NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Een ander aan het stuur maakt me niets uit, maar een ander aan de afstandsbediening kan me gruwelijk ergeren. Het is hetzelfde als gedwongen meelezen met iemand die snel door de krant bladert.

Had je net een leuk stukje te pakken en hups, daar gaan we weer...nee, nee.. dat wil ik niet zien. De chauffeur en ik zijn het eens over de rijrichting maar door een zapper word ik ontvoerd. Dat gevoel van ontvoerd zijn geeft iets weer van de hechte band van de kijker met de televisie. Door het kijkglas stap je in een bewegende ruimte die je helemaal opeist. Kinderen zijn er niet van weg te slaan, zelfs al kijken ze naar steeds dezelfde cartoons. Als de camera draaiingen maakt, word je ook misselijk en een ontroerend moment grijpt snel aan. Om zo'n emotionele staat te bereiken moet je bij een goede roman een flink eind lezen. Vandaar dat de mensen steeds meer kijken, volgens het CBS inmiddels twee uur en drie kwartier per dag.

Een documentaire in Het Uur van de Wolf ging over die ene procent Nederlanders die de televisie de deur uit heeft gedaan. Weldenkende mensen met goed gevulde boekenkasten die geen principes aan anderen willen opdringen. Hoeft ook niet, want ze worden onmiddellijk begrepen. Ze krijgen enthousiastere reacties dan, zeg, vegetariërs. "Goh wat leuk" en "Dat zou ik nou ook willen." De vrienden zeggen ook allemaal: "Ik kijk wel heel weinig." Er ligt een groot verschil tussen de tijd dat mensen zeggen te kijken en dat ze het werkelijk doen. Ze voelen zich schuldig, want televisie is een beetje duffe tijdverspilling. Ik kan me wel voorstellen dat de vrijetijdsstress toeneemt en dat mensen minder slapen. Televisie verdrijft de eenzaamheid, omdat het efficiënt emoties overbrengt maar de informatie duurt zo tergend lang. Vergeleken bij de snelheid van tekst is televisie paard en wagen. Dat komt omdat televisie in tegenstelling tot tekst niet interactief is: je kunt niet zelf kiezen binnen het programma en moet het hele bord leegeten voor je weet hoe alles smaakt. Dingen die je allang weet, moet je uitzitten. Een van de geïnterviewde niet-kijkers had het over de varkensboer die geheel voorspelbaar klaagt over de korting op de varkensrechten. In de krant kun je zo'n gedeelte snel overslaan maar bij de televisie moet je er doorheen voor er iets anders komt. In Ongelooflijke Verhalen presenteerde Karin de Groot gisteren het relaas van een Nederlandse vrouw wier kinderen door Justitie onder dwang naar de ex-man in Amerika waren gebracht. Ten onrechte, zo scheen het. Het verhaal duurde drie kwartier maar in de krant was ik er in vijf minuten mee klaar geweest en, met woordelijke weergave van de emoties erbij, tien. De rest was variatie op het thema "stel je eens voor, wat erg". Reacties van de ouders van de vrouw, haar advocaat, van de vertegenwoordiger van Justitie die het allemaal minzaam aan mevrouwtje Karin uitlegde - dat was wel weer interessant om echt te zien. Het was geen slechte uitzending maar televisie is gewoon lang van stof. Het is als een praatje met de oude buurvrouw met veel herhalingen en de telkens terugkerende tussenwerping "'t is toch verschrikkelijk". Maar omdat buurvrouw tv kijkt, komt ze zelden nog buiten. En hoe besteedden al die niet-kijkers van de documentaire hun vrije tijd? Eén zag ik de krant lezen, de ander een bouwtekening maken. Zouden ze dat ook doen zonder camera erbij? Twee gingen vaak naar het café een glaasje drinken. Niks tegen, maar is het beter dan tv kijken? Ook met drank vliegt de tijd. Een man zei dat hij met zijn vrouw "samen een spelletje" deed. Ik zag al voor me hoe de dobbelsteen gezellig rolde: "In de put". Nee, zei zijn vrouw, zij was de hele tijd aan het bellen, terwijl hij kookte en afwaste. Ze kregen achteraf bijna ruzie over hun tijdsbesteding. Ik vermoed dat televisie ook heel wat problemen en ruzies wegneemt en afdempt. Mits er niet een gaat zappen, natuurlijk.