'Advies over orkesten is onrechtmatig'

Door onze kunstredactie
ROTTERDAM, 7 JULI. Het advies van de Raad voor Cultuur om drie orkesten op te heffen is onvoldoende onderbouwd en mist een deugdelijke motivering. Bij beoordeling door een rechter zal opheffing onrechtmatig worden verklaard.

Dat zijn de conclusies van advocaat en hoogleraar bestuursrecht prof. mr. P. Nicolaï, die op verzoek van het Contactorgaan van Nederlandse Orkesten (CNO) het advies van de Raad voor Cultuur heeft beoordeeld. Volgens het advies van de Raad voor Cultuur aan staatssecretaris Van der Ploeg voor de Cultuurnota 2001-2004 zouden drie orkesten moeten verdwijnen: het Noordhollands Philharmonisch Orkest, het Radio Symfonie Orkest en het Nederlands Kamer Orkest. Volgens Nicolaï zal Van der Ploeg dit advies naast zich neer moeten leggen. Als hij het advies volgt, zal het door de rechter ongedaan worden gemaakt.

De belangrijkste kritiek van Nicolaï op het advies van de Raad is dat de beoordelingscriteria van Van der Ploeg zijn genegeerd en dat de Raad zonder aanleiding voorstelt om het orkestenbestel te herstructuren. Niet de kwaliteit van de afzonderlijke instellingen is bekeken, maar taakstelling en spreiding van symfonieorkesten over Nederland. Er is geen 'feitelijk aantoonbare verandering' van het muzikale landschap die de door de Raad voorgestelde herstructurering rechtvaardigt. Wettelijk vereist onderzoek is niet uitgevoerd, de consequenties van opheffing zijn onvoldoende bekeken, financiële aannames blijken 'aantoonbaar feitelijk onjuist', het advies is strijdig met de adviezen van de twee voorgaande Cultuurnota-periodes. Kortom, concludeert Nicolaï: "Het advies botst met eisen die voortvloeien uit het consistentiebeginsel, het verbod van willekeur en het rechtszekerheidsbeginsel. "

Nicolaï werd door de CNO ingehuurd als 'onafhankelijk deskundige', aldus CNO-directeur P. Raasveld. Nicolaï: "Onafhankelijk ben ik niet, want ik word betaald door het CNO. Maar de kwaliteit van mijn advies hangt af van de argumenten, niet van wie het betaalt. Mijn oordeel is deskundig." Het advies van Nicolaï is door de CNO naar OCenW en de Raad voor Cultuur gestuurd. De CNO voelt zich gesterkt door een brief van Van der Ploeg aan de Raad voor Cultuur van 20 juni, waarin hij reeds enkele kritische vragen stelt over het orkesten-advies. Een woordvoerder van de Raad voor Cultuur: "Het kader van de beoordeling is door de Raad duidelijk aangegeven in het algemene advies: de samenhang van het orkestenbestel en de verdeling van functies wegen zwaar. Probleem is dat men geneigd is om alleen naar de adviezen per instelling te kijken." Op 13 juli komt de Raad voor Cultuur met een aanvullend advies, waarin alle reacties van de instellingen zijn verwerkt.

( a d v e r t e n t i e s )