BEGIN DIT JAAR hebben de Nederlandse Spoorwegen aangekondigd dat reizigers die de dupe waren van de slechte dienstverlening voortaan een rekening kunnen indienen. Dat is een gebaar naar de burgers die alle vertragingen en overvolle treinen beu zijn.

Komende dagen kunnen de passagiers hun claims echter beter aan de vakbonden adresseren. Nu de weerstandskassen open gaan voor stakers, zouden gedupeerde reizigers en hun organisaties er goed aan doen hun schadeclaim allereerst bij de bonden te deponeren. Als de voortekenen niet bedriegen, gaat het spoor de komende werkdagen plat. De hiermee gepaard gaande materiële en immateriële schade komt voor rekening van de bonden die tot deze stakingen oproepen. De stakingen, waarmee FNV-Bondgenoten en de categorale VVMC deze en begin volgende week dreigen, zijn namelijk onbegrijpelijk.

Vakorganisaties mogen uiteraard naar het stakingswapen grijpen als alle andere middelen zijn uitgeput om een arbeidsconflict te beslechten. Het zogeheten 'rondje om de kerk' is zo'n conflict. Maar afgelopen zondagnacht leek er een uitweg uit de impasse. Mede onder druk van minister Netelenbos (Verkeer & Waterstaat) hebben NS-directie en VVMC de vorming van een arbitragecommissie aanvaard die met een bindend advies op de proppen moet komen. Veel activisten van de VVMC hebben deze meegaande hou ding van hun bond niet kunnen begrijpen. Ze willen actie tegen elke prijs. De FNV is vervolgens onmiddellijk in dit gat gesprongen. Omdat de VVMC haar syndicalistisch vaan del in de steek leek te laten, nam zij de fakkel over door juist wel met het stakingswapen te blijven schermen. Waarna de VVMC er weer een schepje bovenop doet en het estafette stokje overneemt.

VOLGENS HET BESTUUR van FNV-Bondgenoten is dat geen verrassing, omdat deze bond nooit heil heeft gezien in bindende arbitrage. Inderdaad. Zij die de onderlinge machtsstrijd tussen VVMC en FNV op de voet hebben ge volgd, kunnen niet verbaasd zijn over dit staaltje van vakbondscynisme. Met name FNV-Bondgenoten is zo met le denwerving voor zichzelf bezig, dat men niet meer in staat is verder te kijken dan de eigen neus lang is. Maar de reiziger heeft daaraan geen boodschap. Tot nu toe heeft de meerderheid van de passagiers zich relatief beleefd gedragen jegens machinisten en conducteurs. Door het NS-per soneel nu in te zetten voor een intern conflict, spelen FNV- Bondgenoten en VVMC met vuur. De reizigers zullen het personeel als stakingsvee beoordelen. Daar is geen pr-campagne tegen opgewassen, nog los van de vraag of de chagrijnige bondsbestuurders daartoe in staat zouden zijn.

Het optreden van FNV-Bondgenoten begint nu dan ook de grenzen van deze vakorganisatie te overstijgen. De positie van de hele FNV staat op het spelHet is verbazingwekkend dat voorzitter De Waal van de centrale zich niet in het conflict heeft gemengd. Als het om abstracte sociaal- economische kwesties gaat, manifesteert hij zich vaak als een vakbondsleider die zijn verantwoordelijkheid onderkent. Nu het om een concreet conflict gaat, duikt hij weg. Het is voor De Waal nog niet te laat. Als hij in staat is zijn collega's bij FNV-Bondgenoten te disciplineren, bewijst hij niet alleen het publiek een dienst, maar ook zijn eigen vakorganisatie.

Zie ook:

Eind deze week mogelijk toch treinstakingen (3 april 2001)
NS is, voorlopig, de winnaar (2 april 2001)
Spoorstaking afgeblazen (2 april 2001)
Dienstrooster splijt NS en bonden (30 maart 2001)
Machinisten en conducteurs NS staken maandag