NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De NOS en HMG willen geen rtv- gegevens afstaan aan De Telegraaf. Zelfs de dwangsom die de Nederlandse Mededingingsautoriteit gisteren oplegde, schrikt hen niet af.

Door onze redacteur BAS BLOKKER

AMSTERDAM, 17 FEBR. Zal de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) dit jaar dan toch nog het prestigieuze dossier nr. 1 kunnen afsluiten? Zal De Telegraaf eindelijk met zijn prestigieuze zaterdagse tv-gids kunnen komen? En zal het publieke omroepbestel dan als een kaartenhuis ineenstorten? Gisteren leek het er even op.

De NMA kwam met een strenge uitspraak in de zaak die De Telegraaf op 2 januari 1998, de dag dat de NMa zijn deuren opende, aanspande tegen de publieke omroepen (vertegenwoordigd door de NOS) en de HMG-groep (eigenaren van Veronica en de RTL'en). Als NOS en HMG hun programmagegevens niet tegen "een redelijk tarief" willen verkopen aan De Telegraaf, legt de NMa over vier maanden een dwangsom op van 50.000 gulden voor elke week dat zij niet leveren. Tot een maximum van vijf miljoen gulden. "Zonder tanden komen zij er samen niet uit", zei directeur-generaal A.W. Kist van de NMa, "dus gaan nu de tanden erin."

Maar vanochtend liet de NOS alweer weten dat ze naar de bestuursrechter zullen stappen om de procedure te vervolgen. HMG beraadt zich nog op te ondernemen stappen. De juridische argumenten van de omroepen zijn tweeërlei. Ze beroepen zich op het auteursrecht van de gegevens. Dat berust bij hen, daar gaat de NMa ook niet over. De NMa gaat alleen over de kwestie van de vrije mededinging, en heeft gisteren nogmaals vastgesteld dat de omroepen misbruik maken van hun machtspositie door hun tv-gegevens niet aan De Telegraaf te willen verkopen.

Dat bestrijden de publieke omroepen. Zij menen dat er voldoende concurrentie is op de markt: ze brengen zelf immers allemaal een eigen omroepgids uit. En wat De Telegraaf daar dan aan toevoegt, is in hun ogen 'oneerlijke concurrentie'; zij mogen immers ook geen dagblad maken.

De juridische argumenten lijken er al met al minder toe te doen dan het feit dat met nieuwe procedures de uitkomst - die volgens verschillende partijen wel vaststaat: verkoop van de tv-gegevens - zo lang mogelijk wordt uitgesteld. Zeker de publieke omroepen hebben reden te vrezen dat hun lezers (en leden) massaal weglopen als zij een gratis tv-gids bij de krant kunnen krijgen. Traineren is een overlevingsstrategie. Daar kan de NMa niet veel tegen beginnen. Dossier nummer 1 wordt al een fish file genoemd bij de NMa. Een dossier dat zó lang op de plank ligt, dat het begint te stinken. Het is al door verschillende handen gegaan.

Waarom is het zo ingewikkeld? Omdat de NMa, opgericht om erop toe te zien dat de vrije markt zijn werk kan doen, nu langzaamaan verplicht gaat worden om dat "redelijke tarief" vast te stellen. Voor de NMa een ongebruikelijke stap. Dat is sinds 1998 nog niet voorgekomen.

Bij de publieke omroepen valt te beluisteren dat zij tussen de 20 en de 25 miljoen gulden winst halen uit hun omroepbladen. En zij schatten dat HMG aan het Veronicablad alleen (oplage 1,2 miljoen) hetzelfde bedrag overhoudt. HMG wil daar geen uitspraak over doen. Maar het redelijke tarief zou een zeker verband moeten houden met die opbrengsten. Kist wilde gisteren nog geen uitspraak doen over de hoogte van het "redelijke tarief", anders dan dat het tot stand zou moeten komen door "de kostprijs van de gegevens op te tellen bij een zekere opslag". Hij zei ervanuit te gaan dat de omroepen en De Telegraaf er samen uitkomen. "Het zijn geduchte marktspelers die aan elkaar gewaagd zijn." Maar de omroepen hebben zelfs nog niet met De Telegraaf onderhandeld over een prijs. Toen de NMa vorig najaar een hoorzitting organiseerde in deze zaak, is de NOS niet eens komen opdagen.

De hoofdredactie van De Telegraaf liet zijn lezers vanochtend weten verheugd te zijn door de uitspraak. "Wij hopen nu eindelijk de televisiegids te gaan maken die we onze lezers hebben beloofd." Verder wilde men vandaag geen commentaar geven.

Andere uitgevers van kranten en tijdschriften hebben minder haast dan De Telegraaf. PCM, uitgever van onder meer de Volksrant, Algemeen Dagblad, Trouw en NRC Handelsblad, liet weten dat zij niet zo nodig hoeven. En ook uitgeverij VNU "staat niet te trappelen" om de programmagegevens te krijgen, zegt een woordvoerder. Niet alleen omdat VNU een 25-procentsbelang heeft in de omroepbladen van AVRO, KRO en NCRV, maar ook omdat ze "bedrijfseconomische vraagtekens zet" bij de opbrengsten van deze gegevens.