Kom niet aan homo's, zoals een columnist deed, want dan dreigt een rechtszaak. Kwets moslims, zoals een cartoonist deed, en er gebeurt vrijwel niets. Hier klopt iets niet, vindt Bas Blokker.

Er is weer eens gekwetst. Dat wil zeggen, er hebben zich weer eens mensen gekwetst gevoeld. Gekwetst raken is een aandoening die bij Nederland hoort als malaria bij de tropen. Je kunt geen week de krant lezen of iemand eist, meestal 'namens' een groep ongenoemde gekwetsten, excuses of liever nog: strafvervolging.

Deze maand verschenen twee controversiele publicaties in de krant. De een was een cartoon, de ander een column. De eerste stond in deze krant, de andere in de Volkskrant. De cartoon legde een verband tussen de bomaanslagen op twee Amerikaanse ambassades in Afrika en het heilige boek van de islam. De column legde een verband tussen homoseksualiteit en kinderporno. En ze riepen allebei boze reacties op - maar dan zo verschillend in aard en omvang, dat je haast van selectieve verontwaardiging moet spreken.

De cartoon van Wolfgang Ammer - een islamitisch geestelijke knutselt een bom in elkaar en gebruikt daarbij de Koran als handleiding - bezorgde deze krant een vijftal boze brieven, waarvan twee werden afgedrukt. De column van Gerry van der List - een schotschrift tegen exhibitionistische homo's en travestieten - leverde de Volkskrant honderden boze brieven op, 75 opzeggingen, artikelen in alle landelijke kranten en een internationaal persbureau. Verder heeft het Meldpunt Discriminatie aangifte gedaan bij de officier van justitie en werd de hoofdredactie van de Volkskrant de toegang geweigerd tot een restaurant waar ze een etentje wilde geven.

Ik kan me indenken dat elk van beide publicaties iemand kan kwetsen. Maar laat ik er meteen bij zeggen: nou en? Dat is een zaak tussen degene die zich gekwetst voelt en de vermeende kwetser. Het gebaar van het Amsterdamse restaurant is van grote klasse. Maar moet je moord en brand schreeuwen omdat je beledigd bent? Moet je vrezen voor je leven en naar het openbaar ministerie rennen om de krant te laten arresteren? Terwijl in column noch cartoon sprake is van discriminatie, van achterstelling van een categorie mensen.

Het gaat mij er dan ook niet om of moslims dezer dagen meer recht op verontwaardiging hebben dan homo's of andersom. Het gaat om het enorme verschil in aandacht. Hoe is dat te verklaren? Ik denk dat ik, als mijn vermoeden daarover juist is en als ik bij het Meldpunt Discriminatie zou werken, eerder geneigd zou zijn de moslims in bescherming te nemen dan de homo's.

Er zijn drie verschillen tussen beide publicaties. Allereerst: de een is een tekening, de ander tekst. Dat lijkt een onbeduidend verschil in dit verband. Je zou van een cartoon juist grotere impact verwachten dan van een stukje tekst: de tekening overzie je in een oogwenk, voor de column heb je al gauw tien minuten nodig.

Dan: de ene publicatie stond in de Volkskrant, de ander in NRC Handelsblad. Dit is wel een factor van betekenis. Wie beide kranten leest, en daarin de brievenrubrieken, zal weten dat de Volkskrant door de bank genomen opgewondener post ontvangt dan NRC Handelsblad. Terwijl de Volkskrantlezer zich flink druk kan maken over onrecht, seksisme of dierenleed, lijkt de bloeddruk van NRC Handelsblad lezers vooral te stijgen bij het zien van verkeerd gespelde buitenlandse woorden.

Derde verschil: de column kwetste homo's, de cartoon moslims. Dit is ongetwijfeld de doorslaggevende factor.

In de aanloop naar en na afloop van de Gay Games en nu ook weer in reactie op Van der Lists column hebben verschillende homo's uitspraken gedaan als zouden ze hun maatschappelijke positie nog altijd niet zeker zijn. In de Volkskrant zei museumdirecteur Frans Haks: ,,Tolerance is a crime.'' En de directeur van de homo-belangenvereniging COC ging nog verder: ,,Dit bewijst maar weer eens dat homoseksuelen nog altijd vogelvrij zijn.''

Hoe blind kun je zijn?

Ze zijn net op de schouders genomen door burgemeester Patijn ('Amsterdam is the gay way to Europe') en omhelsd door de politie als lievelingsbezoekers. Elk jaar wordt het zogenoemde Aidsdiner gehouden, een benefiet-gala om geld in te zamelen voor aidsbestrijding. Dat gebeurt niet in een ouwe garage met een paar flikkers en lesbo's en een enkele heilssoldaat. Nee, het is een door alle toprestaurants van Amsterdam en grote bedrijven gesponsored evenement, midden op de Dam, waar Kamerleden aanschuiven, tv-sterren, kopstukken van politie en culturele instellingen. Het hele Amsterdamse establishment op het nationale plein. Wat wil je nog meer?

Dat iedereen je geweldig vindt, en aardig en leuk en bijdragend tot een betere wereld? Er zijn mensen die onaangename meningen over boeren of katholieken koesteren (cartoonist Ammer had diezelfde week nog kunnen variëren op zijn thema en een bisschop laten bladeren in de bijbel om de Omagh-bom in elkaar te zetten). Dat betekent nog niet dat die daardoor in hun wezen worden bedreigd.

De commotie over de column van Gerry van der List bewijst juist dat homo's hun eigen boontjes kunnen doppen. Ze krijgen gemakkelijk toegang tot media en (daardoor) tot instanties als het Meldpunt Discriminatie. Ze kunnen harder aan de bel trekken en ze kunnen aan meer bellen trekken dan moslims. Ze hebben een netwerk gecreeerd dat als een beveiligingsapparaat fungeert. Is er ooit een diner georganiseerd ten bate van betere levenskansen voor Turken en Marokkanen in Nederland? Terwijl is aangetoond dat het sterfterisico voor kinderen van deze migranten twee keer zo hoog is als voor autochtone kinderen.

Als het Amsterdamse Meldpunt Discriminatie zich werkelijk had willen bekommeren om een 'bedreigde' groep, dan had het bij NRC Handelsblad moeten protesteren tegen de cartoon van Ammer. Ik moet er niet aan denken dat de officier van justitie straks werkelijk tot vervolging zal overgaan en Gerry van der List een martelaar voor de vrijheid van meningsuiting wordt.

Bas Blokker is redacteur van NRC Handelsblad.