NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

DIRK LIMBURG
Beavis en Butt-head zijn passé. Nieuwe getekende helden als de jongens van South Park, Cow and Chicken en Johnny Bravo hebben hun plaats ingenomen. De komende maanden zijn ze zelfs niet meer op MTV te zien, de zender die sinds 1993 naam maakte met de cartoonserie over de twee seksbeluste puberende niksnutten met een ongezonde liefde voor televisie. In november 1997 had tekenaar Mike Judge er na zo'n 200 afleveringen en een speelfilm al een einde aan gemaakt. Tijdens de slotuitzending zei hij, verkleed als jager, dat hij ze had 'afgemaakt' zoals de Here hem had opgedragen. "Twee jongens die zo veel samen zijn, kan niet goed zijn."

Mike Judge (1963) ging verder met de getekende sitcom King of the Hill, sinds twee jaar te zien op Fox. Hij maakte ook de komische speelfilm Office Space die hier vorig jaar in de bioscoop te zien was. MTV bleef Beavis & Butt-head eindeloos herhalen en de twee hebben met hun besmettelijke lachje - huhuhuhu - nog talloze slachtoffers gemaakt.

Butt-head (met het donkere haar) is dom en Beavis (blond) zo mogelijk nog dommer. Als magneten trekken ze het ongeluk aan. Ze kunnen er niets aan doen, het was een geintje, ze wilden alleen maar even kijken, ze konden toch niet weten dat het draadje waaraan ze trokken vast zat aan een pennetje dat een stellage in evenwicht hield die omviel op een kat die uit het raam sprong voor een automobilist die uitweek en tegen een schoolbus...

Ondanks hun wandaden en de vaak afschuwelijke gevolgen daarvan, zijn Beavis en Butt-head onschuldig gebleven. Hun leven brengen ze grotendeels op de bank door, kijkend naar MTV en daar eenlettergrepig commentaar op leverend. "This video sucks."

Er is al ongehoord veel diepzinnigs toegeschreven aan deze tekenfilmfiguurtjes. Van hun leegheid gaat blijkbaar een grote aantrekkingskracht op intellectuelen uit. Opvoeders zagen in hen het slechtste dat de televisie te bieden had. Maar het is vermakelijke kolder en niet meer dan dat. Zelfs als ze toilletten en kikkers opblazen. Dat bewijzen ze ook in de speelfilm Beavis and Butt-head do America (1997), zondagavond bij de BBC te zien. Met een opbrengst van meer dan 100 miljoen gulden was de film een groot succes in de bioscoop.

Het begint schitterend. Op stampende soulmuziek van Isaac Hayes start de film als een persiflage op politieseries als Starsky en Hutch en Charlie's Angels. Beavis en Butt-head zijn twee volwassen en uitermate coole - stijl jaren 70 - agenten die huishouden onder boeven en scoren bij mooie vrouwen. Vooral dat scoren blijkt een obsessie, zoals de titel van de film al aangeeft. Beavis and Butt- head DO America, wat betekent dat ze een tour maken door het land, dat ze het liquideren en er gemeenschap mee hebben. De politiescène blijkt een droom waaruit Butt-head ontwaakt als Beavis hem wakkerschudt. Wanhopig drukt hij op de afstandsbediening, maar er gebeurt niets. De televisie is verdwenen. De televisie waar ze altijd naar kijken, waar ze bijna mee vergroeid zijn, is voor hun ogen verdwenen. Dat is het begin van een speurtocht naar een nieuw exemplaar die heel Amerika op zijn grondvesten doet schudden. Want al is het ongelooflijk dat zij zich zo eenvoudig hun primaire levensbehoefte lieten ontnemen, hun - onbedoelde - wraak is groot.

Eerst proberen ze een vervangende televisie uit een klaslokaal te halen. Hun hippie-leraar Van Driessen (net als Beavis en Butt-head een stem van Mike Judge zelf) probeert ze te kalmeren. "Er is een prachtige wereld daarbuiten waar je kunt ontdekken dat je televisie niet nodig hebt om je te vermaken." Een boodschap die niet aan hen besteed is; het enige dat tot ze doordringt is een vies woord dat ze menen te horen. "Hij zei dekken. Huhuhuh."

Bij een motel rammelen ze aan de deuren om in een kamer televisie te gaan kijken. Zo komen ze binnen bij de boef Muddy Grimes (met de stem van Bruce Willis) die denkt dat ze de moordenaars zijn die hij voor een aanslag op zijn vrouw heeft besteld. Door een misverstand denken Beavis en Butt-head dat hij hen 10.000 dollar wil betalen om het met zijn vrouw te doen. "You want us to pay to do your wife?" Ze gaan op pad naar Las Vegas waar blijkt dat deze Dallas Grimes (Demi Moore) een gevaarlijk militair gifgas heeft gestolen en dat de politie haar op de hielen zit. Om het kort te houden: ze naait de capsule met gas in de broek van Beavis en stuurt het tweetal naar Washington met de belofte het daar met ze te doen. Eén belevenis uit die reis moet zeker vermeld worden: Beavis en Butt-head ontmoeten in de woestijn twee mannen die in alles hun evenbeeld zijn. De mannen vertellen - één is ingesproken door David Letterman - dat ze zo'n vijftien jaar geleden in de woonplaats van Beavis en Butt-head gescoord hebben. Twee keer zelfs. De jongens vragen opgewonden of die vrouwen nog in het stadje wonen. Ze hebben er ook wel zin in. De volgende ochtend ontwaken ze bij een nasmeulend kampvuur. De mannen zijn verdwenen.

De vaders-episode is zo waanzinnig dat het elke poging tot interpretatie tart. Zoals later in de film ook het oude vrouwtje dat Beavis aanmoedigt ongeremd van haar kalmerende en oppeppende pillen te snoepen, onbegrijpelijk maar wel komisch is. En wie een spermatozoïde met zijn staart wil zien neuspeuteren, mag de persiflage op de tripscène uit Easy Rider niet missen.

Uiteindelijk worden Beavis en Butt-head natuurlijk herenigd met een televisie. Ze strelen het apparaat met meer genegenheid dan ze in hun hele bestaan ooit voor iets of iemand hebben getoond. Inclusief elkaar. Zo symboliseren ze de leegheid in het leven van moderne jongeren. "Booiiing, booiiing."

Beavis and Butt-head do America (Mike Judge, VS, 1996), zondag, BBC2, 22.50-01.10u.

( a d v e r t e n t i e s )