Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

'NAVO zal winnen na tegenslagen'

Operatie Allied Force verloopt niet volgens plan. Slecht weer, etnische zuiveringen, de aanhouding van Amerikaanse soldaten: het heeft de vastberaden- heid in het NAVO-hoofd- kwartier niet aangetast, zo heet het.

Door onze redacteur ROBERT VAN DE ROER

BRUSSEL, 1 april. NAVO-opperbevelhebber Wesley Clark heeft vanochtend laten weten dat de arrestatie van drie Amerikaanse soldaten bij de grens van Joegoslavië en Macedonië niet zal leiden tot een pauze in de NAVO-bombardementen. ,,Natuurlijk niet'', zei ook een hoge NAVO-diplomaat vanochtend. Maar de aanhouding is een nieuwe tegenslag voor de tot nu toe haperende NAVO-operatie.

De arrestatie roept herinneringen op aan de gijzeling van ongeveer 400 VN-blauwhelmen door de Bosnische Serviërs in mei en juni 1995 tijdens de oorlog in Bosnië; dit gebeurde na een NAVO-bombardement bij Pale. Die gijzeling duurde ruim twee weken, en legde de NAVO toen wekenlang lam. ,,Het lijkt me ijzersterk dat zoiets nu weer gebeurt'', zei een NAVO-diplomaat vanochtend. De NAVO is volgens hoge NAVO- diplomaten juist zeer vastbesloten door te gaan met het bombarderen van Joegoslavische doelen. In de Noordatlantische Raad, het hoogste besluitvormingsorgaan van de alliantie waarin de negentien NAVO- ambassadeurs zetelen, ,,zijn we het zeer vergaand met elkaar eens'', zei een NAVO-diplomaat vanochtend. ,,De eenheid staat niet onder druk.'' Dat laat onverlet dat er bij de NAVO grote zorgen bestaan over het rendement van haar luchtcampagne, die de zuiveringen niet heeft gestopt, maar juist heeft versneld. De oorspronkelijke missie, die NAVO-chef Solana omschreef als , ,het stoppen van het moorden en het voorkomen van een humanitaire ramp'', is niet gelukt. ,,Het voorkomen is niet gelukt, nee. Het is allemaal erg zwaar, het is vreselijk. De genocide gaat door. Wie kan genocide voorkomen? De NAVO doet wat zij kan. Net als een kankerchirurg, die opereert en doet wat hij kan'', zegt een deelnemer aan de besluitvorming gelaten. Bij de NAVO had niemand verwacht dat Milosevic ,,zo snel en zo efficiënt'' de etnische zuivering zou gaan doorvoeren, zeggen diplomaten. De alliantie wordt ,,ongelooflijk gehandicapt door het weer'', onderstreept een hoge diplomaat. ,,Het ligt aan de hand van God. Dat klinkt misschien niet overtuigend, maar het is wel zo. Daardoor hebben we nog heel weinig gronddoelen zoals tanks kunnen raken. De Serviërs krijgen dreunen, maar we werken al een week op halve kracht.''

Maar geen enkele lidstaat ,,wil op dit moment grondtroepen sturen'', menen NAVO-diplomaten. ,,Niemand zegt hier nóóit. Wij zijn het sterkste bondgenootschap in de wereld, maar niet almachtig. De NAVO heeft haar beperkingen. We hebben al een jaar geleden een grondscenario onderzocht en kwamen toen uit op een leger van 100.000 tot 200.000 man. Dat vond niemand reeël. Hoe krijg je zo'n leger bij elkaar? En hoe krijg je ze naar binnen? Albanië heeft geen infractuur. En Macedonië wil dit niet'', zegt een NAVO-diplomaat. Het sturen van een kleinere snelle-reactiemacht zoals na de gijzeling van blauwhelmen in Bosnië, is niet aan de orde, omdat die volgens de NAVO weinig kan uitrichten tegen het grote Joegoslavische leger.

De NAVO-ambassadeurs hebben dinsdag besloten de lijst met doelen uit te breiden, waardoor nu volgens diplomaten ook de ministeries van Defensie en Binnenlandse Zaken in Belgrado zouden kunnen worden gebombardeerd. Generaal Clark had ook voorgesteld Servische televisiestations, die gebruikt worden door het leger, te mogen bombarderen, maar dit voorstel haalde het niet. De NAVO zal tijdens de Paasdagen doorgaan met luchtaanvallen. Een eventuele pauze, zoals geopperd door Griekenland en Italië, zou ,,zeer onmenselijk'' zijn, omdat het Milosevi c de vrije hand zou geven, liet het bondgenootschap gisteren weten.

NAVO-diplomaten houden vol dat de geloofwaardigheid van de NAVO ,,nog niet in het geding is''. ,,Zover zijn we nog niet. We zitten nu in een tussenstadium'', zegt een hoge diplomaat. ,,We gaan nog één, twee, drie of weken door met bombarderen. We zijn bezig zijn militaire machine kapot te maken, en we zullen condities scheppen voor de terugkeer van vluchtelingen.''

Deze deelnemer aan de besluitvorming twijfelt er niet aan dat ,,de NAVO dit zal winnen''. ,,Het gaat alleen langer duren. En dus gaat het ook langer duren om frustraties en ongeduld in toom te houden. Maar op een gegeven moment zal Milosevic volkomen onverwacht zeggen: ik geef het op.''