Internet had het medium moeten zijn waar censuur geen grip op zou hebben. Maar in Servië staat nu een journalist terecht wegens online publicaties. Vorige week werd Miroslav Filipovic door zijn vakbroeders gekozen tot Europees Online Journalist van het Jaar.

TITIA KETELAAR

Veel van zijn werk kon hij niet in zijn eigen land publiceren, maar omdat Miroslav Filipovic (49), voormalig correspondent voor het Franse persbureau AFP, toch vond dat de wereld recht had om te weten wat er in Servië gebeurde, stuurde hij zijn stukken per email aan het Institute for War and Peace Reporting (IWPR) in Londen. Het IWPR is een non-profit organisatie die onafhankelijke media en journalisten in de Balkan, Centraal-Azië en de Kaukasus steunt door artikelen die vanwege censuur niet mogen worden gepubliceerd te plaatsen op de IWPR- site, of door ze te verkopen aan andere media.

Ook Filipovic' stukken verschenen op de site, vooral artikelen over gruwelijkheden die door het Joegoslavische leger in Kosovo zouden zijn gepleegd en over misdaden tegen de Servische bevolking. Daarbij citeerde hij hooggeplaatste Servische militairen en gebruikte hij officiële rapporten van de regering als bron.Het werd hem niet in dank afgenomen. Op 8 mei werd Filipovic gearresteerd op verdenking van spionage en de verspreiding van valse informatie, en zit sindsdien vast in een militaire gevangenis in Nis. Mocht hij schuldig worden bevonden, dan kan hij een straf van maximaal 15 jaar krijgen. Filipovic ontkent alle beschuldigingen. "Ik ben geen spion. Alle artikelen die ik heb geschreven zijn gepubliceerd onder mijn volledige naam, en spionnen doen zoiets niet." Ook zijn bronnen wil Filipovic niet openbaar maken. In een emotionele ceremonie werd hij vorige week in Londen tijdens de jaarlijkse NetMedia, een internationale conferentie voor online journalisten, bijna unaniem door zijn collega's gekozen tot Europees Online Journalist van het Jaar. "Miroslav is een echte verslaggever, moedig, hard-hitting en met één doel: boven alles moet de waarheid verteld worden. En zijn zaak laat zien dat door internet de waarheid zich niet laat begrenzen", aldus Milverton Wallace, organisator van NetMedia, over de reden om Filipovic de prijs te geven. Anthony Borden, directeur van het IWPR, meent dat Filipovic aan "de scherpe kant van het vertellen van de waarheid in Servië stond" en dat "alleen internet het hem mogelijk maakte dat te doen". Andere aanwezigen hoopten dat online journalisten door Filipovic' zaak gesterkt zouden worden bij hun werk om zorgvuldig verslag te doen van nieuws.

Internet wordt altijd gezien als het medium waar censuur geen grip op zou hebben. Regeringen zouden geen vat hebben op de inhoud van websites, maar in onder meer China en Rusland wordt geprobeerd toegang tot en het publiceren op internet te beperken. In Servië wordt de laatste maanden de onafhankelijke pers aan banden gelegd. Televisie- en radiozenders zijn uit de lucht gehaald, en kranten en tijdschriften zijn door boetes of nieuwe wetten gedwongen te stoppen met publiceren. Filipovic gebruikte juist internet als medium omdat zijn verhalen daardoor niet alleen in het buitenland bekend zouden worden, maar ook omdat de informatie daardoor meer kans had om in Servië en omringende landen te worden gelezen en te worden verspreid.

Omdat Filipovic zelf niet in Londen aanwezig kon zijn, namen, onder staande ovatie van de aanwezige journalisten, zijn kinderen Sasha en Ivana namens hun vader de prijs in ontvangst. Een tot tranen toe geroerde Ivana vertelde na afloop het moeilijk te hebben met de gevangenschap van haar vader, maar gesterkt te zijn in het idee dat hij niets voor niets geschreven heeft. Sasha denkt dat de prijs "veel voor zijn vader zal betekenen".

Het is nog onzeker wanneer het proces tegen Filipovic zal plaatsvinden.

De artikelen van Filipovic zijn te vinden via www.iwpr.net

( a d v e r t e n t i e s )