Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Amnesty: NAVO schond oorlogsrecht

Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 7 JUNI. De NAVO heeft tijdens de Kosovo-oorlog van maart tot juni vorig jaar het internationale oorlogsrecht gebroken; het bombardement op het hoofdkwartier van de Servische radio- en tv was een oorlogsmisdaad. Dat zegt de mensenrechtenorganisatie Amnesty International in een vandaag verschenen rapport.

De NAVO wijst de conclusies van Amnesty als "slecht gefundeerd" en " ongegrond" af. Er zijn "een paar fouten" gemaakt, maar de NAVO hield zich " nauwkeurig aan het internationale recht, inclusief het oorlogsrecht". Het rapport verschijnt enkele dagen nadat het VN- tribunaal voor oorlogsmidaden in Den Haag besloot de NAVO niet te vervolgen wegens oorlogsmisdaden tijdens de luchtoorlog. Volgens het tribunaal heeft de NAVO "fouten" gemaakt, maar zijn niet bewust burgers of niet-toegestane militaire doelen onder vuur genomen.

Amnesty komt tot andere conclusies: de NAVO heeft tijdens de bombardementen niet altijd voldaan aan de in het oorlogsrecht opgenomen verplichtingen bij het selecteren van doelen en het kiezen van aanvalsmethoden en -middelen. Door die schendingen van het oorlogsrecht zijn doden gevallen onder de burgerbevolking. Noch de NAVO, noch de lidstaten hebben "een passend onderzoek" ingesteld naar deze incidenten en met één uitzondering, het bombardement op de Chinese ambassade in Belgrado, zijn er geen maatregelen genomen tegen verantwoordelijke personen.

In het rapport worden diverse aanvallen van de NAVO opgesomd waarbij sprake zou zijn van schendingen van het oorlogsrecht. Op 12 april vorig jaar vielen twaalf doden toen een NAVO-toestel nabij Grdelica tot twee keer toe een trein raakte toen een spoorbrug werd gebombardeerd. Volgens Amnesty nam de NAVO niet genoeg voorzorgsmaatregelen om er zeker van te zijn dat bij het vernietigen van de spoorbrug geen burgers in de buurt waren. Zelfs als de betrokken piloot bij het afwerpen van de eerste bom de trein op de brug niet tijdig heeft gezien, aldus Amnesty, moet hij zich bij het afwerpen van de tweede bom hebben gerealiseerd dat de trein zich op de brug bevond.

Andere gehekelde aanvallen van de NAVO golden op 14 april een vluchtelingenkonvooi (70 doden), de brug van Luzane op 1 mei, de brug bij Varvarin op 30 mei en een bombardement op Nis, waarbij clusterbommen werden gebruikt. Amnesty veroordeelt in het rapport ook de aanval op de Servische staatsradio en -televisie (RTS) op 23 april, waarbij zestien doden vielen. Volgens de NAVO was het gebouw een legitiem militair doel gezien het propagandistische gehalte van de uitzendingen. Amnesty erkent dat het verstoren van regeringspropaganda helpt om de moraal van de bevolking en de strijdkrachten te ondermijnen. Maar de organisatie vindt dat het rechtvaardigen van een aanval op een burgerfaciliteit op die gronden een onaanvaardbare interpretatie is van wat het oorlogsrecht over zo'n aanval zegt. Volgens het oorlogsrecht was de zender geen militair doel, aldus Amnesty. " De bewuste aanval op het RTS-hoofdkwartier schond het verbod op het aanvallen van burgerdoelen (..) en is als zodanig een oorlogsmisdaad." Amnesty beroept zich mede op de vrijspraak van een nazi-propagandachef tijdens de Neurenbergse processen tegen Duitse oorlogsmisdadigers in 1946. De man had volgens de rechters antisemitische propaganda bedreven en vals nieuws verspreid, maar geen oorlogsmisdaden gepleegd omdat hij niet tot wreedheden aanzette, maar de steun van de bevolking voor Hitler en de Duitse oorlogsinspanning wilde mobiliseren.