NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

TRACY METZ
'De vrijetijdszone', zo heeft samensteller Bregtje van der Haak de provincie Zeeland gedoopt in haar uitzending in het VPRO-programma De Nieuwe Wereld. De associatie met het naoorlogse Amerikaanse sciencefiction-programma The Twilight Zone kan geen toeval zijn.

Het leven in de Vrijetijdszone is even aangenaam als artificieel: hier kunnen we onszelf zijn, niets doen of juist zeven activiteiten op een dag afwikkelen, waarbij het trefwoord genieten is. "Ik geniet van de uitgestrektheid, van de stilte", zegt een dame op het terras van een huis in een van de talloze Zeeuwse vakantieparken. Ze zit met haar rug naar al die belendende huizen die strak als postzegels op een velletje staan opgesteld. Zeeland zoekt zijn economische toekomst in de vrijetijdsindustrie. Steeds meer mensen met steeds meer geld trekken naar de buitengebieden op zoek naar rust en ruimte. Een tweede Deltaplan in omvang, aldus het commentaar aan het begin van de uitzending, maar nu is de overstroming welkom. Het levert de provincie twee miljard omzet per jaar op en is goed voor tien tot vijftien procent van de Zeeuwse banen, aldus de gedeputeerde. "Het gaat om werkgelegenheid", zegt hij met een verfrissende onomwondenheid. "Zij de lol, wij de centen." 'Zij' zijn de stedelingen die voor een week een huis in zo'n kamp huren, of degenen die zo'n huis kopen - mensen die steeds jonger ophouden met werken en vitaal en vermogend zijn. De vrije tijd - en vooral het tweede huis - worden als goede investeringen gezien. Een consultant bekent dat hij blind een optie nam op zijn riante tweede huis van acht ton in zo'n namaakdorp, en hij is er dolgelukkig mee. Het is interessant om te zien dat er kennelijk zoiets als een vrijetijdsarchitectuur is ontstaan. De rieten kap werkt op het gemoed, net als het torentje, de veranda en de erker. Allemaal variaties op de zelfde plattegrond, aldus de architect, dat houdt de prijzen ook in de hand. Hij laat zijn nieuwste geesteskind zien, een plan voor een seniorendorp waar je tegen betaling van een half miljoen wordt vertroeteld en verzorgd tot de dood erop volgt.

Vrije tijd is niet meer synoniem met nietsdoen. De parken bieden 'avontuur', uiteraard onder deskundige begeleiding. Vrije tijd moet nuttig, leuk en gezellig zijn, je moet die na afloop kunnen evalueren, zegt de ontwikkelaar. Ook de natuur is steeds belangrijker, "maar dan wel ingebed in een stukje luxe". De gedeputeerde is er eveneens van overtuigd dat Zeeland "meer moet doen met zijn natuurgebieden". Een fascinerende, vervreemdende en ook huiveringwekkende uitzending; typisch Twilight Zone.

Helaas wordt niet de vraag gesteld hoe de Zeeuwse bestuurders en ontwikkelaars de toekomst op de lange termijn zien. Hoe zal het gaan met een provincie die het van de open ruimte moet hebben, als in rap tempo die open ruimte wordt volgezet met kampementen vol (dure) sjabloonhuizen? De directeur van een kledingbedrijf die woont en (tele)werkt in zijn woning in Port Zélande is één van de weinigen tot wie de kunstmatigheid lijkt door te dringen. "We hebben ons eigen wereldje gecreeërd", zegt hij, gezeten naast het zwembad. "Maar de kinderen moeten straks hun eigen weg zoeken. Mijn dochter weet niet wat stoplichten zijn."

DNW: De Vrijetijdszone, zondag, Ned.3, 21.38-22.33u. In de Vleeshal in Middelburg is van zondag t/m 11 maart de tentoonstelling 'Quality Time' te zien over de toekomst van de vrije tijd.