Dossier Spoorwegen

Nieuws

Nederlandse Spoorwegen

Overheid

Overige partijen

Knelpunten

Discussie

Documenten

Links

Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 3 FEBR. Met de oprichting van een weer nieuwe vakbond lijkt de crisis bij de NS nog bepaald niet over. Het deze week bereikte akkoord wordt de proef op de som. ,,De sfeer is absoluut verziekt.''

51 leden heeft de Federatieve Raildienst Vakbond (FRV) de afgelopen dagen ingeschreven. De nieuwe vakbond is december vorig jaar, uit onvrede met het beleid van de bestaande bonden, al opgericht, maar pas sinds afgelopen donderdag konden leden zich inschrijven. ,,Allemaal gefrustreerde FNV'ers en VVMC'ers'', zegt initiatiefnemer Ben van den Eijnden.

De FRV is opgericht omdat de bestaande bonden hun klassieke taak - het opkomen voor de belangen van hun leden - hebben verkwanseld. ,,De positie van de werknemer bij de NS is afgelopen jaren alleen maar slechter geworden; dat hebben de bonden niet weten te voorkomen'', constateert Van den Eijnden.

De bestaande bonden (FNV, CNV, VHS, en VVMC) typeren de nieuwe bond als ,,een symptoom''. ,,Bij het spoor kennen we een traditie dat er nieuwe bonden worden opgericht wanneer er een conflict is met de NS-directie'', vergoelijkt FNV-bestuurder Andries van den Berg. Hij heeft meer kritiek op collega-bond VVMC. Deze bond (3.300 leden) is uit het overleg met de directie van de Nederlandse Spoorwegen gestapt en dat levert zo'n vijftig nieuwe leden per week op. ,,De meeste zijn ex-FNV'ers'', zegt voorzitter Jan Arndts. ,,Wij bloeden omdat we onze verantwoordelijkheid nemen'', fulmineerde FNV-bestuurder Van den Berg (vijfduizend leden) afgelopen woensdag in Utrecht.

Het moeizaam bereikte akkoord van afgelopen maandag werd in het gebouw van de 'Utrechtse kegelbond' voorgelegd aan de kaderleden. Een meerderheid van deze regionale vertegenwoordigers stemde in met de voorstellen die zich laten samenvatten met het woord 'variatie'. Er komt meer afwisseling voor de machinsten en conducteurs, maar het gehate 'rondje om de kerk' blijft gehandhaafd. De NS verwacht de treinen punctueler te kunnen laten rijden wanneer machinisten en conducteurs op vaste trajecten rijden. 'Eentonig' is het oordeel van het NS-personeel. De veiligheid komt in gevaar omdat eentonigheid leidt tot 'sleur' en 'concentratieverlies'.

Op de kegelclub liepen de emoties hoog op. ,,We staan met de rug tegen de muur'', verwoordt een FNV'er uit Leeuwarden het ongenoegen. ,,De sfeer is absoluut verziekt en we moeten een verdere escalatie zien te voorkomen.'' Van de 41 kaderleden zullen 25 het akkoord met een positief advies voorleggen aan de leden. Vijf kaderleden stemden tegen en elf onthielden zich van stemmen. ,,We zullen de blaren van onze tong moeten lullen om de collectieven weer binnen boord te krijgen'', zegt perronopzichter Peter de Jong uit Den Haag. De personeelscollectieven wijzen het akkoord van de hand en willen dat een onafhankelijke commissie een oordeel geeft over het 'rondje om de kerk' en andere efficiencymaatregelen. Zolang dat niet gebeurt, gaan ze door met hun acties. Dat betekent dat de kaartcontrole rond de kleinere standplaatsen (zoals Emmen, Zutphen, Hoorn, Leeuwarden en Vlissingen) achterwege blijft.

De dertig machinisten en conducteurs in Zutphen vinden het moeizaam bereikte akkoord van deze week ,,drie keer niks''. In de ochtendsessie stemden woensdag dertig machinisten en conducteurs tegen de extra variatie. Ze geloven niet dat Arnhem zomaar interessante treindiensten aan Zutphen zal vergeven, zoals in het nieuwe akkoord staat. ,,Dat zouden we zelf ook niet doen.'' Ze denken dat de NS-directie het personeel op de standplaatsen tegen elkaar uit wil spelen. ,,Dat wordt een stammenoorlog'', zegt een machinist. Ze voelen zich bekocht, de extra variatie noemen ze ,,een sigaar uit eigen doos''.

In de komende week wordt het akkoord voorgelegd aan de leden. De bestuurders van FNV, CNV en VHS gaan ervan uit dat hun leden - contre coeur - hun goedkeuring geven. De personeelscollectieven, waarvan veel leden ook lid van de bonden zijn, geloven niet dat het akkoord wordt goedgekeurd. Volgende week gaan ze naar Den Haag, om onder meer te protesteren tegen de aanbesteding van sommige spoorlijnen door NS. ,,Want daar gaat de politiek over'', zegt een Zutphense conducteur. De twee weken daarop weigeren de NS'ers te werken op hun vrije dagen, wat ze nu vaak wel doen. Als de directie dan nog niet wil luisteren, ,,dan gaan we landelijk staken, langdurig'', zegt machinist Dick van der Meulen: ,,Dit is geen anti-vertragingsplan, maar een anti-personeelsplan.''