NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De vrouw van Ferdi E., de moordenaar van Gerrit-Jan Heijn, heeft een autobiografische roman geschreven. "Hoe kan je leven met, en houden van, een man die zoiets gedaan heeft?"

Door onze redacteur REMMELT OTTEN

ROTTERDAM, 6 JAN. Tien jaar lang had Els Hupkes, de vrouw van Ferdi E., zich sterk en groot gehouden. Pas twee jaar geleden besloot ze het op te schrijven. In een autobiografische roman over een vrouw die houdt van een man die in de gevangenis zit voor de ontvoering van en de moord op Gerrit-Jan Heijn. In september komt het boek uit.

"Wat betekent het als je leeft met, en houdt van, een man die zoiets gedaan heeft? Daar gaat het over", zegt Plien van Albada, directeur van uitgeverij Prometheus/Bert Bakker die het boek uit zal brengen. "Ze praat niets goed en toch is ze bij hem gebleven."

Het boek, geschreven in de ik-vorm maar met pseudoniemen voor alle personages, begint met de 'overval' zoals het in de familie is gaan heten. De arrestatie van Ferdi E. op 6 april 1988 in zijn huis in een dorp in Noord-Holland. De hele familie, ook zijn echtgenote en de drie kinderen, werd middenin de nacht van hun bed gelicht. Pas later bleek dat de gezinsleden van niets wisten.

Ferdi E. had zeven maanden eerder Gerrit-Jan Heijn, topman van het supermarktconcern Ahold ontvoerd en vervolgens vermoord. Pas nadat hij een deel van het losgeld uit begon te geven in een supermarkt in Amsterdam, kwam de politie achter zijn identiteit. E. bekende de dag na zijn arrestatie en werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar en tbs met verpleging. Hij komt vrij in augustus 2001, of eerder als zijn vorig jaar ingediende gratieverzoek wordt ingewilligd.

"Het manuscript kwam bij ons terecht via Tim Krabbé, een vriend van de familie", vertelt Van Albada. "Je begint met lezen omdat het natuurlijk spectaculair materiaal is, maar ik was vanaf de eerste pagina verkocht. Ze kan echt schrijven, het is literair. Ze schrijft goudeerlijk, zonder goedkoop effectbejag. Zo willen wij het ook uitgeven, als een literair boek." Het huidige manuscript telt ongeveer 400 pagina's, maar de schijfster werkt nog aan een nieuwe versie.

De moord wordt in het boek niet 'verklaard'. Het is het persoonlijke verhaal van de schrijfster, geen journalistieke reconstructie, vertelt Van Albada. De schrijfster laat zien wat de gevolgen zijn geweest voor het gezin, dat opeens moest leven met een nieuwe werkelijkheid. De echtgenote had nog kunnen zeggen: het is niet langer mijn man, maar voor de kinderen blijft het altijd hun vader. Een citaat uit het boek, waar Ferdi de naam Dickie heeft gekregen: "In zekere zin was het voor mij wel te doen, mijn trouw aan Dickie was vrije keuze. Voor de kinderen lag dat anders, aan een bloedband valt niets te veranderen."

Ferdi E. heeft, behalve tegenover de rechter-commissaris, zelf nooit in het openbaar gepraat over wat hem heeft bezield. In dit boek komt hij wel aan het woord in gesprekken tussen de ik-persoon en haar echtgenoot die in de gevangenis zit, maar ook daarin zegt hij niets over de moord en de ontvoering. Wel wordt door de auteur beschreven hoe het er aan toegaat in verschillende gevangenissen in Nederland en tijdens een tbs- behandeling.

Het schrijven van het boek was voor Els Hupkes een manier om de afgelopen jaren te verwerken, vertelt uitgeefster Van Albada. De 'overval' - zes kerels die opeens in je slaapkamer staan - sloeg in als een bom bij de overige gezinsleden. Hupkes heeft daarna tien jaar lang geprobeerd haar leven zo gewoon mogelijk voort te zetten. Maar ze verloor haar pantser twee jaar geleden toen haar tekkel overleed. Dat dier was vlak voor de ontvoering bij haar komen wonen, had tijdens de overval een van de agenten gebeten en was sindsdien een geknakt en bang hondje geweest.