Door onze redacteur MARK HOOGSTAD
CASTELNAU-LE-LEZ, 27 JULI. Nog altijd staat de Nederlandse volleybalploeg met lege handen. Twee wedstrijden gespeeld, twee wedstrijden gewonnen (beide met de maximale score van 3-0) bij het olympisch kwalificatietoernooi in Castelnau-le- Lez. Maar wat is het waard? Niets, besefte bondscoach Toon Gerbrands. "Morgen beginnen we opnieuw", luidde diens koele analyse gisteren na de overtuigende zege op Canada (25-21, 25-18 en 25-18).

Met andere woorden: het slotduel, vanavond tegen het eveneens ongeslagen gastland Frankrijk, beslist over het lot van de volleyballers. Winst verzekert het gezelschap van Gerbrands alsnog van deelname aan de Olympische Spelen in Sydney. Verlies betekent het einde van een tijdperk. Of beter: het afscheid van de erfenis van een stel volleybalmafkezen dat veertien jaar geleden besloot Nederland op de wereldkaart te zetten door zich op te sluiten in een sporthal in Amstelveen.

Als de voortekenen niet bedriegen, blijft die nalatenschap nog even intact. Want die conclusie mag na twee speelronden getrokken worden: indien Nederland de eindzege in het vierlandentoernooi alsnog uit handen geeft, kan het zichzelf voor het hoofd slaan. Een wonderploeg is Frankrijk namelijk niet. Zoveel werd dinsdag al duidelijk in het enerverende duel tegen Canada. Gisteren volgde de bevestiging in het treffen met volleybaldreumes Taiwan (25-23, 25-14 en 25-16). Het Frankrijk van sterspeler Granvorka trekt zich op aan het niveau van de tegenstander. Om vervolgens, gesteund door het eigen publiek, de genadeklap uit te delen.

Het lijdt geen twijfel of Frankrijk heeft vanavond eenzelfde scenario voor ogen. "D-Day", zo typeerde Gerbrands de apotheose van het vierlandentoernooi dan ook. Want dat wordt het volgens de bondscoach: een overlevingstocht waarbij de Fransen geen middel onbenut zullen laten om zijn ploeg te provoceren en te intimideren. "We zullen per set twee of drie punten extra moeten maken", voorspelde Gerbrands.

Zorgen maakt hij zich evenwel niet. Aanleiding voor dat positivisme was het sterke optreden tegen Canada. Voor het eerst sinds de gewonnen EK- finale van drie jaar geleden (winst op Joegoslavië) lieten de volleyballers zien dat de ploeg op cruciale momenten van zich af kan bijten. Dat mocht een klein wonder heten, want uitgerekend aan die mentale weerbaarheid ontbrak het afgelopen jaren.

Al was Gerbrands gisteren realist genoeg om te beseffen dat de zenuwslopende krachttoer van Canada, een dag eerder tegen Frankrijk (2- 3), hun sporen hadden nagelaten. "Na de eerste set ging de kaars vandaag uit bij de Canadezen." En inderdaad: de Noord-Amerikanen waren gisteren geen schim meer van de ploeg die zich een dag eerder het slachtoffer mocht noemen van een staaltje onversneden chauvinisme. Opgejut door een oververhitte speaker en een hooghartig publiek steeg Frankrijk toen boven zichzelf uit.

Een soortgelijk decor wacht Nederland vanavond. Maar vrezen doen Gerbrands en zijn spelers de Zuid-Europese taferelen niet. "Het zijn flauwe geintjes van die Fransen", wist Gerbrands. "Maar wij steken geen energie meer in randgebeurtenissen."

Dat neemt niet weg dat teammanager Gerard Verhalle gisteren overwoog om een officiële klacht in te dienen bij de organisatie naar aanleiding van het optreden van de Franse spreekstalmeester. De oud- militair zag af van dat voornemen, omdat "het verhaal geen eigen leven mag gaan leiden". Nederland wil niet op voorhand al een smoes paraat hebben om straks met de beschuldigende vinger in de richting van de tegenpartij te kunnen wijzen. Veel kans van slagen had een klacht ook niet gehad, want als één land zich het afgelopen jaar impopulair heeft gemaakt bij de bestuurders van de internationale volleybalfederatie FIVB dan is het Nederland wel. Daarvoor ligt het aanhoudende gejammer over het dreigende en nakende onrecht - geen deelname aan het derde en laatste kwalificatietoernooi voor de olympisch kampioen - nog te vers in het geheugen bij de leden van de FIVB.

Dat weet ook Gerbrands, de coach met het enorme incasseringsvermogen. Al zo vaak heeft de Nederlandse pers hem afgeschreven, dat de Fries inmiddels over een pantser beschikt waar menig trainer-coach jaloers op kan zijn. Vanavond kan Gerbrands een lange neus trekken naar zijn critici. Maar nu al is duidelijk dat hij dat zal nalaten. Zoals hij gisteren ook naliet om een van zijn spelers, aanvaller Guido Görtzen, op het matje te roepen na diens onverhoedse aanval op collega Richard Schuil. De Fries kon dinsdag in de ogen van de Limburger terugzien op een draak van een wedstrijd. "Hij was duidelijk niet aanwezig."

Daarmee leek een aloude vijand op te doemen voor Gerbrands: spelers die elkaar bij het uitblijven van sportief succes naar de keel vliegen en aldus een bom leggen onder de ploeg. Maar anders dan voorheen heeft dat tot dusverre niet tot een ontploffing geleid, zoals Görtzen gisteren benadrukte. "Ik heb Richard slechts de waarheid verteld. Vandaag heeft hij laten zien dat hij de boodschap begrepen heeft."

De Spaanse volleyballers hebben zich geplaatst voor de Olympische Spelen in Sydney. De ploeg won gisteren ook de derde en laatste wedstrijd van het olympisch kwalificatietoernooi in Athene. Gastland Griekenland werd met 3-0 (27-25 25-17 25-20) verslagen. Eerder versloegen de Spanjaarden China en Tunesië.

Australië (gastland), Rusland, Cuba, Italië, Zuid-Korea, Verenigde Staten, Joegoslavië, Egypte, Brazilië en Argentinië hebben zich al geplaatst voor Sydney. De laatste olympische deelnemer komt uit het kwalificatietoernooi in Frankrijk. Nederland en de Fransen spelen vandaag de beslissende wedstrijd om de laatste plaats.

Zie ook:

Verrassende opleving van volleyballers tegen Italië (15 juli 2000)
Volleyballers figureren in toptoernooi (13 juli 2000)

( a d v e r t e n t i e s )