B E E L D :
Intieme chaos
Maarten Huygen
Lang niet meer gezien: een Vader
met hoofdletter die net als in de oude schoolboekjes in stropdas en
donker pak door het huis waart. Ik zag hem in Dokument. De man
was in de grote slaapkamer een eigen bedrijf gestart met een computer,
een printer en een rek vol plastic flessen met geheimzinnige goedjes.
Het leverde nog geen geld op. Zijn vrouw moest dus de kost verdienen
èn het hele huishouden doen. Omdat het haar allemaal teveel werd,
had ze een huishoudconsulente uitgenodigd die tevens onderwerp van de
documentaire was. In de badkamer was van alles weggeborgen achter het
badgordijn maar tijdens de opnamen viel het om en de cameraman mocht
niet meer filmen. De consulente vond het "een chaos", de man sputterde
wat tegen. De moeder was zenuwachtig en boordevol schuldgevoelens over
haar eigen tekortkomingen. Nadat de consulente alles had bekeken, was er
een slotgesprek in de vaderlijke directiekamer. "Ik wil hier een
uitdrukking gebruiken", zei de man en hij wees naar een spreuk in het
deksel van een doosje. "Relativeren is een werkwoord." Zijn vrouw wilde
nog wat zeggen maar hij viel haar in de rede met verdere betitelingen
als "desgeoriënteerd", "desgeorganiseerd". De consulente probeerde
ertussen te komen: "Ziet u een mogelijkheid om te helpen in het
huishouden?" "Dat doe ik heel veel, ja", antwoordde hij. "Bijvoorbeeld
de zaak op zijn plaats zetten. 's Avonds als de vrouw weg is de boel
opruimen. Maar de keuken is het heiligdom van mijn vrouw. Ik moet de
vrouw vrijlaten in de ontwikkeling van haar inzichten. Met u is er een
positieve uitwerking geweest."
Later vroeg de consulente nog eens aan hem: "En u helpt ook, hè?"
Hij antwoordde plechtig, alsof hij voor een ambtenaar van de burgelijke
stand stond: "Mijn huis is mijn kasteel, hè. Mijn vrouw is mijn
beste vriend en partner die er is. We steunen en helpen elkaar".
We hadden hem al een wasbak zien ontstoppen die normaal na gebruik wordt
leeggeschept door zijn vrouw. Maar voor de camera draaide hij de
stankafsluiter los en liet hij het water in een bak weglopen. Toen ging
het weer dicht en gooide hij er nog een hele plastic fles met
doorschijnend bruinige vloeistof doorheen. Misschien kwam het wel uit
zijn kantoor. Het was een mooi toneelstukje, zo laat op de avond, beetje
Tennessee Williams in de bollenstreek. Je vraagt je af waarom zij een
heel camerateam binnen hadden gehaald om de intieme chaos te tonen.
Misschien dat zij behalve de consulente het publiek aan wilde roepen als
getuige van iets dat volgens haar niet helemaal goed zat. Ze kwam van
over de grens en vond de Nederlandse rolverdeling erg traditioneel.
Het is typisch Dokument, een wekelijks programma vol
tafereeltjes, sommige boeiend, andere saaier, beetje docusoap omdat de
focus ontbreekt. Je kunt het elk moment afzetten. Goed uitgezochte BBC-
docu's zijn het niet, daar ontbreekt het geld voor. Gisteren de
huishoudconsulente, vorige maand een serie van vier afleveringen over de
verhuizingen uit en sloop van een mooi, oud Amsterdams
appartementsgebouw, niet echt om helemaal te zien - dat verveelt snel -
maar om zo nu en dan naar te zappen. Dwingend was Nova, met de
Servische burgemeester van Cacak, die met zijn burgers de revolutie in
Belgrado zou hebben ontketend. Het was dus niet spontaan, maar tot in de
details georganiseerd. Hij was met 37 bussen en 200 auto's en bulldozers
(tegen politieblokkades) naar Belgrado getrokken en had in overleg met
de speciale politie het parlement bestormd. De politie gooide traangas,
maar de politieleiding moedigde de burgemeester tegelijkertijd aan om
nog even door te zetten. Pas na de brandbommen vluchtte de politie uit
het parlementsgebouw. Ik had het breken van politieblokkades onderweg
gezien, maar de beelden van het instappen in Cacak en al die rijen
bussen en auto's ontbraken. Was het echt alleen Cacak of melden zich nog
anderen?