Door onze redacteur WARD OP DEN BROUW
HEERENVEEN, 30 DEC. Rintje Ritsma gokte en heeft zo goed als zeker verloren. Om nog een kans te maken op deelname aan het EK allround, over twee weken in Baselga di Pinè, moest hij gistermiddag bij het NK allround in Heerenveen een sterke 1.500 meter uit de hoed toveren. Na zijn val op de 500 meter op de eerste dag van het NK en de daaropvolgende tegenvallende vijf kilometer was Ritsma gebrand op revanche. Hij slaagde er niet in om de commissie topsport van de schaatsbond te overtuigen.

Ritsma, de kopman van de TVM-ploeg, ploeterde naar een tijd die bijna twee seconden langzamer was dan die van winnaar Mark Tuitert en eindigde op een voor hem ongebruikelijke negende plaats. Ondanks de beschermde status die de Europees kampioen genoot op het NK, is de kans klein dat Ritsma alsnog met een ticket voor het EK wordt bedeeld. "Mijn kans op deelname aan het EK is aanmerkelijk kleiner geworden", zei hij na afloop.

Als Ritsma niet wordt afgevaardigd naar het EK zal hij op dat toernooi voor het eerst in zijn profcarrière ontbreken. Bij de senioren brak hij als 21-jarige door in het seizoen 1991-'92 en al bij zijn EK- debuut, in Heerenveen, legde hij beslag op de bronzen medaille. Sindsdien werd hij zesmaal Europees kampioen, voor het eerst in 1994, voor het laatst begin dit jaar, beide keren in Hamar.

Gisterochtend testte Ritsma zichzelf nog in Thialf, om te bepalen of hij zou starten op de 1.500 meter. Pijn in rug en schouder als gevolg van zijn val waren donderdagavond grotendeels weggemasseerd. Eenmaal weer op het ijs voelde hij zich op die plaatsen nog een beetje stijf, maar niet genoeg om zich af te melden. "Afzeggen met een smoes zit niet in m'n karakter. Ik wilde rijden. Mijn kansen waren niet groter geweest als ik niet was gestart." Samenvattend: "Een ongelukkige en ongewone situatie, waarin ik niet eerder heb gezeten."

Ritsma's 1.500 meter was belabberd. Niks lukte. Snelheid en explosiviteit waren ver te zoeken. Suggesties dat zijn prestaties in Heerenveen verband houden met het naderende einde van zijn carrière veegde Ritsma resoluut van tafel. "Heel ver gezocht. In het verleden heb ik vaak genoeg laten zien dat ik uit dipjes terug kan komen. Tot het NK reed ik goed, zelfs tot het moment dat ik viel." Ritsma verwees naar zijn magistrale 1.500 meter bij de wereldbekerwedstrijd in Berlijn, anderhalve maand geleden. Het was z'n mooiste race van dit seizoen, bekroond met een overwinning. "Er gaat absoluut nog hard gereden worden", zei Ritsma strijdbaar. Aan de perstafel zat na afloop ook geen zielige verliezer, maar een schaatser die was getroffen door pech. "Het overkomt je blijkbaar allemaal een keer." Hij vertrouwt er op dat zijn mogelijke absentie bij het EK geen gevolgen heeft voor het WK allround, 10 en 11 februari in Boedapest, in de veronderstelling dat hij zijn oude vorm terugvindt.

Als Ritsma alsnog wordt aangewezen om naar het EK te gaan, heeft hij er alle vertrouwen in dat hij daar goed zal rijden. "Ik heb vaak genoeg laten zien dat ik er sta als het moet." Dat laatste geldt ook voor Gianni Romme. De regerend wereldkampioen allround trok zich schielijk uit het toernooi terug na twee mislukte races. Op de 500 en vooral op de 5.000 meter presteerde de man die een maand geleden in Thialf nog een wereldrecord reed op de tien kilometer, ver beneden zijn kunnen. Ook hij genoot op het NK een beschermde status, net als Ritsma.

Het feit dat hij enkele dagen voor het toernooi door een lichte koorts was getroffen, een omstandigheid waarvan de KNSB voor aanvang van de NK op de hoogte werd gesteld, geldt nu als voornaamste excuus voor Rommes slechte presteren op zijn eerste en laatste dag in Heerenveen. In elk geval gaat zijn coach, de Amerikaan Peter Mueller, ervan uit dat Romme wordt aangewezen voor het EK.

Geert Kuiper was als coach van Ritsma aanzienlijk somberder. "Ze hebben allebei een status aparte en dat is niet voor niks", zei Kuiper, die hoopt dat Romme én Ritsma naar Baselga di Pinè mogen afreizen. "Want een EK-ploeg zonder Ritsma en Romme is niet de sterkste afvaardiging." Na afloop van het toernooi zal Kuiper bij de keuzecommissie zijn slotpleidooi voor Ritsma houden. "Die val is het enige argument dat we hebben." Ids Postma nam gisteren de leiding in het klassement over van Jochem Uytdehaage, de favoriet voor de titel. Vandaag, op de slotdag van het NK, valt de beslissing op de tien kilometer. Stayer Uytdehaage vreest meer concurrentie van Jelmer Beulenkamp (derde) en Mark Tuitert (vierde) dan van Postma. Nederland mag vier mannen naar het EK afvaardigen. Postma houdt rekening met de mogelijkheid dat de keuzecommissie zowel Romme als Ritsma passeert en de eerste vier van het NK naar Italië stuurt. Ook Tuitert aast op een EK-startbewijs. Gisteren won hij de 1.500 meter, die hij eenhonderdste seconde sneller aflegde dan Postma. "Het EK, dat is een droom. Als dat lukt.."

Aanzienlijk overzichtelijker voltrekt het NK allround zich bij de vrouwen. Tonny de Jong consolideerde op de 1.500 meter haar eerste plaats in het klassement, op royale afstand gevolgd door Annamarie Thomas, Renate Groenewold en Barbara de Loor. Met vandaag alleen nog de 5.000 meter op het programma is dit het voor de hand liggende kwartet voor de afvaardiging naar het EK.

Zie ook:

Zwaard van Damocles hangt boven Ritsma en Romme (29 december 2000)
Deken van kou zorgt voor recordijs (28 december 2000)

( a d v e r t e n t i e s )