NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Een avond van praten en doordraven. De Avro somberde in Publieke Tribune over techno- voer, maar in het slotdebat Een Geweldige Tijd! juichte de jubilerende VARA 'voorwaarts kameraden' over de toekomst in de wetenschap.

Dat ouderwetse vooruitgangsoptimisme is er de afgelopen vijftien jaar onder leiding van sociologische positivist Marcel van Dam bij de VARA ingeslopen in contrast tot de nihilistische stemming die hij had aangetroffen. Eerst het slechte nieuws: in Publieke Tribune mochten mensen onder leiding van Pia Dijkstra babbelen over het onbetrouwbare eten tegenwoordig: "We gebruiken het dier als productiemiddel. We hebben geen respect voor de natuur, voor het dier." Iedereen applaudisseerde. Een vrouw: "Ik heb het allemaal bestudeerd en het is verschrikkelijk. Maar geen krant die erover schrijft." Weer applaus. Ik vroeg me af hoeveel er voorafgaand aan het studiobezoek naar die handige McDonald's waren geweest. De andere kant was ook uitgenodigd. Een boer vertelde dat je als voedselproducent in Nederland "zo'n boek met regelgeving hebt". Dus het eten was juist van "topkwaliteit". Een ander: "We hebben in Nederland hele zware kontrolles". Wijzer werd ik er niet van. Verontruste eters hoor ik dagelijks om me heen. Er zaten ook deskundigen bij, maar Pia Dijkstra wist het debat niet naar een conclusie te leiden. Feit werd niet van mythe onderscheiden. Daarom was het resultaat van de stemming dat 40 procent van het studiopubliek het eten niet vertrouwde zinloos. Beetje risico-statistiek was nuttig geweest. "Meer voorlichting" was de einddooddoener. Zinvoller waren tien ijzersterke minuutjes Nova over het risico op mensen-BSE in Nederland. Een deskundige zei dat dat risico groot is omdat in Nederland tot 1996 veel geïmporteerd Brits rundvlees is gegeten. Er kunnen al Nederlanders aan BSE zijn overleden maar het wordt volgens de Utrechtse neuropatholoog G. Jansen steeds minder onderzocht. Toegevoegd was een reportage over een Nederlander die aan Creutzfeld Jacob was overleden, oorzaak onbekend, omdat de nabestaanden de hersenen niet beschikbaar stelden. We weten het dus niet. Met deze voorkennis was ik niet in de stemming voor het slotdebat van Een Geweldige Tijd! Te veel uiteenlopende profs en specialismen bij elkaar zodat Paul Witteman het gesprek niet kon richten. Gentechnologie, het inbouwen van chips in hersenen, de nieuwe mens is in aantocht. Protest tegen maakbaarheid kwam van Hans Achterhuis (schrijver van de klassieker De markt van welzijn en geluk). "Natuurlijk moet u zeggen dat u zoveel kunt bereiken, anders krijgt u geen geld", zei hij. Vincent Icke zat zwijgend met de armen over elkaar te luisteren naar de fantasieën. Hij wees op de gebrekkigheid van de computer. Iedereen vindt het normaal dat die elke dag vastloopt. "Bagger", zei hij. Hij had ook bewijs voor zijn twijfel aan absolute vooruitgang: "Er zijn systemen in onze natuur die niet zijn te modelleren voorbij een bepaalde grens. Waarom kijkt de computer van weerman Krol nooit meer dan vier dagen vooruit? Omdat we kunnen bewijzen dat de computer op zijn hoogst tien dagen vooruit het weer kan voorspellen, ook al worden we oneindig goed met de computer. Dergelijke systemen noemen we intrinsiek chaotisch." Hij geloofde niet in de verwachting dat de computer als rechter kan optreden. In dat licht viel minister Borst van Volksgezondheid mij tegen. Misschien kwam ze te weinig aan het woord maar het is ook de politieke praktijk van begrotingen en nota's die afstompt. Filosoferen kan je maar in moeilijkheden brengen. Zij was wel haar sceptische zelf maar wees op de saaiheid van de maakbare samenleving en de perfecte mens. Maar aan die saaiheid zullen we nooit toe komen omdat iedere oplossing haar eigen problemen oproept. Een geweldige tijd voor onderzoekers maar ook de tragiek van de mens. Achterhuis: "Zeg gewoon dat het leuk is om dingen te weten".

( a d v e r t e n t i e s )