Bestand stuit op weerstand in Al-Fatah

JERUZALEM, 18 OKT. Binnen de leiding van Al-Fatah, de beweging van de Palestijnse leider Yasser Arafat, bestaat groot verzet tegen het gisteren op de internationale top in de Egyptische badplaats Sharm el-Sheikh overeengekomen staakt-het- vuren tussen Israël en de Palestijnen.

Een voorman van Al-Fatah op de Westelijke Jordaanoever, Marwan Barghouti, kondigde vanochtend in Ramallah aan dat de opstand tegen de Israëlische bezetting zal doorgaan omdat in Sharm el-Sheikh niet de werkelijke oorzaken van de Palestijnse intifada zijn opgelost. Barghouti is commandant van Tanzim, de gewapende jeugdorganisatie van Al-Fatah.

Eveneens in Ramallah heeft het Israëlische leger acht Palestijnen aangehouden, die ervan worden verdacht vorige week donderdag te hebben meegedaan aan het lynchen van twee Israëlische soldaten. Dat is vanochtend bekend geworden. De twee reservesoldaten werden vorige week omgebracht nadat een woedende menigte hen uit een Palestijns politiebureau had gehaald. Afgelopen nacht en vanochtend werd vanuit verschillende plaatsen op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook melding gemaakt van nieuwe incidenten, ondanks het afgesproken bestand. In de Gazastrook raakten vanochtend vijf jonge Palestijnen gewond, van wie één ernstig, toen Israëlische soldaten het vuur openden. Twee Israëlische soldaten werden eerder licht gewond toen ze vanuit bezet gebied in de buurt van Jeruzalem werden bestookt met geweervuur en granaten. In de loop van de ochtend zouden Israëlische en Palestijnse veiligheidsfunctionarissen elkaar ontmoeten om uitvoering te geven aan de in Sharm el-Sheik gemaakte, grotendeels geheime bestandsafspraken. Zowel de Israëlische premier Ehud Barak als de Palestijnse leider Arafat heeft gezegd de overeenkomst van Sharm el-Sheikh accuraat te willen uitvoeren, maar beide partijen lijken op elkaar te wachten met het zetten van de eerste stappen. Barak zei vanochtend in een verklaring dat hij de Israëlische troepen opdracht heeft gegeven "alles te doen om uitvoering te geven aan de verklaring van Sharm el-Sheikh" , die gisteren na afloop van de top in deze Egyptische badplaats werd afgelegd door de Amerikaanse president Bill Clinton. Maar rond het middaguur werden de grenzen van de Palestijnse gebieden nog steeds geblokkeerd door Israël. Het verzet van Tanzim-commandant Barghouti tegen 'Sharm el-Sheikh' voedt in Israël het pessimisme dat Arafat niet in staat is het geweld te stoppen. Likud-leider Sharon heeft gezegd niet meer met premier Barak te willen praten over de vorming van een noodregering. (Reuters, AFP, AP)

'Wij Palestijnen zijn boos op Arafat'

In de Palestijnse stad Ramallah werd vandaag bepaald niet gejuicht over het bereikte staakt-het-vuren met Israël.

Door onze correspondent JORIS LUYENDIJK

RAMALLAH, 18 OKT. Bepakt en bezakt stonden ze vanochtend in alle vroegte naast hun kanariegele taxi's in het centrum van Ramallah. Het waren Palestijnen die in Jordanië wonen en die hoopten - vergeefs, zo bleek later maar dat wisten ze toen nog niet - naar huis te kunnen, nu Israël op de top van Sharm el-Sheikh had beloofd de blokkade van de Westelijke Jordaanoever op te heffen. De Palestijnen waren in Ramallah op familiebezoek of zakenreis toen de 'tweede intifada' uitbrak en Israël de Westelijke Jordaanoever afgrendelde van de buitenwereld, althans voor de Arabieren.

"We zitten hier al sinds 5 oktober vast", zegt de bankbediende Osama, van midden veertig. "Ik heb mijn baas gebeld en hij begreep het gelukkig." Een taxi verderop wacht Fatma uit de Jordaanse hoofdstad Amman ongeduldig op vertrek. Zij ging begin oktober 'even' op bezoek bij haar zus in Ramallah. "Mijn man wordt helemaal gek", zegt ze.

De opgeluchte gezichten van de vertrekkende Palestijnen zijn een uitzondering in de straten van Ramallah. Gisteravond was meer Palestijnse politie op de been dan de inwoners in jaren hadden gezien. "Als Arafat denkt dat hij nu de politieman van Israël kan gaan spelen, heeft hij het mis", zegt een jongen die z'n naam niet wil geven. Ook andere mensen op straat zeggen unaniem dat de strijd doorgaat, tot de onafhankelijkheid erop volgt. "In ruil voor wat?" vraagt de 32- jarige Mohammed, klerk bij een Palestijns ministerie, opgewonden. "In ruil waarvoor heeft Arafat ingestemd met het einde van de intifada? Israël schiet honderd van onze mensen dood, en dan gaan we over tot de orde van de dag?"

De sfeer werd waarschijnlijk onbedoeld maar treffend geïllustreerd door de voorpagina's van de staatskrant Al-Hayat al-Jadida, het nieuwe leven, en de oppositiekrant Al-Quds, Jeruzalem. De eerste opende met "Het martelaarschap voor vier landgenoten en tientallen gewonden door de kogels van de bezettersmacht der joodse kolonisten." Daaronder foto's van een 'martelaar' en van een vader die zich buigt over een in verband gewikkeld kinderlijk, met de tekst "de vader van de martelaar Mu'ayyid Jewarish drukt een zoen op de wang van zijn kind". Al-Quds opende met de verklaring van Sharm, en een foto van de sluitingssessie. Wie langs de kioskjes loopt en een vluchtige blik werpt op de twee kranten, ziet in een beeld een glimlachende Arafat naast Barak en Clinton op de top van Sharm el-Sheikh, en de leeggebloede lijken van Palestijnen die op dezelfde dag zijn doodgeschoten door joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever.

"Kofi Annan moet terug naar de Verenigde Naties en z'n ontslag aanbieden", zegt Emile, eigenaar van een transportbedrijf in Ramallah woedend. "Vijfduizend van onze mensen worden verwond en honderd vermoord en hij doet niets. Dan kidnapt Hezbollah drie Israëlische soldaten in Libanon, en staat hij te trappelen om te helpen. En die hondenzoon van een Mubarak (...) krijgt miljarden per jaar van de Amerikanen en wat doet hij: hij drukt Arafat een akkoord door de strot. Wij zijn boos op Arafat, maar wij Palestijnen mogen niet verdeeld raken. Dat is precies wat de vijand wil. Sharm el-Sheikh is niet Arafats schuld."

De grote vraag vandaag is of de Israëlische soldaten zich terugtrekken naar de posities die ze innamen voor de onlusten. Vanochtend was het belangrijkste trefpunt van de laatste drie weken nog verlaten, maar tot nog toe zijn de Israëlische soldaten steeds pas 's middags verschenen, net als de demonstranten. Een betoging staat al gepland voor de middag. De hele ochtend door waren rond Ramallah schoten te horen, nadat 's nachts sporadisch machinegeweervuur klonk. De 24-jarige apothekersassistente Marya verwacht dat het geweld doorgaat. Ze heeft zelf meegevochten in de eerste intifadah van 1987 tot 1993. "Maar nu ben ik te oud om weer mee te doen", zegt ze. "Bovendien heeft het geen zin. Mijn broertje is 16. Soms neem ik de auto en rijd ik hem langs de plekken waar wordt gevochten. Maar hij mag van mij niet meedoen." Dat vindt haar broertje niet leuk, maar Marya is onverbiddelijk. "Zie hoe de Israëliërs ons afschieten, door het hoofd, met hun moderne wapens. Israël gunt ons geen staat dus moeten we vechten. Maar zoals het nu gaat is zelfmoord." De oplossing? Marya glimlacht en zegt: "Hezbollah."

Zie ook:

Israël en Palestijnen beloven einde geweld(17 oktober 2000)
Mubarak: meer geweld dreigt (16 oktober 2000)
De Palestijnse opstand en de IT-revolutie (16 oktober 2000) Arafat en Barak naar top in Egypte (15 okotber)
Hoop op top over Midden-Oosten (14 oktober 2000)
Ondanks geruzie, een tegen Israël (14 oktober 2000)
Israël valt doelen Palestijnen aan (13 oktober 2000)
Nationalisten halen hun gelijk (13 oktober 2000)
Raketaanval Israël op Palestijnen (12 oktober 2000)
'Opstand redt Arafat van binnenlandse woede' (12 oktober 2000)
'Ze durven niks zolang we hun soldaten hebben'
(11 oktober 2000)
Israel verlengt ultimatum aan Palestijnen (10 oktober 2000)
Premier Israel stelt Arafat ultimatum (9 oktober 2000)
'Beperkte oorlog' dreigt in Israel (7 oktober 2000)
Politie in Jeruzalem uit zicht Palestijnen (6 oktober 2000)
Barak blijft weg bij nieuw overleg Arafat (5 oktober 2000)
Staakt-het-vuren Israel, Palestijnen (3 oktober 2000)
Weer oproep tot bestand in Israel (2 oktober 2000)

( a d v e r t e n t i e s )