NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

MARISKA GRAVELAND
Een van de mooiste krengen die het witte doek ooit sierde, is Margo Channing, theaterdiva en misantroop. Bette Davis, zelf een soortgelijke vedette, zet Margo onweerstaanbaar neer in de klassieker All about Eve (1950, zes Oscars): soms melancholiek, soms dronken, maar altijd vuurspuwend en scherp.

In hetzelfde jaar verscheen Sunset Boulevard van Billy Wilder, dat ook draait om een oudere actrice die haar beste tijd heeft gehad, en ingehaald wordt door jongere, mooiere meiden. Vergane glorie is altijd smakelijk om naar te kijken, maar in werkelijkheid is het natuurlijk uiterst pijnlijk om te beseffen dat het van nu af aan alleen maar bergafwaarts gaat. Toch is het uiteindelijk beter om ergens vanaf te vallen, dan om een niet-ingeloste belofte te zijn.

Die ambitie is ook wat Eve Harrington (Anne Baxter) voortdrijft in All about Eve. Zij is de jeugd, de toekomst, de vijand met het lieftallige masker. Ze doet zich voor als muizige fan van Margo Channing en dankzij een zielig verhaal wordt ze toegelaten tot het hof van de diva. Eve wordt Margo's assistent en is zo onberispelijk, behulpzaam en toegewijd, dat Margo haar begint te wantrouwen. De kijker weet allang dat Eve een verborgen agenda heeft: aan het begin van de film hebben we gezien dat Eve een prestigieuze theaterprijs krijgt uitgereikt, en dat ze niet zal rusten voordat ze Margo van haar troon heeft gestoten. Dat laat deze heerlijk sardonische feeks natuurlijk niet zomaar gebeuren.

Margo's specialiteit is de meedogenloze steek onder water, bij voorkeur glijdend in het lichaam van de cynische theatercriticus Addison DeWitt, het toonbeeld van ijdelheid en corruptie. Op het feest ter gelegenheid van haar veertigste verjaardag, een leeftijd die haar uiteraard niet vrolijk stemt, rolt de een na de andere sarcastische oneliner uit de monden van de gasten. "I distinctly remember crossing you off the guest list", zo verwelkomt Margo de criticus hartelijk. "Dear Margo, you were an unforgettable Peter Pan, you must play it again soon", luidt zijn ironische 'compliment'. De één-tweetjes tussen de criticus en het domme blondje Miss Casswell (de tweede rol van Marilyn Monroe) mogen er ook zijn. Deze starlet, "a graduate from the Copacabana Academy of Dramatic Arts", knippert sensueel naar een theaterbons die een drankje voor haar wil halen, wat de criticus de uitspraak ontlokt: "Well done! I can see your career rise in the east like the sun."

Bette Davis laat elke scène sprankelen, juist die waarin ze zich niet mooier voordoet dan ze is. Zo zit ze een hele scène lang met een dikke laag crème op haar verlopen gezicht, klaar om zich af te schminken. Dat is Bette Davis ten voeten uit: geen blad voor de mond, geen valse voorstelling van zaken.

Davis kon schitteren dankzij het scherpe en venijnige scenario van regisseur Joseph L. Mankiewicz. De structuur van All about Eve is ingenieus: tijdens de uitreiking in het begin glijdt de camera langs het publiek, waarbij via voice-overs de hoofdrolspelers worden voorgesteld. Het perspectief wisselt, van de hooghartige theatercriticus tot de vrouw van de toneelschrijver, die verzuchten dat Eve het zo ver heeft kunnen schoppen. Het middenstuk van de film is één lange flashback, waarbij de spanning niet zozeer voortkomt uit wát er gaat gebeuren, maar hoe.

De kijker neemt ook daarna nooit het perspectief van Eve aan, maar ziet haar altijd door de ogen van de anderen. We komen dus maar mondjesmaat 'alles over Eve' te weten. Eén keer nemen we haar blik over: aan het eind als ze, in een beroemde scène, zelf wordt belaagd door een fan. Stiekem houdt deze vrouw Eve's jurk voor haar lichaam, gaat voor een aantal spiegels staan, en wordt zo ontelbaar keren verdubbeld. Ze pronkt voor een publiek dat alleen maar bestaat uit haarzelf. Zo mooi is de leegte van de roem zelden in beeld gebracht.

All about Eve (Joseph L. Mankiewicz, 1950, VS), zaterdag, Nederland 1, 22.46-0.59u.

( a d v e r t e n t i e s )