B E E L D :
Toetsenborden
Maarten Huygen
Alles kan, maar dat we over
dertig jaar nog steeds op een computer met muis zullen werken, lijkt me
op het eerste gezicht onwaarschijnlijk. In de futuristische serie
Quidam, quidam zag ik de hoofdrolspeler een muis en toetsenbord
hanteren, nog steeds. Zou dat in het jaar 2030 nog kunnen na het
zoveelste showproces van een RSI-slachtoffer tegen de computerindustrie
met getuigenissen van dokters en citaten uit interne stukken?
De technologie snelt voort, al moet ik bekennen dat ondanks alle digitale
ontwikkelingen het toetsenbord met de qwerty-lettervolgorde al
meer dan een eeuw meedraait, eerst zonder en nu mét muis. Sterker
nog, dankzij de thuiscomputer zitten vijfjarigen al op die ouderwetse
qwerty's te rammen en is iemand die nog naar de plaats van de
letters op het toetsenbord moet zoeken, een soort analfabeet.
Opmerkelijk is niet alleen wat verandert maar ook wat hardnekkig
beklijft.
Als Quidam, quidam minder warrig was en meer furore bij de kijker
had gemaakt, zou het leuk zijn de serie over dertig jaar nog eens terug
te zien. Het historische programma Andere Tijden bestaat dan
hopelijk nog en kan nagaan in hoeverre de toekomstfantasieën van
deze serie uit zijn gekomen. Helaas is Quidam, quidam niet
populair en zijn de fantasieën te wild om nu al geloofwaardig te
zijn. Een mitrailleur van toekomstvoorspellingen met weinig onderling
verband zodat er over dertig jaar niet kan worden teruggeblikt op een
serie waar iedereen zich door liet meeslepen. Weinig oudere kijkers
zullen het zich herinneren. Jeugdsentiment doet zich wel voor bij de
Britse sciencefictionpoppenserie uit de jaren zestig, The
Thunderbirds, die zondagmiddag geheel gerenoveerd wordt herhaald op
Net5. Als een pop spreekt, klapt de onderkaak op en neer, zoals
bij een buikspreekpop. Op school werd die beweging vaak nagedaan. In die
tijd geloofde iedereen nog in onbeperkte bemande ruimtevaart, terwijl
computers enorme gebouwen waren met banden en ponskaarten. Er zijn
weinig toetsenborden te zien bij The Thunderbirds maar wel veel
handels, knoppen en metertjes met wijzers. Alles mechanisch. Het was
toen al bijzonder dat een spion een mini-fototoestelletje in zijn helm
had. Niet met een digitaal schijfje maar met gewone filmrolletjes. De
Minox-camera was nog maar net in de winkel te koop. Er waren wel wat
zwart-wit-beeldschermen voor bewaking en voor de onderlinge
communicatie.
De aflevering die ik zag, ging over de bijna mislukte eerste vlucht van
een nieuw groot supersonisch passagiersvliegtuig, een soort Concorde. In
de vrijwel lege passagiersruimte zat een handjevol mensen aan een
tafeltje te borrelen zonder veiligheidsriemen. Dat terwijl het
landingsgestel niet kon worden uitgeklapt omdat er een bom in was
aangebracht. Afijn, het team van de Thunderbirds heeft het
vliegtuig van wielen voorzien en gered. De terrorist kroop
tandenknarsend uit zijn brandende auto nadat die in het ravijn was
gevallen.
Achteraf doet het vreemd aan dat The Thunderbirds spreken met een
Brits accent. Je kunt je nu alleen nog maar een futuristische film met
Amerikaanse accenten voorstellen. De verklaring van die verandering is
te vinden in de verhaallijn van The Thunderbirds met een feodale
lady Penelope met chauffeur aan het hoofd. Wel modern dat
zij als vrouw door het glazen plafond is gebroken en carrière
maakte als teamleider. Maar verder is alles ouderwets, de Rolls Royce,
de tea's, de butler-chauffeur, de lege wegen zonder files. Zoals
Groot-Brittannië ook een beetje feodaal is gebleven. De Brits-
Franse Concorde dient niet als lounge voor vijf eenzame passagiers, maar
was altijd tot de nok volgepropt met rijke ondernemers. Tot het laatste
ongeluk. De Concorde heeft Europa weinig verder gebracht. De huidige
toekomst-scenarist denkt niet aan een mega-vliegtuig maar aan een
microchip en het niet-feodale Silicon Valley waar een massa
wereldtalenten met vele accenten is samenkomen en nog steeds op
toetsenborden ramt. Hoe lang nog?