NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

PIETER STEINZ
"Skip the details", luidt het laconieke advies van Bret Easton Ellis aan iedereen die niet kan grinniken om de opsommingen van (merk)namen in American Psycho.

Zijn beroemde roman uit 1991, over een beurshandelaar die zich in de avonduren uitleeft als seriemoordenaar, is waarschijnlijk het slechtst begrepen boek van het recente fin-de-siècle. In plaats van een satire op de Greedy Eighties lazen criticasters een ranzig moordverhaal; in plaats van een psychologische roman over statusonzekerheid zagen ze het als de uitwas van een zieke geest; en in plaats van "basically a feminist tract" (Ellis) spraken ze over 'een monument van vrouwenhaat'. Maar, zegt Ellis in de documentaire This Is Not an Exit, in één opzicht werkte het boek perfect. American Psycho gaat vóór alles over oppervlakkigheid en hoe snel je daardoor verblind kan raken - en de ontvangst van de roman is daar een mooie illustratie van.

De reacties op American Psycho, en de emoties die daardoor bij Ellis (1964) werden losgemaakt, vormen de hoofdmoot van This Is Not an Exit, dat een overzicht probeert te geven van zijn leven en werk sinds het debuut in 1985 met Less Than Zero. Vlot geënsceneerde fragmenten uit zijn romans (ook nog The Rules of Attraction en Glamorama) worden afgewisseld met stukjes interview met een jeugdvriend, een uitgever, collega-'Bratpacker' Jay McInerney, en Ellis zelf. De documentairemakers hebben zelfs een criticus gevonden die wil verklaren dat hij Ellis destijds ten onrechte heeft uitgemaakt voor immoreel. American Psycho, zegt hij schuldbewust, is eigenlijk een heel moralistisch boek.

Het mooiste stukje is een gesprek van Ellis met zijn moeder in Los Angeles. Misschien kun je iets vertellen over mijn kindertijd, zegt hij ironisch: "de mensen willen graag horen dat ik een sombere jeugd heb gehad, ter verklaring van die zieke boeken van me". Maar we komen van moeder niks schokkends te weten, en krijgen zelfs een paar vrolijke smalfilmpjes te zien. Maar met een typische Ellis-draai verklaart de schrijver daarna zijn dark sensibility wel degelijk uit zijn rijke jeugd in L.A., het alcoholisme van zijn vader, de scheiding van zijn ouders en sombere kinderboeken (Harry the Flat Pancake!).

Uit de documentaire komt Ellis naar voren als een doorsnee Amerikaan van de tobberige soort. Hij lacht veel en loopt over van zelfspot, maar laat doorschemeren dat hij niet alleen na het verschijnen van American Psycho met depressies heeft gekampt. Aan het eind van This Is Not an Exit kondigt hij aan zijn geluk te gaan beproeven als scenarioschrijver in Hollywood. Een desastreus voornemen als je bedenkt hoe het met Faulkner en Scott Fitzgerald in Tinseltown is afgelopen. Maar o wat kan het een mooie boeken opleveren.

Bret Easton Ellis - This Is Not an Exit, zondag, Ned 3, 17.00- 18.00u.