"Kalsbeek jaagde
op top OM"

Door onze redacteuren
MARCEL HAENEN en MARGRIET OOSTVEEN

Het OM heeft forse kritiek op de commissie-Kalsbeek: Bewijzen ontbreken en de passage over afspraken met een topcrimineel is onjuist.

DEN HAAG, 11 JUNI 1999. Het openbaar ministerie heeft de tegenaanval geopend op de Kamercommissie Kalsbeek. De commissie heeft volgens het OM niet alleen over de invoer van 15.000 kilo cocaïne harder geoordeeld dan wellicht te bewijzen is. In de passage ‘Afspraken met een crimineel' zou zij de plank volledig misslaan.

Volgens de commissie-Kalsbeek heeft ,,een lid'' van het OM ,,een tiental'' gesprekken gevoerd met een van ,,ernstige misdrijven'' verdachte ,,topcrimineel''. Daarbij zouden zonder overtuigende reden en zonder de geldende richtlijnen in acht te nemen ,,vergaande afspraken'' zijn gemaakt: Geen vervolging, behalve voor levensdelicten. Het niet hoeven uitzitten van een gevangenisstraf. En van dat alles zou de top van justitie pas laat op de hoogte zijn gesteld.

Het gaat om de Amsterdamse officier van justitie F. Teeven. Hij sprak met Mink K., die volgens een voormalige IRT-officier van justitie begin jaren negentig ,,een hoofdtarget'' was van het Interregionaal Rechercheteam (IRT). De verdachte ontsprong de dans toen het IRT op last van de driehoek in Amsterdam werd ontbonden wegens het importeren van softdrugs.

Pikant is dat Teeven in diezelfde periode teamleider was bij de douane-recherche. Hij was in die functie directe chef van douanier C. de Jongh. Deze man, die wegens psychische problemen nog nooit door een onderzoekscommissie kon worden gehoord, regelde voor het IRT persoonlijk dat containers met drugs ongecontroleerd konden worden ingeklaard.

In 1994 stapte Teeven over naar het OM. Daar leidde hij een onderzoek dat in 1995 als resultaat had dat K. wegens wapenhandel tot zes jaar werd veroordeeld. De straf, die K. nog niet uitzit, is ook door de Hoge Raad gehandhaafd.

In afwachting van een oordeel van het Europese Hof meldde Mink K. zich enige maanden geleden op zijn initiatief in gezelschap van zijn Amsterdamse advocaat bij het OM, zegt justitie. Hij wilde naar verluidt onder andere praten over de cocaïne-importen van het IRT. Het Amsterdamse OM had daar wel oren naar, maar tot een deal is het nog niet gekomen, zegt justitie. Wel is toegezegd dat wat K. zou vertellen niet als bewijs tegen hemzelf zou worden gebruikt.

Binnen het OM wordt ook met klem ontkend dat de top pas na een aantal gesprekken is ingelicht door Teeven. Dit zou al tijdens het eerste gesprek zijn gebeurd.

Welke inhoudelijke redenen waren er voor afspraken met Mink K.? De commissie-Kalsbeek suggereert volgens het OM dat Teeven dat niet heeft kunnen verantwoorden en bovendien dat Teeven een deal wilde sluiten met de man die mogelijk zelf de import van 15.000 kilo cocaïne heeft geregeld. Maar Teeven had geen behoefte om zich tegenover Kalsbeek te verantwoorden omdat dit zijn onderzoek zou kunnen schaden.

Bovendien, zeggen bronnen binnen het OM, zijn met Mink K. al eerder afspraken gemaakt. Een voormalige IRT-officier beloofde hem volgens het OM dat hij voor feiten tot april 1993 niet zou worden vervolgd. Voor de strafbare feiten die K. sinds augustus 1994 pleegde ís hij al tot zes jaar veroordeeld. Het gaat dus om de nog geen anderhalf jaar die daartussen ligt. Dat de commissie Kalsbeek dit niet meldt, bewijst volgens leden van het OM ,,dat ze haar huiswerk niet goed heeft gedaan''. Kalsbeek wilde vanmorgen niet reageren.