Roemenië: zege links en ultra-rechts

BOEKAREST, 27 NOV. De presidents- en parlementsverkiezingen in Roemenië zijn volgens onofficiële uitslagen uitgelopen op een grote overwinning voor de sociaal-democraten (ex-communisten) van Ion Iliescu en de openlijk racistische en ultra-nationalistische partij van Corneliu Vadim Tudor.

De partijen die Roemenië de afgelopen vier jaar hebben geregeerd hebben, zoals het zich laat aanzien, een zeer zware nederlaag geleden. Bij de presidentsverkiezingen lijkt Ion Iliescu, president van het land van 1990 tot 1996 en leider van de sociaal-democratische PDSR, duidelijk op kop te liggen, maar een tweede ronde niet te kunnen ontlopen. Volgens peilingen bij de uitgangen van stembureaus kreeg Iliescu gisteren 36 tot 37 procent van de stemmen en dus geen absolute meerderheid. Zijn tegenstander in de tweede ronde wordt Corneliu Vadim Tudor, de antisemitische en xenofobe leider van de Groot-Roemenië Partij PRM. Hij heeft volgens de peilingen rond 27 procent van de stemmen gekregen, nog aanzienlijk meer dan in opiniepeilingen van de afgelopen weken was voorspeld. De eerste voorlopige uitslagen geven Tudor zelfs nog meer: 29,8 procent. Andere kandidaten liggen ver achter. De liberaal Teodor Stolojan, ex-premier, kwam tot 12,7 procent, de huidige premier Mugur Isarescu tot 10,2 procent en minister van Buitenlandse Zaken Petre Roman, leider van de Democratische Partij, tot 2,3 procent, minder nog dan György Frunda van de partij van de Hongaarse minderheid: zes procent.

Bij de verkiezingen voor de 143 zetels van de Senaat en de 343 zetels van het Huis van Afgevaardigden lijkt Iliescu's PDSR met - volgens de exit polls - 38 tot 40 procent eveneens een comfortabele meerderheid te hebben, gevolgd door de PRM met rond 22 procent. De partijen die Roemenië de afgelopen vier jaar hebben geregeerd komen volgens deze peilingen niet of nauwelijks boven de tien procent uit: de liberale PNL kreeg ongeveer tien procent, de Democratische Partij en de partij van de Hongaarse minderheid kregen elk rond zeven procent. De Democratische Conventie, de grote winnaar van de verkiezingen van vier jaar geleden, haalt met zes procent de kiesdrempel voor partijencoalities niet. Waarnemers wijten de nederlaag van centrum- rechts vooral aan de ontevredenheid over de uiterst slechte levensomstandigheden en de vele ruzies tussen de regeringspartijen, die - bijvoorbeeld - niet in staat waren Iliescu en Tudor met één gezamenlijke kandidaat tegemoet te treden.

Iliescu zei gisteren in een reactie op de voorspelde uitslag: "De stemming toont aan dat onze nationale boodschap van wet en orde is aangekomen bij een bevolking die genoeg heeft van de mafia en de opportunisten." Hij sloot een coalitie met de PRM opnieuw uit: "Diegenen die denken dat ze Roemenië's totalitaire verleden kunnen gebruiken hebben het bij het verkeerde eind. Mensen die extremistische en xenofobe leuzen hanteren hebben niets met onze staat te maken." (Reuters)

Zie ook:

De Roemenen kiezen voor het verleden (22 november 2000)

( a d v e r t e n t i e s )