De twee voorgaande edities van de Gay Games eindigden in een faillissement. In Amsterdam dreigt nu hetzelfde te gebeuren. Voorlopig is de gemeente Amsterdam in het financiele gat gesprongen. ,,Het is feest in de stad en dat moet doorgaan.''

Door YASHA LANGE en HERMAN STAAL

AMSTERDAM, 4 AUG. Vorige week donderdagavond zeven uur krijgen de bestuursleden van de Stichting Gay Games een staatje onder ogen. Een bedrag van ongeveer een miljoen gulden moet direct worden betaald, anders houden leveranciers van stands, tribunes, tenten en generatoren het voor gezien. Maar de kas is leeg. Om twaalf uur wordt wethouder H.Groen (Financiën) gebeld. Hij komt meteen. Of er een noodverband gelegd kan worden. Want de Gay Games afgelasten? Dat zou toch een debacle voor Amsterdam betekenen.

De volgende ochtend. Crisisberaad op het gemeentehuis. Daar komen Groen en zijn medewerkers gauw tot de conclusie dat er bijgesprongen moet worden. Een half miljoen is snel gegeven. In het weekeinde komt college van B en W in spoedzitting bijeen. Het bedrag wordt opgehoogd tot anderhalf miljoen. Maandag zijn de acute financiële problemen zo groot dat de gemeente genoodzaakt wordt een overbruggingskrediet van 4,5 miljoen gulden ter beschikking te stellen. Het is feest in de stad en het moet feest blijven.

Directeur M. Janssens wilde de Gay Games zo graag groots opzetten dat het uiteindelijk een financieel debacle werd. Hij ging contractuele verplichtingen aan die het budget ver te boven gaan. Het uiteindelijke tekort wordt nu geschat op ruim twee miljoen gulden, maar als de kaartverkoop een beetje tegenvalt zal dit nog verder oplopen. Het voltallige bestuur zegt niets te hebben doorgehad, want Janssens hield informatie achter. ,,Je kunt moeilijk reageren op informatie die je niet krijgt. Of we hebben zitten slapen? Dat kan ik hard ontkennen'', zegt bestuurslid P. Segaar.

Dat de Gay Games een moeilijk evenement zijn om te organiseren, is bij de vorige twee edities (Vancouver in 1990 en New York in 1994) al gebleken. De organisaties gingen beide keren failliet. Toch moest Amsterdam groter en spectaculairder worden. Met veel opzienbarende optredens en acts. Met een openings- en sluitingsceremonie van 1,5 miljoen gulden, exclusief de huur van vier ton voor de Amsterdam Arena. Met een dikke programmakrant in een oplage van 400.000, terwijl er slechts 15.000 deelnemers en 200.000 bezoekers werden verwacht. Met een krantje dat volgens hoofdredacteur M. Slob dagelijks in een oplage van 35.000 zou verschijnen. Drukker Publish: ,,35.000? 50.000 zal ze bedoelen en in het weekend 70.000.''

Maar alles kwam goed, verzekerde directeur Janssens keer op keer. Dit ondanks de scepsis vooraf over het aantal verwachte bezoekers. Amsterdammers komen wel naar een gratis feestje op de Dam. Maar dat er duizenden Amerikanen of Canadezen zouden invliegen om in Amsterdam de toch voornamelijk recreatieve sporters aan te moedigen, bleek ijdele hoop. En, niet onbelangrijk, dit ondanks het wantrouwen over de boekhouding twee jaar geleden. Toen werd vrijwel het voltallige bestuur vervangen door leden met meer kennis van financiele zaken (twee consultants, een notaris, een accountant, een directeur van een adviesbureau). Het bestuur moest toezicht houden op het managementteam. Nu verwijt ditzelfde bestuur Janssens dat hij zijn boekje te buiten is gegaan, dat hij een onoverzichtelijke en onvolldige administratie achterlaat en dreigt zelfs de voormalig directeur aansprakelijk te stellen voor de verliezen. Bestuurslid W. Ruygrok (,,Ik heb niet zo veel verstand van cijfers'') zegt dat het ,,natuurlijk geen goede indruk maakt dat het bestuur klaarblijkelijk niet op de hoogte was van de oplopende tekorten en het cash-flow probleem''. Maar had het bestuur dit niet kunnen en moeten weten?

,,Ze hebben allemaal zitten slapen en nu gebruiken ze Marc Janssens als bliksemafleider'', zegt S. de Haan, directeur van de Gay Business Amsterdam. Als organisator van de Gay Pride en enkele straatfeesten is hij de afgelopen twee jaar nauw betrokken geweest bij de organisatie. ,,Wij hadden al lang signalen dat het financieel niet goed zat. En dat de organisatie slecht functioneerde. Daar hebben we zo ook op attent gemaakt, maar ze wilden niet luisteren. Wij waren maar achterlijk en amateuristisch.'' Volgens De Haan heerste er in de organisatie van de Gay Games een ,,hopeloze vergadercultuur''. De vijftig vaste krachten waren volgens hem ,,onnodig duur, vier miljoen gulden''. ,,Gisteren benaderde de Gay Games mij nog om te vragen om solidair te zijn, en mijn mond te houden. Maar ik vind het ontstane tekort schandelijk'', aldus De Haan. De gemeente draait nu voor het debacle op. Naast de garantie van vijf miljoen zijn er nog de gederfde inkomsten aan huur van de sportlocaties. De gemeente heeft alvast aangekondigd hier maar ,,niet moeilijk'' over te doen.

De kans bestaat dat de gemeente als grootste schuldeiser de bestuursleden aansprakelijk stelt als de stichting failliet wordt verklaard. Wethouder Groen wil hier nog niet op vooruitlopen. ,,Dat soort scenario's laat ik geheel open. Ik wil eerst dat de 150.000 bezoekers met een goed gevoel de stad verlaten. Dan zien we verder.''