DE EERSTE WOORDEN van Madeleine Albright vanmorgen in Pyongyang waren gedeeltelijk verzonnen. "Ik ben erg blij in uw mooie stad te zijn", zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken tegen de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il. Albright is voor het eerst in Noord-Korea en kan daarom heden en verleden niet vergelijken. Wellicht heeft ze het Potemkin-dorp met al die schitterende woorden langs de weg voor diens vader, de 'gerespecteerde en geliefde leider Kim Il-sung', serieus genomen. Maar mooi is Pyongyang niet meer. De hoofdstad van Noord-Korea kampt, net als de rest van het land, met enorme sociaal-economische problemen. Noord-Korea heeft, simpel gezegd, honger.

Die toestand wordt nog eens verscherpt door de militaire ambities van het autistische bewind. Die ambities zijn nu de reden voor het haastige bezoek van Albright aan het noorden van het verdeelde Korea. Het nucleaire ruimteschild dat de Amerikaanse regering wil ontwikkelen, is gericht tegen de zogeheten 'schurkenstaten' die zich onttrekken aan het non-proliferatieverdrag en een eigen kernmacht proberen op te bouwen. Noord-Korea is een van die staten. De Verenigde Staten hebben er daarom belang bij dat Noord-Korea het isolement opgeeft. In Pyongyang begint dat besef ook heel langzaam door te breken, zoals bijvoorbeeld is gebleken bij de voorzichtige toenadering richting Seoul. Afgelopen jaar heeft de communistische leiding het testprogramma voor kruisraketten bovendien bevroren. Kim Jong-il is bereid daarmee door te gaan, in ruil voor materiële en politieke concessies van de buitenwereld. Albright proeft dezer dagen daarom zijn nieren.

MAAR DAT IS niet de enige reden voor het diplomatieke offensief van Albright. Het lijkt nadrukkelijk deel uit te maken van het slotakkoord, waarmee president Clinton zijn ambtstermijn wil afronden. Terwijl in eigen land de verkiezingscampagne vooral om binnenlandse kwesties draait - presidentskandidaat Bush wil bijvoorbeeld de Amerikaanse troepen uit de Balkan terugtrekken - is het Witte Huis bezig de wereld te tonen dat het nog alle touwtjes in handen heeft. Albright moet in Noord-Korea onder meer de weg effenen voor een bezoek van president Clinton zelf. De scepsis waarmee het Pentagon de reis van Albright op voorhand bejegende, is mede daarom weggewuifd. Voor het State Department was de vraag niet waarom Albright wél zou moeten gaan, maar waarom ze niét zou mogen gaan.

Daarvoor is iets te zeggen. Behalve het Midden-Oosten is Azië de laatste maanden hét diplomatieke front van de wereld. President Poetin van Rusland heeft, na zijn verkiezing in maart dit jaar, het Westen vooral zijn rug laten zien. Na een kort rondje Europa is hij op bezoek geweest in China, Centraal-Azië, India én Noord- Korea teneinde daar nieuwe coalities te sluiten als tegenwicht tegen de in Russische ogen vermaledijde Amerikaanse dominantie. De Europese Unie is hem in Korea gevolgd met voorzichtige toezeggingen aan Kim Jong-il, die president Chirac van Frankrijk vandaag in Peking weer eens onder de aandacht heeft gebracht. En vlak voor Albright heeft ook China de Noord- Koreaanse leider vereerd met een bliksembezoek.

IN DIE CONTEXT is de reis van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken begrijpelijk. Zinloos is de ontmoeting tussen Kim Jong-il en Albright evenmin. Elke opening kan nuttig zijn, een perspectief bieden aan die Noord-Koreanen die hun vegeterende economie beu zijn en daarom met een schuin oog naar de successen in het zuiden kijken. Maar valt er meer dan een kiertje te verwachten? Zolang de verkiezingscampagne in de Verenigde Staten onbeslist is, kan de Amerikaanse diplomatie niet op volle kracht werken. Kim Jong-il is niet gek en weet dat ook. Alleen een bezoek van Clinton aan Noord-Korea kan van het kiertje een heuse kier maken.

Zie ook:

Doorbraak op top van beide Korea's(14 juni 2000)
Ontmoeting leiders van beide Korea's (13 juni 2000)
De Korea's (11 april 2000)
Top-overleg Noord- en Zuid-Korea (10 april 2000)
Voedselnood dwingt N-Korea tot opening (10 april 2000)

( a d v e r t e n t i e s )