NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 





RECHTSHERSTEL
PORTRETTEN
BUITENLAND
ZIGEUNERS
JODEN
DWANGARBEIDERS
INDISCHE GEMEENSCHAP
ONROEREND GOED
ROOFKUNST
CLAIMS
NA DE OORLOG
COMMISSIES
AFSPRAKEN
MELDPUNTEN
INTERNET



Overzicht eerdere
afleveringen Profiel

Afspraken

Met diverse instanties zijn onderhandelingen gaande over vergoeding van schade die burgers in de oorlog is aangedaan.

Overheid De regering liet in maart weten slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog financieel te willen compenseren voor het tekortschieten van de overheid bij het naoorlogs rechtsherstel. Volgens premier Kok waren de slachtoffers met ,,te veel formalisme, bureaucratie en vooral kilte'' bejegend. De joodse gemeenschap betaalde bijvoorbeeld zelf de bouw- en exploitatiekosten van de kampen Westerbork en Vught. Met 400 miljoen gulden hoopt de overheid de joodse gemeenschap voldoende genoegdoening te verstrekken. Met de Indische gemeenschap, die 250 miljoen gulden kan krijgen, is nog geen overeenstemming bereikt. De zigeuners mogen rekenen op 30 miljoen gulden.

Verzekeraars Op 9 november lag er een akkoord tussen verzekeraars en het Centraal Joods Overleg (CJO). Afgesproken werd dat verzekeraars 25 miljoen gulden zullen uitkeren voor nimmer uitbetaalde joodse polissen, 20 miljoen voor nog in te dienen claims en 5 miljoen gulden voor een virtueel monument ter nagedachtenis van de joodse gemeenschap. Het geldt vooral joodse levens- en schadeverzekeringen, waarvan de rechthebbenden niet zijn opgespoord of polissen die niet konden worden uitbetaald omdat nabestaanden van de polishouder niet meer in leven zijn. Het akkoord betrof slechts een deel van de verschuldigde verzekeringsgelden. Tussen 1954 en 1960 werd 98 procent uitgekeerd.

Banken De onderhandelingen met de banken zitten muurvast. Weliswaar hebben het CJO en de banken op belangrijke punten overeenstemming bereikt, maar een akkoord over de slapende tegoeden op joodse bankrekeningen is er nog niet. Struikelblok zijn de joodse claims op de Vereniging voor de Effectenhandel (VvE), die waarschijnlijk verhaald moeten worden op de leden, de grote banken. De VvE zelf is in liquidatie. Bij ondertekening van een akkoord over de banktegoeden moet het CJO de banken voor andere claims vrijwaren. Daarmee zou het CJO de aanspraken op de geroofde effecten en aandelen verspelen.

Beurs Twee gesprekken zijn er geweest tussen het CJO en de Amsterdamse effectenbeurs, maar die hebben de partijen niet dichter tot elkaar kunnen brengen. De effectenbeurs heeft voor rechtsherstel acht miljoen gulden over, hetzelfde bedrag waar ook de commissie-Scholten op uitkwam. Volgens het CJO komt 250 miljoen gulden meer in de richting van de tegenwoordige waarde van de gestolen effecten die niet zijn gerestitueerd.Verschil in perceptie van het rechtsherstel scheidt de geesten. De beurs betaalde in 1954 drie miljoen gulden en beschouwt het rechtsherstel daarmee als afgedaan. Volgens het CJO was het rechtsherstel onvolledig. De beurs zou volledig rechtsherstel hebben gesaboteerd door in staking te gaan tegen de opdracht van de Raad voor het Rechtsherstel om de schade te vergoeden. Ook zou de beurs de roof van aandelen en effecten hebben gefaciliteerd en gelegitimeerd, door de roofbank Lippmann-Rosenthal, die de geroofde joodse bezittingen beheerde, tot de beurs toe te laten. De joodse aandelen konden daardoor worden verhandeld. Minister Zalm (Financiën) heeft inmiddels aangekondigd te willen bemiddelen.

Duitse bedrijven In december besloten een aantal Duitse bedrijven en de Duitse regering 10 miljard Duitse mark ter beschikking te stellen aan voormalige dwangarbeiders. Het betreft mensen uit de concentratiekampen en de getto's, die in Duitsland te werk werden gesteld en mensen die onder vergelijkbare levensomstandigheden in Duitsland of in bezet gebied dwangarbeid hebben verricht. In Oostenrijk zijn onderhandelingen gaande over een vergelijkbare regeling.

NRC Webpagina's
5 MEI 2000


   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) MEI 2000