DAVID DE JONG
The Music Factory noemt zich wel eens het 'Viva' van Nederland. Programmering, vormgeving en wijze van presenteren van TMF vertonen inderdaad grote overeenkomsten met de Duitse popmuziekzender. Viva startte eind 1993 en tastte in Duitsland vrijwel direct de positie van het toen nog op heel Europa gerichte MTV aan. Het succes kwam in een stroomversnelling toen MTV haar signalen op satelliet ging coderen. Eenderde van de Duitse huishoudens die via de schotel tv-kijken verloor daardoor de toegang tot het kanaal. Hetgeen ook het belang van satellietontvangst in Duitsland onderstreept, waar slechts zo'n 55 % van de huishoudens een kabelabonnement heeft en de rest op antenne of satelliet is aangewezen.

Viva introduceerde een nieuwe Duitse muziek-cultuur, die de weg opende voor modernere Duitse popmuziek. Bovendien werden de programma's anders dan bij MTV in het Duits gepresenteerd, waardoor jongeren direct werden aangesproken. Het website-adres van de zender (vivaliebtdich.de) onderstreept dit.

Terwijl Viva de mainstream popmuziek laat zien en horen, is Viva Zwei gespecialiseerd in progressieve en alternatieve muziek. De vormgeving, met linksonder een horizontaal kruis, loopt dwars door alle programma's heen. Oorspronkelijk had de 'tweede' zender weinig succes. In 1998 vond een herstart plaats met een stunt waarbij een dag lang het beeld omgekeerd werd uitgezonden om de radicale verandering te benadrukken.

Als algemene muziekzender ondervindt Viva sinds begin vorig jaar opnieuw hevige concurrentie van MTV Central, de Duitstalige versie van MTV, die haar ongecodeerde Astra 1-rentree maakte. Het Duitse MTV heeft daarmee successen als nooit te voren geboekt: zelfs het marktleiderschap is herwonnen op Viva. MTV Central is, op enkele universele programma's na, geheel anders dan het in Nederland vertoonde MTV. Onder de slogan 'MTV wirkt' zijn er veel Duitstalige programma's in een eigen vormgeving.

Als reactie zullen Viva en Viva Zwei hun satellietuitzendingen binnenkort verplaatsen van de Hotbird 5 naar de Astra 1 satelliet, waar nagenoeg alle Duitse tv-zenders te ontvangen zijn. Dat zal het bereik met zo'n 9 miljoen schotelhuishoudens vergroten. Met deze stap hoopt Viva haar positie van marktleider te heroveren.

Ook in andere opzichten staat het inmiddels beursgenoteerde Viva niet stil in de strijd met het wereldmerk MTV. Dit voorjaar begon de zender al in Polen (Viva Polska) en dit najaar zal een Zwitserse versie (Viva Swiss) voor Duitstalig Zwitserland het licht zien. Voor Oostenrijk is een eigen reclamevenster voorzien. Tevens heeft het bedrijf ambitieuze plannen om haar concept ook in Italië, Spanje, Hongarije en Nederland te lanceren. Op satelliet is nog een Duitse partij actief met muziek-televisie: Onyx. Deze zender valt op door een voorkeur voor muziek met minder commerciële trekjes. Het gaat om pop, rock, schlager, jazz en country. Zodra een bepaald aantal beats per minute wordt bereikt, zal een nummer niet op Onyx te zien zijn. Hoewel het concept aardig is, verstoort de dagelijkse drie uur homeshopping het muziek-karakter van de zender. Blijkbaar zijn de inkomsten daarvan onmisbaar. Toch zijn in uitzendingen als 'Country Club', 'JazzOnyx', 'In Concert', 'Hossa' (schlagermuziek), 'Klassiker' (oudere pop) en 'Kinohits' (filmmuziek) muzieksoorten te zien die elders niet aan bod komen. Ook Onyx heeft plannen voor een overstap naar de Astra 1.

Viva: Hotbird 5, 11.148 GHz H. (analoog, ongecodeerd). Viva Zwei: Hotbird 5, 11.178 GHz. H. (analoog, ongecodeerd). Viva Polska:Hotbird 5, 11.130 GHz. H. Symb.Rate 4.340 FEC 3/4 (digitaal, ongecodeerd). MTV Central: Astra 1B, 11.612 GHz. H. (analoog, ongecodeerd). Astra 1G, 12.699 GHz. V. Symb.Rate 22.000 FEC 5/6 (digitaal, ongecodeerd).

Reacties naar tvplus@nrc.nl. Voor vragen zie ook de 'faq' op www.nrc.nl/W2/Mediarubrieken/tvplus.html

Veel gestelde vragen TV Plus