Na de etnografica vervolgt de ten toonstelling langs een schitterende reeks kunstwerken die naar materiaal staan opgesteld. Een grote sectie is ge wijd aan voorwerpen van ivoor. Voor al de hoge bokalen waren in trek, een soort pinakels uit één stuk, gesneden en gedraaid, van op elkaar gestapelde transen, spiralen, sterren, kronen en van opengewerkte ballen, waarin zich weer een andere bal bevindt waarin er weer een in zit, enzovoort enzovoort. Even vernuftig als nutteloos maniëris me. Er staat een klok van ivoor, er zijn potretten van ivoor en verderop lon ken objecten van marmer, goud, zil ver, koper, hout, koraal, bergkristal, porselein en andere materialen waarin de kunstenaar vorm gaf aan natuurlij ke materialen en zo als het ware wedij verde met de natuur. Een volgende zaal gaat in op een verzameling schilderijen van Lucas Cranach die uit Saksen was meegeno men door de echtgenote van Friedrich III, een dochter van de hertog van Saksen, met voorstellingen uit het Ou de Testament, portretten van Saksische vorsten en van de hervormers uit de kring van Luther. Andere zalen zijn gewijd aan Nederlandse schilderijen: een verdienstelijke doorsnee van land schappen, portretten, stillevens en zeegezichten. De adviseur voor schil derkunst, de hofschilder Jurriën Ovens, afkomstig uit Sleeswijk, had zijn opleiding genoten in Amsterdam, volgens sommigen bij Rembrandt.

Ivoren bokaal, ca. 1635

Hij kreeg opdrachten voor portretten van het Amsterdamse patriciaat en werkte ook voor het nieuwe Amsterdamse stadhuis. Van hem hangen er tiental len werken, vooral portretten van de hertogelijk familieleden en hofdigni tarissen. Het zijn portretten van een vol popperig soort barok. Ovens had een sterke voorliefde de vrouwen te vereeuwigen in een Caritasvoorstel ling: mollige moeders in ritselend satijn met licht onblote boezem die kloeksgewijs blozende kinderen onder hun hoede hadden.

De Nederlandse invloed is ook waar te nemen in het meubilair, in de tegels, in de wandtapijten en in het Delfts aardewerk. Zaal na zaal staat vol met deze voorbeelden van toegepaste kunst, soms wat boers nagevolgd door Noordduitse handwerkslieden. Het aardige is dat ook het authentieke interieur van slot Gottorf zelf aan de tentoonstelling meedoet. Eikenhouten plafondbalken zijn gedecoreerd met bloemmotieven of allegorische voorstellingen, andere plafonds zijn gestuct of voorzien van beschil derde houten cassetten. Van een aan tal ruimtes is de oorpronkelijk functie weer benadrukt zoals van de keuken en van de jachtzaal met levensgrote fresco's van herten die half uit de muren naar voren komen. De kop van het centrale hert boven de haard loopt uit in een werkelijk gewei. De slotkapel met zijn rijke houten betimmering met renaissance-motieven is een zelfstandig wonder.

Lees verder