NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

PAUL STEENHUIS
Voor volwassenen zeker ook de moeite waard deze kerstdagen is de Nederlandse 'kinderfilm' Madelief: Krassen in het Tafelblad, die zondagavond wordt uitgezonden.

Dat komt niet alleen door de fantastische rol die Rijk de Gooyer daarin als opa van het 10-jarige meisje Madelief speelt - hoewel zijn optreden wel één van de hoogtepunten van de film vormt. Vooral de scène waarin Madelief en haar moeder hem opzoeken als oma overleden is, en opa Rijk hen ontvangt in het kraakheldere dijkhuisje waar oma ligt opgebaard, is onnavolgbaar. Steeds loopt opa met poetsdoek achter de treurenden aan, om iedere vingerafdruk op de kist, om ieder smetje op de vloer weg te boenen. Die spanning, die krampachtige poging alles steriel te houden, de emoties te onderdrukken, worden door De Gooyer subliem gespeeld en door Ineke Houtman spannend verfilmd.

Het thema, de dood van oma, de onderhuidse drama's in een gezin die met dat overlijden aan de oppervlakte komen, is zwaar, maar de film is dat niet. Met veel comic relief wordt dat thema verwerkt, niet in de laatste plaats door de houding van Madelief, die niet-cynisch, maar wel hard en volhardend confronterende vragen durft te stellen. Een typerende dialoog is die tussen Madelief en haar moeder, bij de opgebaarde oma. "Als je dood bent, word je helemaal stijf", zegt Madelief, haar grootmoeder bekijkend. "Oma was al stijf voor ze doodging", antwoordt haar moeder. "Je bent kribbig. Je kunt beter een potje janken", vindt Madelief.

Daar is weinig zoetsappigs aan - geheel in de geest van het kinderboek Krassen in het Tafelblad van Guus Kuijer, dat het uitgangspunt voor deze film vormde.

Ineke Houtman verfilmde eerder, voor de VPRO-televisie, andere delen uit de Madelief-reeks die Kuijer schreef, en deze speelfilm uit 1998 vormt het sluitstuk van die serie. Madelief Verelst, die de hoofdrol speelt, heeft precies de bokkige blik die bij haar rol past. De toevoegingen van Houtman aan het boek-verhaal, bijvoorbeeld de mysterieuze jongen met wie Madelief bevriend raakt als ze bij opa gaat logeren, zijn zeer geslaagd.

Madelief: Krassen in het Tafelblad (Ineke Houtman, Nederland, 1999), zondag, Ned.3, 19.05-20.35u.