NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

DIRK LIMBURG
Twaalf jaar na de natuurlijke dood van TopPop, komt BNN met een Nederlandse versie van het legendarische, Britse, Top of The Pops. "Dit is heel iets anders dan de clips die je de hele tijd al ziet en waar de artiest soms niet eens in voorkomt."

"We hebben het gekregen omdat we een publieke omroep zijn." Het klinkt wat onwennig uit de mond van Laurens Drillich, hoofdredacteur van BNN. Er waren commerciële kapers op de kust, zoals HMG's Veronica, maar de BBC koos voor 's Nederlands jongste zendgemachtigde. Daarom mag het net tweejarige BNN zich nu de trotse bezitter noemen van het 'format' van één van de oudste popprogramma's ter wereld. Het fameuze Top of the Pops bestaat al sinds 1964 en beleefde deze vrijdag zijn negentienhonderdste uitzending.

De miljoen gulden-vraag is waarom BNN denkt dat het, 12 jaar na de natuurlijke dood van de grote Nederlandse voorganger TopPop (1970-1988), een hitlijstprogramma moet brengen. Wie naar popmuziek wil kijken heeft toch TMF, The Box en MTV, waar de clips met de zekerheid van water uit de kraan dag en nacht beschikbaar zijn. "Wij geloven erin", zegt Drillich. TOTP biedt live optredens voor een echt publiek. "Dat is heel iets anders dan de clips die je de hele tijd al ziet en waar de artiest soms niet eens in voor komt. TOTP voegt ook de dwang en de spanning van de hitlijst toe - wie staat op 1 en welke stijgers krijgen we deze week te zien? En TOTP laat zich niet dicteren door de muziekindustrie."

BNN heeft overwogen om zelf een programma te ontwikkelen, maar zoiets kan niet meer, volgens Drillich. "Ad Visser kreeg de sterren nog langs in zijn studio, maar de artiesten nemen tegenwoordig die moeite niet meer." Een Nederlandse producent, CTM, bleek vergevorderde plannen te hebben voor een lokale versie van Top of the Pops, en zondagavond is het resultaat te zien.

Als Madonna niet komt, dan draaien we haar plaatje niet. Met die houding lukt het de BBC TOTP na een moeilijke periode sinds midden jaren '80 overeind te houden in het geweld van de muziekindustrie en de clipzenders. Producer Chris Cowey wist in 1998 het tij definitief te keren. Met een nieuwe strakke vormgeving en Led Zeppelins Whole lotta love als herkenningstune is het programma in Engeland en vele landen daarbuiten opnieuw een grote hit. Minstens 70 procent van de artiesten zingt weer echt en zelfs de muziek wordt regelmatig live gespeeld. Videoclips zijn alleen bij uitzondering te zien.

In Nederland vormt de Mega Top 100 de basis voor het programma. De formule van TOTP kent geen verplichtingen, behalve dat wekelijks de nummer 1 gedraaid moet worden. Uit de vijftig hoogstgeplaatste nummers stelt de redactie een gevarieerd programma samen, zonder rekening te houden met de platenmaatschappijen. Die redactionele onafhankelijkheid was volgens de BBC beter gewaarborgd bij het publieke BNN dan bij een commercieel kanaal.

Ook om elkaars werk te kunnen gebruiken houdt de BBC het 'format' nauwlettend in de gaten. De Nederlandse regisseur Kemal Seref is in Londen in de leer geweest. Verscheidene Engelsen hebben een paar weken geleden de proeven gevolgd en ook deze week was er iemand van de BBC bij de opname voor de eerste twee afleveringen van TOTP NL. Alles moet er hetzelfde uitzien, belichting, decor en ook de montage.

De nieuwe TOTP-studio in Weesp is net als de Londense Elstree Studio voorzien van vier podia zodat het programma in twee uur tijd met publiek opgenomen kan worden. Die snelheid houdt de kosten laag, een ander aantrekkelijk aspect van de formule. "We hoeven er niet krom voor te liggen", zegt Drillich die de kosten "ver beneden een ton" noemt. Een opname kan meerdere weken worden gebruikt. Voor internationale hits zijn de filmpjes van de BBC beschikbaar die voor de kijker bijna onmerkbaar gemengd worden met wat hier is opgenomen. Alleen voor het publiek in de studio is het wat raar, dat staat te juichen naar een groot videoscherm. Voor belangrijke artiesten die niet naar Weesp kunnen komen vliegt presentator Ruud de Wild eventueel naar Londen, zodat hij met hen in beeld zijn aankondiging kan doen of ze zelfs even kan interviewen. Uitwisseling van materiaal met bijvoorbeeld Duitse, Italiaanse of Franse versies is ook een mogelijkheid.

TOTP is niet zomaar een tv-programma. Die status is het al vele jaren geleden ontgroeid. Een optreden is iets waar alle jongens en meisje met popambitie van dromen. Die trots proef je bijvoorbeeld in de woorden van Oasis-ster Noel Gallagher: "Alleen wij, The Jam en The Beatles hebben twee liedjes in het programma mogen spelen." Voor de BBC heeft TOTP zich in 36 jaar ontwikkeld tot een echt merk, een 'brand' zoals dat heet. Er is een gelijknamig maandelijks popblad dat met een oplage van meer dan een half miljoen het grootste in zijn genre in Groot Britannië is. Er verschijnen regelmatig cd's met TOTP-hitcompilaties, er is een cd-rom met een programma waarmee je zelf muziek kunt maken. En er is een zeer uitgebreide website. In meer dan 80 landen verschijnt TOTP op de televisie. De BBC verdient jaarlijk vele miljoenen met de formule.

Op de vaste vrijdagavond kijken in Engeland 5 miljoen mensen (zo'n 30.000 Nederlanders kijken mee) en inclusief de herhaling op zaterdagavond en het afgeleide programma TOPT2 - met specials en archiefopnamen uit de rijke historie - is het bereik meer dan 10 miljoen per week. Iedere zondagmiddag wordt op de popzender Radio 1 de nieuwe Top 40 uitgezonden, de basis van het tv-programma.

Ook BNN denkt aan een TOTP-tijdschrift. De website moet binnen twee maanden af zijn, het liefst met de Top 5 erop en in ieder geval 'chatboxen' waar de fans elkaar kunnen ontmoeten, zegt Drillich. "CD's en andere merchandising willen we allemaal wel, maar laten we eerst het programma zelf maar eens goed van de grond krijgen."

Met het uitzendtijdstip, 's zondags om 18.10 uur voor publiekstrekker Studio Sport, kan BNN vrede hebben, al was iets later op de avond hen liever geweest. In BNN's vrijdagmiddagprogramma wordt een herhaling uitgezonden. 's Zondagmiddags op Radio 3 is de radioversie te beluisteren. Drillich hoopt dat het programma zich een publiek gaat verwerven. "Er staan al 52 afleveringen gepland, we zijn begonnen met het idee om het vol te gaan houden."

Top of The Pops, zondag, Radio 3, 17.00- 18.00u en Ned.2, 18.10-19.00u. (www.bbc.co.uk/totp)

( a d v e r t e n t i e s )