese hoofdstad
Tirana is het Skanderbegplein opvallend rustig gebleven. Gisteravond, na
etenstijd, stroomde het trefpunt van de stad even vol, met flanerende
mannen en vrouwen en spelende kinderen. Net als de avond daarvoor en de
avond daarvoor.
Het nieuws over het vredesplan van de Finse president Martti Ahtisaari
en de Russische gezant Viktor Tsjernomyrdin was toen al op de Albanese
televisie geweest; Milosevic' instemming met het plan was een nieuwsitem
dat tussen neus en lippen door werd gebracht. Daarna verscheen de
Amerikaanse badpakkenserie Baywatch weer op het scherm.
De Kosovaren geloven nauwelijks in het vredesplan. Milosevic is een
geboren leugenaar, zeggen ze, en hij moet niet worden vertrouwd. Eerst
zien, dan geloven, is de stemming. Milosevic' instemming is een van zijn
vele trucs - en wederom laat het Westen zich bij de neus nemen, menen de
meeste uit hun land verdreven Kosovaren.
"Milosevic is een duivel", zegt Arianne Dërguti. "Hij is geboren
met een slecht hart en heeft nooit geleerd zich aan zijn woord te
houden. Dat zal hij deze keer ook niet doen." Arianne is aan het begin
van de oorlog Kosovo ontvlucht, samen met haar man en haar kinderen. Nu
loopt ze, net als vele andere Kosovaren en Albanezen, iedere avond een
rondje om de fontein op het Skanderbegplein.
Voorlopig gaat Arianne Dërguti niet terug naar Kosovo. En gaat ze
al terug, dan moeten alle Serviërs verdwenen zijn; niet alleen
politieagenten, militairen en paramilitairen, maar ook de Servische
burgers van Kosovo. "Gemaskerde mannen hebben mijn zwager en zijn broer
vermoord. Een kennis heeft later verteld een van de mannen te hebben
herkend, nadat hij de bivakmuts van zijn hoofd trok. Hij woonde verderop
bij hem in de straat. Denk je dat wij nog naast zulke mensen kunnen
wonen?" Dërguti's mening wordt vanochtend gedeeld door de
Kosovaarse mannen in de sporthal van Tirana. De sporthal was eigenlijk
bedoeld als doorgangshuis voor vluchtelingen, maar sommige Kosovaren
liggen hier al weken, zij aan zij met andere vluchtelingen, op een
matrasje op de grond.
Buiten de sporthal staat een groep mannen om een Albanese krant.
'Capituleert Milosevic' luidt de kop - met een groot vraagteken er
achter. De mannen wijzen op het vraagteken. "Zo'n vraagteken zegt
genoeg", weten ze. Het vredesakkoord wordt met een achteloos handgebaar
weggewoven. De mannen wijzen op de foto in de krant: Milosevic met twee
gezichten. "En dat zijn nog maar twee van zijn gezichten", zegt een man.
"Hij heeft al honderd keer gelogen", zegt een andere. Een andere factor
is het Kosovaarse Bevrijdingsleger, UÇK. Het vredesakkoord
voorziet in autonomie voor de provincie Kosovo, en niet in de door het
UÇK zo begeerde onafhankelijkheid. De bevrijdingsbeweging, die
een officieel kantoor heeft in Tirana, wilde vanochtend geen commentaar
geven. Een persconferentie werd aan het einde van de middag verwacht.
Maar een UÇK-soldaat in de straten van Tirana gaf gisteravond al
zijn mening. "We vechten door tot de laatste Serviër uit Kosovo is
verdreven."