'Iedereen deelde in enthousiasme'

Ontslagen als directeur van de Gay Games, verantwoordelijk gehouden voor het miljoenentekort. Marc Janssens trekt het boetekleed aan.

Door JANNETJE KOELEWIJN en YASHA LANGE

AMSTERDAM, 20 AUG. Aan het eind van het gesprek houdt Marc Janssens zijn handen boven tafel. Om te laten zien hoe ze trillen. Twee uur lang heeft hij geprobeerd zich onaangedaan voor te doen. Koel, beheerst. Iedereen gaf hem de afgelopen weken openlijk de schuld dat de Gay Games een verlies van naar schatting zes miljoen gulden hebben geleden. ,,Het lijkt of het me niet raakt. Maar ik probeer overeind te blijven.''

Hij begint het gesprek met een verklaring waarop hij, geeft hij toe, thuis geoefend heeft. ,,Ik ben eindverantwoordelijk voor het enorme financiele tekort van de Gay Games. Daar wil ik niet voor weglopen. Het drukt zwaar op mij.'' Hij zegt het daarna nog een keer of tien. Wat gaat u daar dan aan doen? ,,Ik heb geen plannen. Ik wacht het oordeel van de bewindvoerders af.'' In 1981 begon hij - na de HTS Bedrijfskunde en twee jaar economie - met zijn studievriend Ron van Beek een bedrijfje, Induco BV. ,,We waren ongelooflijk enthousiast.'' Hij reed toen in een witte Fiat 127 met roestplekken. Een paar jaar later was dat een donkerblauwe BMW 518. In 1993 ging het bedrijf failliet. Volgens Van Beek was dat Janssens' schuld. Hij kan zijn voormalige zakenpartner sindsdien wel schieten. ,,Hij was opeens pleite. En ik zat met de brokken.''

Janssens: ,,Ron en ik hebben steken laten vallen, zeker. We waren misschien te enthousiast.'' Hij zegt dat hij ging leven van zijn ,,spaarcentjes''. ABN Amro hoefde, zegt hij, nog niet meteen de persoonlijke schuld van 1,5 miljoen gulden terug te hebben. ,,Dat komt in 1999 slash 2000.''

In 1994 komt Marc Janssens via een vriend in het bestuur van de Gay Games, zes zeer betrokken, maar niet financieel onderlegde vertegenwoordigers uit de gay and lesbian community. Een jaar later wordt Janssens directeur. In 1996 komen de eerste twijfels bij het bestuur. Klopt de begroting wel? Het accountantskantoor KPMG wordt erbij gehaald en dat schrijft: zorg voor meer mensen in het bestuur met verstand van geld. Vijf bestuursleden gaan weg. Een accountant, twee consultants en een notaris komen erin. Janssens blijft, ook al zegt KPMG dat hij ,,de indruk wekt met een dubbele agenda te werken''. Het accountantskantoor blijft vanaf dat moment de boeken controleren.

Bij de bestuursleden, zeggen ze zelf, blijven het enthousiasme en het positieve denken overheersen. Tot eind juni, vijf weken voor het begin van de Gay Games, wekt ook Janssens ,,een optimistische indruk'', zegt Peter Segaar, sinds een week voorzitter van de Stichting Gay Games. ,,Daarna werd Marc somberder.''

Janssens: ,,Ruim drie weken voor het begin hadden we zestien procent van de beschikbare kaartjes verkocht.'' Om break even te draaien had dat zeventig procent moeten zijn. Daar kwamen nog allerlei kosten bij die niet in de begroting stonden. Het vervoer, de beveiliging, de telefoon, het ophangen van vlaggen - het bleek allemaal veel duurder. Maar de Gay Games moesten perfect zijn, dus Janssens bleef parafen zetten. Het bestuur kwam daar pas later achter. ,,Ik heb altijd geprobeerd het bestuur zo goed mogelijk te informeren'', zegt Janssens. Meer wil hij er niet over zeggen. ,,Maar ik heb grove fouten gemaakt. het is niet gelukt de organisatie van het Friendship Village, het tot hoofdkwartier van de Gay Games omgebouwde Muziektheater, helemaal uit te besteden.'' Twee ton op de begroting werd in werkelijkheid twee miljoen. ,,De kosten zijn de pan uitgerezen.''

Pas op maandag 27 juli - de rekeningen stromen binnen maar de kas is helemaal leeg - wil Janssens onder ogen zien dat er een serieus probleem is. ,,Ik heb die dag tegen het bestuur gezegd dat er misschien een tekort zou ontstaan.'' Segaar: ,,Hij informeerde ons wel, maar bleef de indruk wekken dat het allemaal wel goed zou komen.''

In paniek raakt Janssens als twee dagen later het Algemeen Dagblad naar buiten brengt dat hij zijn miljoenenschuld bij de bank en de belastingdienst probeert te ontlopen. De bron: zijn vroegere zakenpartner Ron van Beek. ,,Ik probeer mij er niet in te verplaatsen waarom hij dat gedaan heeft. Het voelde als een dolk in mijn rug.'' Klopte het verhaal dan niet? ,,Ik laat al mijn persoonlijke financien sinds 1990 nu onderzoeken door accountantskantoor Moret Ernst & Young.''

Vanaf woensdag begonnen allerlei leveranciers aan te dringen op onmiddellijke betaling. ,,Ook voor dingen die ik niet in de begroting had opgenomen.'' Vanaf die dag, zegt hij, voelde hij zich heel erg klein. ,,Je bent niet meer de leider die boven de problemen staat. Je bent onderdeel van het probleem. Ik was aangeslagen. Niet meer in staat om terug te vechten.''

Donderdag 30 juli moet Janssens weg. Bestuursleden vertellen in alle kranten dat ,,Janssens zijn boekje te buiten is gegaan'' en dat ze totaal niet waren geinformeerd.

U krijgt de schuld in de schoenen geschoven.

,,Op het moment dat ik op non-actief werd gesteld heb ik gezegd: de Gay Games zijn belangrijker. Maar het financiele tekort drukt zwaar op mij.''

Ze maken u af.

,,Ik laat het nog niet in volledigheid tot mij doordringen. Ik denk: de mens Marc blijft bestaan, wat er ook gebeurt. Rationeel probeer ik overeind te blijven.''

Het is de tweede keer in uw leven dat u een faillissement doormaakt.

,,Dat is waar. Maar of het verwijtbaar iets met mij te maken heeft, weet ik niet. We wilden met de Gay Games break even draaien en dat is onder mijn verantwoordelijkheid niet gelukt.''

U bent gewoon weer te optimistisch geweest.

,,In de krant las ik l'histoire se... ik ben niet zo goed in Frans, l'histoire se repete - dat is heel hard. Te optimistisch zou ik het niet willen noemen. Het was enthousiasme, binnen de hele organisatie. Die is overgeslagen naar anderen. Naar de gemeente. Naar KMPG. Naar partners met wie we samenwerkten.''

Heeft die euforie iedereen blind gemaakt voor de risico's?

,,Het maakte ons sterk. Maar het heeft ons, althans mij, ook onvoldoende behoedzaam gemaakt.''

Waarom zegt u niet dat het bestuur daar ook schuldig aan is?

,,In het businessplan staat dat afstand houden, controleren en reflecteren belangrijke taken van de bestuursleden zijn. Terugkijkend kan je vaststellen dat ze dat onvoldoende hebben gedaan.''

Geldt dat ook voor KPMG? Die keurden een paar weken voor de spelen de begroting goed.

,,Ook voor KPMG?''

Waarom slaat u niet harder van u af?

,,Ik heb nooit erg voor mijzelf gevochten. Ik zal het nu wel moeten leren. Ik zal moeten zeggen dat anderen ook een verantwoordelijkheid hebben, maar ik krijg het nauwelijks over mijn lippen.''