Dossier Spoorwegen

U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.

NIEUWS

TEGENSPRAAK

SUPPLEMENT

DOSSIERS

ARCHIEF

ADVERTENTIES

SERVICE

Dossier Spoorwegen

Nieuws

Nederlandse Spoorwegen

Iedereen heeft zijn eigen klacht over de NS

De NS vormt deze week het middelpunt van treinstakingen, werkonderbrekingen, en handtekeningenacties. Een overzicht van partijen en grieven.

Door onze redacteur Esther Rosenberg

ROTTERDAM, 19 DEC. Machinisten en conducteurs, verkeersleiders, en consumenten richten zich deze hele week op verschillende dagen afzonderlijk met acties tegen de Nederlandse Spoorwegen (NS). Om verschillende redenen, maar allemaal zijn ze boos op de NS. Wie heeft welke grieven en waarom?

Gisteren begon de onrust op de stations. De Consumentenbond vroeg met een handtekeningenactie de steun van de rezigers op acht grote stations, tot en met woensdag. Daarna gaan ze met de verzamelde handtekeningen naar de NS-directie. De Consumentenbond eiste afgelopen vrijdag al compensatie voor de vertragingen die de reizigers oplopen. Ook protesteert de bond tegen de tariefsverhogiie de NS volgend jaareren.

De Consumentenbond protesteert eigenlijk ook tegen de dreiaking van aankomende donderdag. De bond vreest een chaos als de machinisten en conducteurs hun werk neer zullen leggen. De Consumentenbond heeft genoeg van alle vertragingen en stapte daarom gisteren uit het gezamenlijk overleg tussen het ministerie van Verkeer en Waterstaat en andere reizigersverenigingen. De Consumentenbond is bovendien niet alleen boos op de NS, de minister zou bijvoorbeeld ook treinstellen kunnen kopen. De overheid zou meer toezicht moeten houden op de spoorwegen, aldus de bond.

De verkeersleiders op de stations in Zutphen, Deventer en Hengelo bekommeren zich niet om de vertragingen en de overvolle treinen. Zij hebben hun eigen zorgen. De verkeersleiders willen verhuis- en reistijdcompensatie voor de extra tijd die ze kwijt zullen zijn van huis naar hun werk, na de reorganisatie die NS in die regio (Noord-Oost) door wil voeren. In de rest van het land zijn die veranderingen al achter de rug en ar geen grote problemen veroorzaakt. De 55 verkeersleiders op de eerdergenoemde stations moeten gemiddeld 40 minuten, maximaal een uur per dag reizen naar Zwolle en Arnhem, nu hun (kleinere) posten worden opgeheven. In Hengelo willen de verkeersleiders 24 compensatiedagen per jaar, de komende drie jaren. NS biedt 24 dagen in twee jaar. Daar konden de bonden gisteravond niet mee instemmen.

Eerder hadden de verkeersleiders een prikactie aangekondigd, nu brengen ze door werkonderbrekingen het treinverkeer in de regio in de war. Om half tien gingen de verkeersleiders in Hengelo in de wachtkamers zitten, om twaalf uur in Deventer, om twee uur in Zutphen, waardoor de treinen niet van de stations konden vertrekken of binnenkomen.

Een woordvoerder van CNV Spoorwegen die mede de onderhandelingen met NS voert, zegt deze week per dag te bekijken of de verkeersleiders hun werkonderbrekingen doorzetten. Hij denkt aan vandaag, woensdag en vrijdag. Donderdag in ieder geval niet, omdat de verkeersleiders niets te maken willen hebben met de "wilde acties" van donderdag.

Die wilde acties komen ook uit Zutphen, maar van de machinisten en conducteurs die daar gevestigd zijn. Hun initiatief zal donderdag waarschijnlijk worden overgenomen door personeelscollectieven uit de rest van Nederland.

Het Zutphens Personeels Collectief, de boze machinisten en conducteurs in Zutphen en omliggende stations, protesteerden afgelopen weken éigenlijk tegen het managementsfeestje dat de NS aanstaande donderdag op de agenda had staan. Hoe kon de NS-directie zichzelf in het zonnetje zetten terwijl de onvrede bij personeel en reizigers steeds groter wordt? De NS stemde in, schrapte het feest, maar de harde kern in Zutphen besloot toch te gaan staken. Het personeel legt nu donderdag het werk neer uit protest tegen de zogenaamde 'rondjes om de kerk', een onderwerp dat al jaren onrust zorgt bij de spoorwegen. De NS-directie bereikte hierover vorig jaar een akkoord met de vakbonden, maar de bonden kregen hun achterban hier niet in mee. Machinisten en conducteurs zeggen bang te zijn dat hun werk te eenzijdig wordt als ze iedere dag dezelfde trajecten berijden. De NS wil, door het personeel aan vaste trajecten te koppelen, de olievlekwerking van de vertragingen beperken. Nu is het zo dat een trein op een bepaald traject moet wachten op een mace op een ander traject vertraging heeft. Daardoor verspreiden de vertargingen zich snel door het land.

Een staking kost de NS al gauw "enkele miljoenen"per dag. Volgens Pamela Bouwman, sinds november personeelsdirecteur van NS Reizigers, is er op het eerste gezicht sprake van " toeval" dat verschillende partijen zich deze week geroepen voelen de NS aan te vallen. Wel is het volgens haar "absoluut niet uit te sluiten" dat de verschillende partijen willen profiteren van de publiciteit van de andere acties. "Als mensen toch al ongelukkig zijn is het makkelijk olie op het vuur te gooien."

Volgens Bouwman is het ongebruikelijk dat er deze tijd van het jaar acties zijn, meestal vinden die in het voor- of najaar plaats. "Er komt nu veel samen", zegt Bouwman.

De NS staat redelijk machteloos tegenover de acties. "Er ligt een goed plan, dat we niet weg willen gooien omdat er nu stakingen zijn. Het is onze toekomst, we kunnen niet terug." Wel overweegt NS het loon van de stakers in te houden.

NRC Webpagina's
19 december 2000

Bovenkant pagina