NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

HANS DEN HARTOG JAGER
"Ik ga niet vooruit als ik geen naakte mannen schilder!" Het is 1610 en Artemisia Gentileschi, dochter van schilder Orazio Gentileschi, heeft besloten haar artistieke ambities niet langer te onderdrukken. Alleen weigert haar vader haar mannelijke naaktmodellen te laten natekenen - dat idee vindt hij onverdraaglijk. Maar Artemisia trekt zich er niets van aan. Als we Agnès Merlets gelijknamige film uit 1997 mogen geloven tekent ze voornamelijk naakte mannen, vanaf dat moment, al dan niet in het geniep.

Het is eigenlijk verbazingwekkend dat het tot 1997 heeft geduurd totdat het leven van Artemisia Gentileschi (1593-1653) werd verfilmd. Artemisia geldt als de eerste bekende vrouwelijke schilder, wier beroemdste doek bovendien de bijbelse Judith laat zien die Holofernes de keel afsnijdt - een prachtfeministe avant-la-lettre dus.

Aan het begin van Artemisia lijkt Merlet deze visie trouw te volgen. Ze zet Artemisia neer als een lastige, maar getalenteerde kunstenares die het slachtoffer van haar tijd en omstandigheden dreigt te worden. Dat verandert als haar vader haar in de leer weet te krijgen bij de schilder Agostino Tassi. Maar als ze al snel verliefd wordt op deze schildersmacho verandert Artemisia prompt van een zelfbewuste vrouw in een tragisch huilebalkje, en dat wordt alleen maar erger als blijkt dat haar vader Tassi heeft aangegeven wegens verkrachting van zijn dochter. Vanaf dat moment is Artemisia niet meer dan een flets drama van een vrouw die haar grote liefde in de gevangenis ziet verdwijnen omdat hij zich voor haar opoffert.

Regiseur Merlet heeft duidelijk niet kunnen besluiten of ze met Artemisia een pre-feministische heldensaga, een beeldende kunst- film of een romantische tearjerker heeft willen maken, waardoor Artemisia geen van drieën is geworden. Het aardigste aan de film is dan ook de schilderkunstige blik waarmee Merlet de wereld van haar heldin heeft vastgelegd. Een diner ziet eruit als een stilleven van Pieter Claesz., de zee lijkt geschilderd door Turner, het weiland is een Monet. De beeldende kunst in Artemisia zit uiteindelijk meer in de vorm dan de inhoud.

Artemisia (Merlet, 1997, Fr.), zaterdag, Ned.1, 23.44-1.20u.