F I L M V O O R A F :
Dead man walking
EDO DIJKSTERHUIS
Richard Klinkhamer kreeg deze
week zes jaar celstraf voor de moord op zijn vrouw. De neo-nazi die
afgelopen juni in Dessau een Mozambiquaanse immigrant doodtrapte, werd
onlangs veroordeeld tot levenslang, wat in de praktijk neerkomt op
vijftien jaar. Dit klinkt allemaal erg mild vergeleken bij de VS, waar
moordenaars kunnen rekenen op de doodstraf.
Nogal wat, vooral zuidelijke, Amerikaanse staten houden er een Oud
Testamentisch idee van rechtvaardigheid op na. Ook in de film Dead
Man Walking, spelend in Louisiana en gebaseerd op een waar gebeurd
verhaal, wordt veelvuldig de frase 'oog om oog, tand om tand' gebezigd.
Doelwit van deze schreeuw om lijfstraf is Matthew Poncelet, een door
Sean Penn gespeelde verkrachter en moordenaar. In een poging uitstel
van executie te krijgen, vraagt de veroordeelde zuster Helen Prejean
(Susan Sarandon) om juridische bijstand. De non raakt al snel zeer
betrokken bij de zaak en ontdekt stukje bij beetje de mens achter de
ter dood veroordeelde.
De film van Tim Robbins werd in eigen land ontvangen als een pleidooi
tegen de doodstraf en leidde destijds tot heftige discussies. Hoewel
hij nergens expliciet een standpunt inneemt trekt de regisseur
duidelijke parallellen tussen de morsige lustmoord die Poncelet pleegde
en de gecalculeerde terechtstelling door de staat.
Maar Dead Man Walking is geen pamflet tegen de doodstraf. Inkeer
en berouw vormen het eigenlijke hoofdthema van de film. Sarandon
overtuigt als de naïeve, bijna heilige, non die de boetedoening
aanzwengelt. Maar de show wordt gestolen door Penn. Hij steekt zelfs
Gene Hackman naar de kroon, die in de onlangs op tv uitgezonden film
The Chamber een tot de gaskamer veroordeelde bommenlegger
speelde, die op de valreep verandert van een grimmige racist in een
onzekere kleine man.
Penns masker is er een van arrogantie, onwetendheid, haat en armoede,
maar ook bij hem valt het uiteindelijk af. Net voordat hij als een
slachtrijp lam naar de injectietafel wordt geleid.
Dead Man Walking (Robbins, 1995, VS), zaterdag, Ned.3, 22.45-
0.30u.