NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren
De spijtbetuiging van de paus is in Nederland met gemengde gevoelens ontvangen. " Mijn advocaat probeert al een jaar om het bisdom Roermond te dwingen tot publieke excuses."

R. Naftaniel. Directeur van het Centrum Informatie en Documentatie Israel (CIDI).

"Typerend is dat de paus excuses aan God aanbiedt, niet aan degenen die het leed is aangedaan. Het had in de rede gelegen als hij de joden verontschuldigingen had aangeboden in plaats van hemelse excuses. Opvallend is dat de paus excuses maakt voor onvergelijkbare zaken: hij noemt de kruistochten, de vrouwendiscriminatie en de aanslag op het ongeboren leven. Hij kijkt niet naar het heden: naar de honger, aids, Afrika, de overbevolking door het niet gebruiken van condooms."

J. Weiss. Voorzitter van de Landelijke Sinti-organisatie LSO. "Wij zigeuners zijn het meest vergeten volk van de wereld. Ik vind het enorm erg dat de paus ons ook gisteren weer heeft vergeten. Dat daarna een kardinaal ons even heeft genoemd is fijn, daar zijn we hem dankbaar voor. Wij zijn rooms-katholiek, ieder jaar gaan we op bedevaart naar Roermond. Dat is in Nederland de enige plek waar we helemaal zijn opgenomen. Er leven in Europa een paar miljoen Sinti- en Roma- zigeuners, die kan de kerk toch moeilijk over het hoofd blijven zien. De paus moet ook goed bedenken dat wij het geloof zichtbaar maken, door het Mariabeeld buiten te zetten en daar bij te bidden."

G. Reve. Katholiek volksschrijver.

"Ik vind het een prachtig gebaar. Wie niet katholiek is vindt het slecht, maar ik vind het natuurlijk geweldig. Er is altijd geweld en onbegrip geweest. Lees Gods eigen woord: De mens is slecht en niet in staat tot enig goeds."

H.Baars. Voorzitter van de Acht Mei Beweging.

"Aan wie wordt hier vergeving gevraagd? De mensen die het betreft zijn dood. Vraagt de paus vergeving aan God? Ik vind de constructie heel merkwaardig. Er wordt hier een stuk opgevoerd. Tot meerdere eer en glorie van de kerk. Wat de paus heeft gezegd over de joden, dat was weer kenmerkend, namelijk veel te weinig. Over homoseksuelen: geen woord. En de vrouwen? Die staan nog steeds buitenspel."

N. ter Linden. Dominee, auteur van reeks Bijbel-hervertellingen Het verhaal gaat.

"Excuses hebben altijd zin. Als je tenminste onmiddellijk de consequenties trekt naar het heden. Voor mij is het een raadsel dat verstandige mensen erkennen dat ze in het verleden de plank mis hebben geslagen zonder te erkennen dat ze de plank nú misschien weer misslaan."

H. Visser. Dominee van de Pauluskerk in Rotterdam.

"Hij had kunnen zeggen dat de kerk op een dwaalweg is beland, dat een ander spoor nodig is. Als een aantal katholieke theologen nu al zegt dat de dingen die de kerk doet niet kloppen, dan is er iets goed mis. Overigens is het aantal theologen dat inziet dat er iets goed mis is, veel groter, maar velen durven hun mond niet open te doen."

R. Evers. Rabbijn van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap te Amsterdam. "De excuses zijn een geweldige doorbraak, een mijlpaal zelfs in het onfeilbaarheidsdenken van de katholieken. Het tot inkeer komen, de tesjoewa, is een integraal deel van het joodse denken, een zeer bijbels thema. Ik ben heel blij dat de kerk na tweeduizend jaar zo ver komt. Toch sta ik er ook sceptisch tegenover: De paus geeft, maar neemt óók. Met Arafat heeft hij een akkoord gesloten over de internationalisering van Jeruzalem. Dat is een grote teleurstelling voor de joden. De excuses zijn vaag, maar ten opzichte van de joden welgemeend. Ik weet dat de paus als jonge priester in Krakau joden heeft gered in het begin van de oorlog. Hij heeft destijds ook geweigerd joden te dopen, toen hij ze had gered. Hij wilde niet van die gelegenheid gebruik maken om zieltjes te winnen."

Th. Beemer. Gepensioneerd moraaltheoloog van de katholieke universiteit van Nijmegen.

"De doden hebben niet veel meer aan de excuses, maar ik denk dat de katholieke kerk zich graag wil verzoenen met de huidige erfgenamen. Het had de paus gesierd als hij had aangekondigd dat hij de kerkelijke archieven geheel zou openen, zodat er een compleet historisch onderzoek kan worden gedaan naar de rol van de kerk en het Vaticaan in de jaren 1940 tot 1945. Hij kan pas verontschuldigingen aanbieden over die periode, als de historische schuld vaststaat."

J. Geel. Dominee en televisiepresentator.

"Excuses aanbieden aan doden, zoals de paus nu doet, is arbitrair. Maar voor kinderen van kinderen van kinderen van slachtoffers kan het goed zijn. Zoals een monument voor slaven goed is, terwijl die slaven niet meer leven. Het is enig dat de paus bij vrouwen stilstaat. Maar voor mij moet nog blijken wat dat waard is."

G. Spong. Advocaat, geestverwant van Bertrand Russell ('Why I am Not a Christian).

"Ik vind het volstrekt belachelijk dat er een selectie is gemaakt van fouten. Over het verbod op condooms bijvoorbeeld, waardoor ontzettend veel mensen aids krijgen, is met geen woord gerept. Ik vind het een weerzinwekkende gang van zaken."

C. Heuvelmans. Sinds tien jaar in conflict met bisdom Roermond, dat haar zonder wederhoor geestelijk ziek liet verklaren toen haar man echtscheiding wilde."De fouten die de kerk nu maakt worden niet toegegeven. Mijn advocaat probeert al een jaar om het bisdom Roermond te dwingen tot publieke excuses voor wat mij is aangedaan."

Positieve reacties in buitenland

Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 13 MAART. Joodse leiders in het buitenland zijn over het algemeen blij met de spijtbetuiging van de rooms-katholieke kerk, maar ze zijn tevens teleurgesteld dat de paus niet expliciet heeft verwezen naar de rol van de kerk tijdens de holocaust.

Opperrabbijn Israel Meir Lau zei gisteren "een beetje teleurgesteld" te zijn dat de paus niet de naam had genoemd van paus Pius XII, die tijdens de oorlog volgens velen te weinig heeft gezegd over de concentratiekampen. De opperrabbijn sprak de hoop uit dat de paus bij zijn bezoek aan Israel, van 21 tot 26 maart, wel een duidelijk excuus zal maken.

Ook rabbijn Marvin Heir, oprichter van het Simon Wiesenthal Centrum in Los Angeles, sprak van "een moedige, belangrijke stap". Maar, voegde hij eraan toe, die stap "zou veel meer betekenis hebben gehad als hij de holocaust expliciet had genoemd". De Brits-joodse organisatie Holocaust Educational Trust sprak de hoop uit dat het Vaticaan na de boetedoening zijn archieven over de Tweede Wereldoorlog zal openen.

De katholieke bisschoppen in Zwitserland hebben aangekondigd in een eigen verklaring wel nadrukkelijker op periode tussen 1933 en 1945 in te zullen gaan. In de verklaring, die op 14 april zal verschijnen, zal de Zwitserse kerk erkennen te weinig te hebben gedaan om mensen te redden en de menselijke waardigheid te beschermen.

Australische bisschoppen hebben dit weekend in hun 'mea culpa' speciaal om vergeving gevraagd voor de vaak slechte behandeling van de oorspronkelijke bevolking van Australië.

Bij de kathedraal in Bologna demonstreerden zondag militante homoseksuelen tegen de kerk. Ze deelden na de mis aan kerkgangers pamfletten uit, waarin werd gezegd dat de paus geen excuus heeft aangeboden aan homoseksuelen terwijl ze de kerk beschouwen als een van de hoofdschuldigen aan het leed dat homo's in het verleden is aangedaan.

Ook wees de groep erop dat de vervolging van homoseksuelen nog niet voorbij is. "Het Vaticaan is een van de weinige landen ter wereld die de universele verklaring van de rechten van de mens niet hebben ondertekend', aldus het pamflet.

Zie ook:

Boetekleed (13 maart 2000)
Paus vraagt vergiffenis voor fouten (13 maart 2000)
Paus wil blazoen van kerk zuiveren (8 maart 2000)

( a d v e r t e n t i e s )