Netscape is door een gebruiker voor de rechter gedaagd omdat de browser zich schuldig zou maken aan spionage en wetsovertreding.

Door MARIE-JOSÉ KLAVER

AMSTERDAM, 15 JULI. Netscape is een erg nieuwsgierig programma. De webbrowser houdt precies bij welke programma's internetgebruikers kopiëren. Dat beweert de Amerikaanse websitebeheerder Christopher Specht uit New Jersey. Specht zegt dat hij onlangs ontdekte dat hij bespioneerd werd door het programma 'Smart Download', dat deel uitmaakt van de browser Netscape Communicator. Omdat hij vindt dat Netscape zijn privacy en die van alle andere gebruikers van Smart Download heeft geschonden, is Specht naar de rechter gestapt.

Specht, die via enkele websites programma's en andere bestanden aanbiedt, heeft een class action-proces tegen America Online (het moederbedrijf van Netscape) aangespannen. America Online overtreedt volgens de advocaat van Specht de Electronic Communications Privacy Act en de Computer Fraud and Abuse Act door gegevens over gebruikers te verzamelen zonder deze daarvan op de hoogte te stellen. Specht eist voor alle gedupeerde internetgebruikers een schadevergoeding van 1.000 dollar per dag of 10.000 dollar per persoon.

Volgens Specht verzamelt Netscape informatie van alle webmasters die programma's aanbieden die internetgebruikers kunnen downloaden (naar hun eigen computer kopiëren). Bovendien houdt Netscape volgens Specht bij wie de bezoekers zijn die software downloaden. Netscape zou profielen aanleggen van de webmasters en hun sitebezoekers. America Online, dat Netscape Communications in 1998 voor 9 miljard dollar in aandelen kocht, heeft tot nu toe niet publiekelijk op de beschuldiging van Specht gereageerd.

Het is niet de eerste keer dat een groot bedrijf wordt beschuldigd van internetspionage. Vorig jaar ontdekte de gerenommeerde beveiligingsdeskundige Richard Smith uit Massachusetts dat het muziekprogramma RealJukebox vastlegde welke cd's gebruikers speelden en welke muziek ze opnamen en kopieerden. Via internet stuurde het programma, dat door 13,5 miljoen mensen wordt gebruikt, naar de fabrikant RealNetworks. Internetconsultant Smith, die de FBI hielp om de maker van het Melissa-virus te traceren, ontdekte ook dat RealJukebox een uniek identificatienummer naar RealNetworks zond, zodat elke gebruiker ook persoonlijk te traceren was. RealNetworks, de uitvinder van het muziekformaat Realaudio, gaf de fout meteen toe en bood gebruikers een reparatieprogramma aan waarmee RealJukebox veilig zou worden. Volgens de directeur van de afdeling consumentenproducten was het niet de bedoeling van RealNetworks om de privacy van gebruikers te schenden, maar wilde het bedrijf zoveel mogelijk informatie over muziekvoorkeuren verzamelen om de klanten beter van dienst te zijn.

Tegen RealNetworks lopen nu twee class action-rechtszaken die zijn aangespannen door internetgebruikers die zich gedupeerd voelen. Er worden schadevergoedingen van 500 miljoen dollar geëist. Richard Smith ontdekte vorig jaar ook dat het veel gebruikte besturingssysteem Windows 98 van Microsoft een vrijwel onzichtbaar persoonlijk identificatienummer bevat, dat gekoppeld is aan de naam van de computergebruiker. Via dit nummer worden alle handelingen op een computer vastgelegd. Microsoft had niet alleen het bestaan van het identificatienummer verzwegen, maar ook verzuimd Windows-gebruikers op de hoogte te stellen van het feit dat hun naam en nummer worden opgeslagen in een databank van het bedrijf in Redmond.

Met gebruikersprofielen is veel geld te verdienen. Veel internetbedrijven verkopen informatie over hun bezoekers door aan adverteerders en marketingbedrijven die met behulp van de profielen consumenten gerichter kunnen benaderen. Privacydeskundigen veroordelen de praktijk van 'online profiling' omdat bedrijven op die manier miljoenen elektronische dossiers van consumenten kunnen aanleggen die met elkaar kunnen worden gecombineerd zodat een zeer gedetailleerd beeld ontstaat van het surf- en koopgedrag. Omdat de meeste bedrijven gebruikers niet informeren over de spionagefuncties van de software die ze (vaak gratis) aanbieden, kunnen mensen zich niet tegen de privacyschendingen verzetten.

( a d v e r t e n t i e s )