Raketten treffen centrum Belgrado
De NAVO
heeft vannacht voor het eerst doelen in het centrum van Belgrado
getroffen. Acht kruisraketten sloegen rond één uur 's
nachts in bij de ministeries van Binnenlandse Zaken van Joegoslavië
en van de deelrepubliek Servië.
De kruisraketten werden afgevuurd vanaf Amerikaanse en Britse schepen in
de Adriatische Zee. Vanuit de getroffen ministeries wordt de speciale
politie geleid, die in Kosovo een hoofdrol speelt bij de etnische
zuiveringen. NAVO-woordvoerders waarschuwden de afgelopen dagen al
impliciet dat de ministeries, die zich vlak bij woonwijken en een
universiteit bevinden, niet langer zouden worden ontzien. De Servische
televisie toonde gisternacht continu beelden van de brandende gebouwen
in het hart van Belgrado. Vliegtuigen bombardeerden eerder op de avond
doelen ten noorden van de stad. De aanval komt op een moment dat de
vloedgolf van Albanese vluchtelingen volgens Judith Kumin, woordvoerder
van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de VN, ,,nachtmerrie-
achtige proporties heeft bereikt''. Volgens de NAVO zijn 634.000 mensen
van huis verjaagd, een derde van de Albanese bevolking in Kosovo.
Van hen zijn 190.000 Kosovaren naar het buitenland gevlucht. Bij de
Albanese grensplaatsen Morina en Kukes stonden gisteren tienduizenden
te wachten. Albanië, dat 120.000 vluchtelingen te verwerken heeft,
deed gisteren een noodoproep aan de internationale gemeenschap. ,,De
situatie is kritiek, dit is een SOS'', zei minister van Informatie Musa
Ulqini gisteren. Albanië heeft geen voertuigen om de vluchtelingen
vanuit het barre grensgebied naar het achterland te brengen. Families
brengen momenteel de nacht door onder plastic. De exodus naar de
buurstaat Macedonië is inmiddels de 70.000 mensen overstegen,
30.000 vluchtelingen bevinden zich in het niemandsland tussen Kosovo en
Macedonië. Ooggetuigen zagen hen letterlijk vechten om stukken
brood en flessen water. Onderminister van Buitenlandse Zaken Boris
Trajanov verweet de internationale gemeenschap in gebreke te blijven.
Er zouden slechts driehonderd tenten gearriveerd zijn. Trajanov: ,,Het
is Pasen. In Brussel zitten ze stil.''
De Londense Times schrijft dat NAVO-opperbevelhebber
Wesley Clark gisteren de vrije hand heeft gekregen om op te treden
tegen Joegoslavië. Hij zou niet langer toestemming hoeven te
vragen aan de 19 NAVO-ambassadeurs voor luchtacties. ,,De NAVO-
topgeneraal heeft het groene licht gekregen om de handschoenen uit te
doen en Joegoslavië een massieve militaire nederlaag te
bezorgen'', zo schrijft de krant. Het bericht kon elders niet worden
bevestigd.
Volgens bronnen binnen het Pentagon sturen de Verenigde Staten een extra
vliegdekschip richting de Adriatische Zee. De USS Theodore Roosevelt,
die oorspronkelijk naar de Perzische Golf zou gaan, wordt vergezeld van
vier marineschepen bewapend met kruisraketten. Het vliegdekschip heeft
een capaciteit van 75 vliegtuigen.
President Clinton wilde gisteren opnieuw niet ingaan op de inzet van
grondtroepen. Clinton beloofde wel dat het einddoel van de NAVO de
veilige terugkeer van de vluchtelingen zou zijn, ,,onder zelfbestuur,
met een internationale beschermingsmacht.''
Joegoslavië maakte gisteren bekend te zijn begonnen met het
verzamelen van bewijs tegen de drie Amerikaanse soldaten die woensdag
bij de grens met Macedonië werden ingerekend. Eerder hadden de
Servische autoriteiten gezegd dat de drie vandaag al voor een
krijgsraad zouden worden gebracht. Ze zouden zijn aangehouden op
Joegoslavisch grondgebied. President Clinton stelde zijn collega
Milosevic gisteren opnieuw verantwoordelijk voor hun veiligheid en
eiste dat ze als krijgsgevangenen worden behandeld.
In het centrum van Belgrado werd gisteren voor de zesde
achtereenvolgende dag een openlucht-concert gehouden onder het motto
'zingen tegen de agressie'. Nadat de NAVO video-beelden vrijgaf van een
luchtaanval op een brug over de Donau in de stad Novi Sad, vulden de
bruggen van Belgrado zich gisteren met betogers, die een menselijk
schild wilden vormen.
Vice-premier Vuk Draskovic vroeg zijn landgenoten gisteren hun kalmte
te bewaren en buitenlanders te ontzien. ,,Journalisten, diplomaten,
zakenlieden, ook van NAVO-landen, zijn onze vijanden niet'', aldus de
vice-premier. De Servische overheid is de afgelopen dagen in de aanval
gegaan tegen veronderstelde dissidenten. De Servische generaal Pavkovic
zei gisteren op de staatzender RTS dat tegen 62 Serviërs
strafvervolging wordt ingesteld wegens ,, ondermijning van de
defensiecapaciteit van het land.'' 31 andere burgers worden nog
verhoord. Het hoofdkwartier van de onafhankelijke radiozender B-92 werd
gisterochtend overgenomen door de overheid. Directeur Sasa Mirkovic zei
dat hij van politiemensen te horen kreeg dat de gewezen studentenleider
Aleksandar Nikacevic voortaan de nieuwe leider van B-92 was. De
radiozender, die grote bekendheid kreeg tijdens de straatprotesten
tegen Milosevic in 1996 en 1997, was al eerder uit de lucht gehaald,
maar gaf nog berichten door via het Internet.
De Verenigde Staten maakt zich ook zorgen over de toekomst van de pro-
westerse president Milo Djukanovic van Montenegro, de kleine
broederrepubliek van Servië binnen Joegoslavië. Woensdag
installeerde Milosevic een van zijn aanhangers, generaal Obradovic, in
het in Montenegro gelegerde 2e leger. Volgens Montenegrijnse bronnen
heeft de generaal gedreigd met geweld als de regering van Montenegro de
televisiestudio niet aan hem overdraagt. Hij beschuldigt Djukanovic van
verraad en collaboratie met ,,de agressor''. In de Montengrijnse
hoofdstad Podgorica in de situatie zeer gespannen, met politietroepen
op elke straathoek en scherpschutters op de daken van
overheidsgebouwen.
Hashim Thaçi, een van de leiders van het Kosovo Bevrijdingsleger
UÇK, maakte gisteravond in Tirana bekend een Kosovaarse regering
in ballingschap te hebben gevormd. De belangrijkste posten zijn
weggelegd voor UÇK'ers.