Criminele informant werd echte zakenman

Het landelijk rechercheteam arresteerde gisteren een criminele informant van het IRT. Een hindoestaan met een wonderlijke bijnaam.

Door onze redacteur MARCEL HAENEN

HAARLEM, 16 FEBR. Hij is van Hindoestaans-Surinaamse komaf, is uiterst succesvol ondernemer in Haarlem en heeft als bijnaam De Limburger. En niemand weet uit te leggen waarom de wegens grootschalige drugshandel gisteren opgepakte Chris J. zo wordt genoemd.

De voormalige Haarlemse rechercheur Klaas Langendoen die Chris J. begin jaren negentig als informant 'runde' - begeleidde bij de import van drugs - voor het roemruchte IRT-politieteam weet het wel, maar zegt het niet. Langendoen, tegenwoordig directeur-eigenaar van een adviesbureau, zegt ervan uit te gaan dat zijn telefoon wordt afgetapt door hetzelfde Landelijk rechercheteam dat gisteren Chris J. heeft opgepakt. "Ik wil niet dat ik straks beschuldigd wordt van het schenden van een ambtsgeheim", zegt Langendoen.

Samen met zijn politiemaatje Joost van Vondel was Langendoen in Haarlem de belangrijkste contactpersoon voor Chris J. De Limburger werd door de politie in de gelegenheid gesteld ongestraft softdrugs te importeren. Hij was hun belangrijkste groei-informant. De bedoeling was Chris zoveel crimineel aanzien in de onderwereld te verschaffen dat de politie zicht kreeg op de top van criminele organisaties zoals die van Etienne U.

De methode liep jammerlijk uit de hand. Informanten runden voor een deel de politie en speelden dubbelspel met de misdaadorganisaties die ze geacht werden te bestrijden. Bovendien was de top van het Amsterdamse openbaar ministerie en de politie niet op de hoogte van de toegepaste methode. Het IRT-team werd daarom eind 1993 ontbonden.

Door alle publiciteit die het gevolg was van de IRT-affaire lekte de identiteit van informanten zoals 'Haagse Kees', 'de coureur' en 'de Limburger' uit. Langendoen en Van Vondel kregen een dagtaak aan het zogeheten afbouwen van informanten.

Chris J. dook in 1994 tijdelijk in Miami onder uit angst voor represailles. Hij kreeg van justitie zelfs toestemming nog een hasjtransportje uit te voeren om te voorkomen dat zou uitlekken dat Chris voor de politie werkte. Het begin van het informantenbestaan van Chris dateert van halverwege de jaren tachtig, toen hij enige jaren vastzat voor een drugstransport. Door de Haarlemse criminele inlichtingendienst werd Chris waardevol geacht omdat hij over uitstekende contacten beschikte in de Colombiaanse onderwereld. "Hij was de enige die door de Colombianen in Nederland werd vertrouwd", zegt een opsporingsambtenaar. De informatie van Chris leidde mede tot het onderscheppen van 3.000 kilo coke in IJmuiden in 1990. Een partij die net zoals het Italiaanse transport uit 1999 - waarvoor Chris nu is opgepakt - verpakt zat in bevroren vruchtensap. Het 'politiewerk' heeft Chris geen windeieren gelegd. Met zijn broers is hij eigenaar van sportscholen, horeca-zaken, gokhallen, onroerend goed en een voetbalteam in Haarlem. De voormalige Haarlemse wethouder R. van der Geest herinnert zich een jaar of vier geleden bezoek te hebben gehad van Chris, die aanbood de bouw van een sporthal in Haarlem te financieren. "Ik heb het gecheckt en toen kreeg ik zulke slechte berichten over J. dat de contacten zijn verbroken", zegt Van der Geest.

Na Mink K. - wegens wapenhandel - en Arnold C. alias Taartman - wegens drugshandel - is Chris J. de derde persoon uit het IRT-tijdperk die alsnog door justitie wordt vervolgd.

NRC Webpagina's
16 februari 2000