NAVO zet bombardementen voort tot Servische troepen
vertrekken
Milosevic aanvaardt vredesplan Kosovo
BELGRADO, BRUSSEL, 4 JUNI.
President Milosevic van Joegoslavië heeft gisteren het door de
Kosovo-gezanten Tsjernomyrdin en Ahtisaari voorgelegde vredesplan voor
Kosovo geaccepteerd. In Westerse hoofdsteden is de Joegoslavische
instemming met voorzichtig optimisme verwelkomd. De NAVO zet haar
bombardementen op Joegoslavië voort totdat Belgrado zichtbaar
begint met de terugtrekking van troepen uit Kosovo.
Het optimisme over het 'ja' van Belgrado wordt getemperd door
wantrouwen jegens de Joegoslavische president Slobodan Milosevic en de
vraag of hij daadwerkelijk de 40.000 Joegoslavische militairen,
Servische politiemannen en paramilitairen uit Kosovo terugtrekt en de
vluchtelingen laat terugkeren. "We kennen Milosevic. We zijn als
regeringsleiders geen naïevelingen", zei premier Kok gisteren in
een reactie.
Het door Belgrado aanvaarde vredesplan voorziet in:
het staken van geweld en repressie in Kosovo; de aftocht van alle
Joegoslavische en Servische troepen in Kosovo; de legering van een
internationale vredesmacht in Kosovo met een kern van NAVO-soldaten
maar ook met Russische en andere eenheden onder auspiciën van de
VN; de terugkeer van de vluchtelingen naar Kosovo; de instelling van
een provisorisch bestuur dat de Kosovaren intern zelfbestuur
garandeert; een deel van de Joegoslavische troepen mag vervolgens naar
Kosovo terugkeren om mijnen te ruimen, het Servische erfgoed te bewaken
en grensposten te bemannen; er komt een politiek proces op gang voor
de verwezenlijking van autonomie op basis van het akkoord van
Rambouillet; het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK wordt ontwapend.
De NAVO stopt met bombarderen zodra duidelijk is dat Belgrado zijn
troepen terugtrekt. De Russische president Jeltsin eiste vandaag dat de
bombardementen onmiddellijk worden gestaakt.
Het plan moet in een resolutie in de Veiligheidsraad worden bekrachtigd.
Volgens de EU is die "al vrijwel klaar". Vandaag of morgen zullen
Joegoslavische en NAVO-generaals in een neutraal land afspreken hoe de
militaire aftocht wordt uitgevoerd. Voor die aftocht is een week
uitgetrokken, maar gezien de schade door NAVO-bombardementen aan
bruggen, communicatiecentra en -systemen moet die periode
waarschijnlijk worden verlengd.
Vannacht werd in Joegoslavië opnieuw gebombardeerd. Vier zendmasten
van de televisie en brandstofdepots werden verwoest. Belgrado werd
ontzien. De NAVO liet gisteren weten dat bij de luchtacties in totaal
zeker vijfduizend Joegoslavische militairen zijn gedood en tienduizend
gewond. In Belgrado is tot nu toe gezegd dat tweeduizend burgers en
minder dan 1.800 militairen zijn omgekomen.
Volgens de plaatsvervangende Amerikaanse minister Strobe Talbott, een
van de architecten van het vredesplan, zijn nog veel details over de
vredesmacht onduidelijk. Rusland, zei hij gisteren, verzet zich tegen
de plaatsing van het Russische contingent van de vredesmacht onder
NAVO-commando en -controle. Hoeveel militairen Rusland gaat leveren is
nog onduidelijk. De NAVO heeft 24. 000 man in Albanië en
Macedonië beschikbaar om Kosovo binnen te trekken. Er zijn
toezeggingen voor in totaal 47.000 man uit 31 landen.
In Joegoslavië is het akkoord over het door de Kosovo-gezanten
Viktor Tsjernomyrdin en Martti Ahtisaari in Belgrado voorgelegde plan
gepresenteerd als een overwinning. Dat de vredesmacht in de kern een
NAVO-strijdmacht zal zijn wordt verzwegen: in de media wordt van een
VN-troepenmacht gesproken. Er wordt veel nadruk gelegd op het naderende
eind van de NAVO-luchtacties en critici worden van de televisieschermen
geweerd.
Belgrado: 'Kosovo blijft deel van
Joegoslavië'
De EU-leiders gaven in Keulen een verklaring uit waarin zij Ahtisaari en
Tjernomyrdin "hartelijk gelukwensen met het welslagen van hun demarche".
Ze menen "dat er nu een reële kans bestaat om te komen tot een
politieke oplossing." Kanselier Gerhard Schröder prees Moskou om
zijn rol. De Britse premier Blair legde er de nadruk op dat op geen
enkele manier aan Milosevic is toegegeven. "Er was geen sprake van
onderhandelingen en er niet is afgeweken van onze oorspronkelijke
eisen."
Het
vredesplan werd gisteren door het Servische parlement aanvaard met 136
tegen 74 stemmen, na een debat dat uit de hand dreigde te lopen toen
leden van de ultra-nationalistische Radicale Partij van de Servische
vice-premier Vojislav Seselj andere parlementariërs te lijf wilden
gaan. De radicalen dreigen uit de regering te stappen zodra NAVO-
soldaten Kosovo binnentrekken. "De terugtrekking van onze troepen onder
het criminele NAVO-bombardement is onaanvaardbaar", zei Seselj later.
Het vredesplan "doet de principes teniet waarvoor we hebben gevochten."
Die toelichting werd weggelaten uit de berichtgeving van de Servische
televisie. De neo-communistische partij die wordt geleid door Milosevic
vrouw was tevreden omdat "Kosovo bij Joegoslavië blijft en een VN-
missie er de vrede en ontwikkeling gaat verzekeren". Het UÇK
reageerde aanvankelijk negatief. Een UÇK-leider sprak van "een
nieuwe truc van Milosevic om de internationale gemeenschap te verdelen".
Later evenwel liet het UÇK weten zich aan de afspraken te zullen
houden.