Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

'Burgeroorlog dreigt als Milosevic blijft'

Als Milosevic aanblijft, wacht Joegoslavië "de grootst mogelijke tragedie, een burgeroorlog", zegt Vuk Draskovic, een van de leiders van de Servische oppositie. Daarvoor moet de oppositie zich verenigen, maar wel onder zijn leiderschap.

Door onze correspondent YAËL VINCKX

BELGRADO, 27 APRIL. Sommigen noemen hem de 'Koning van de Pleinen' om zijn vermogen menigten in vervoering te brengen. Anderen noemen hem een 'volksmenner'. Vuk Draskovic is een omstreden figuur in de Servische politiek. Hij is de leider van de grootste oppositiepartij, Servische Vernieuwingsbeweging SPO, maar maakte tot ruim een jaar geleden deel uit van de regering van Slobodan Milosevic. Vuk Draskovic kortom, waait met vele winden mee.

De 54-jarige Serviër uit de Vojvodina is een spilfiguur in de Servische oppositie. Maar vaak lijkt hij de oppositie vooral te remmen, door zijn ongemaskeerde aanspraak op het leiderschap van de oppositie en zijn politieke en vooral persoonlijke afkeer van de andere belangrijke oppositieleider, Zoran Djindjic, leider van de Democratische Partij. Even dreigde onlangs de oppositie in Servië zowaar verenigd te raken, vooral onder druk van het Westen. Tijdens een grote demonstratie tegen het regime van Milosevic, twee weken geleden, stonden de aartsvijanden Vuk Draskovic en Zoran Djindjic naast elkaar op het podium. Het wederzijdse afgrijzen straalde van beiden af. Twee mannen die Milosevic haten, maar óók elkaar.

De (hernieuwde) samenwerking lijkt dan ook geen lang leven beschoren; daags na de rally kwam de SPO al niet opdagen op een bijeenkomst waar de oppositiecoalitie Alliantie voor Verandering een gezamenlijke kieslijst voor de komende lokale verkiezingen wilde opstellen. Daartoe was begin dit jaar besloten. Toen spraken de partijen ook af te strijden voor vervroegde verkiezingen in 2000 op elk niveau, gemeenteraadsverkiezingen, verkiezingen voor het Servische parlement en verkiezingen voor het federale parlement van Joegoslavië (Servië plus Montenegro).

Deze week kwam het opnieuw tot ruzie over de kieslijst. Nu noemt Draskovic de voorstellen van Djindjic en de zijnen "belachelijk". Loopt de kersverse samenwerking met de Alliantie voor Verandering nu al weer stuk?

Draskovic: "Begin dit jaar spraken we af te strijden voor verkiezingen op alle niveaus: lokaal, nationaal en federaal. Nu dreigt de Alliantie akkoord te gaan met alleen lokale verkiezingen. Wij accepteren dat niet. Wij houden ons aan de afspraak. De oppositie heeft ongeveer 1,8 miljoen stemmen nodig om een meerderheid in het Servische parlement te behalen. Een miljoen mensen stemt op mijn partij. Het is de verplichting van de andere oppositiepartijen, en dat zijn er meer dan honderd, om een eigen lijst op te stellen en de overige achthonderdduizend stemmen binnen te halen. Vervolgens zullen wij een coalitie-regering samenstellen. De lokale verkiezingen verlopen volgens een knock-out constructie. Daardoor zijn we genoopt met gezamenlijke kieslijsten te werken. Met respect voor de sterkste partij natuurlijk."

U bedoelt, de SPO moet die kieslijsten opstellen en aanvoeren?

"Ja. Wij zijn de grootste oppositiepartij. De Serviërs hebben bij de laatste verkiezingen in 1997 op ons gestemd."

Wat is dan de plaats van Djindjic en zijn partij op de kieslijsten? Zij hebben de vorige verkiezingen geboycot en kunnen dus kennelijk geen plek op zo'n gezamenlijke lijst claimen?

"Dat is niet mijn probleem. Djindjic en ik hadden een gentlemen's agreement. Ik zou hem steunen om burgemeester van Belgrado te worden, hij zou mij steunen om president van Servië te worden. Hij werd burgemeester en liet mij daarna vallen. Hij heeft de presidentsverkiezingen geboycot. Nee, sterker, hij heeft mij en mijn partij geboycot. Nu heeft hij een probleem. Maar mijn schuld is dat niet."

Hoe denkt u in zo'n ruziesfeer tot aan eventuele verkiezingen aan het einde van dit jaar verenigd te blijven?

"Dat zal moeilijk zijn, maar de oppositie kan verenigd de verkiezingen ingaan. We moeten dan wel hulp van onze buitenlandse vrienden krijgen. Zij moeten de economische sancties tegen Servië opheffen. Milosevic en de zijnen hebben juist geprofiteerd van die sancties; hij zit daardoor in een heel goede positie. Maar helaas, de Europese Unie heeft tot nu toe alleen het luchtembargo opgeschort."

De Servische economie is geheel in handen van Milosevic en zijn vrienden. Zal het Westen, door de sancties op te heffen, niet juist met hen zaken gaan doen?

"De Amerikanen zijn daar vreselijk bang voor; ze denken de positie van Milosevic te versterken als de sancties worden geschrapt. Maar verkoop mij niet zulke onzin! Opheffen van de sancties zal alleen de democratie ten goede komen. Er kunnen tegenprestaties worden geëist; verkiezingen en de komst van de OVSE om toezicht te houden op die verkiezingen. Nu is Servië een gevangenis. En we kunnen moeilijk voor democratie vechten als we zijn opgesloten."

Wat doet u als de sancties blijven en Milosevic alleen lokale verkiezingen toestaat?

"Ik durf daar niet aan te denken. Blijft Milosevic aan, dan zal Montenegro zijn eigen gang gaan en op afscheiding van Joegoslavië aansturen. De Montenegrijnen hebben immers laten weten niet mee te werken aan federale verkiezingen zolang Milosevic aan de macht is. Dan zal ook Kosovo, dat nog steeds aan Servië toebehoort, buiten ons bereik blijven. In die gevallen dreigt een burgeroorlog. Joegoslavië zal de grootst mogelijke tragedie tegemoet gaan."